Αυτή η ενότητα περιέχει σύντομες και σημαντικές ενημερώσεις που σχετίζονται με τη δημοκρατία. Το περιεχόμενο συλλέγεται μέσω ανοιχτών πηγών, διασταυρώνεται και στη συνέχεια αναδημοσιεύεται εδώ. Όλο το περιεχόμενο επιλέγεται από την Ομάδα του Παρατηρητηρίου Δημοκρατίας.
1Αρνητική πρωτιά για Ελλάδα και Κύπρο δείχνει το Ευρωβαρόμετρο σε θέματα Δημοκρατίας (20 Δεκεμβρίου 2024)
Δυσαρεστημένοι οι Κύπριοι πολίτες από τον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία με βάση το Ευρωβαρόμετρο 102. Η Κύπρος κατατάσσεται 2η μετά την Ελλάδα ως η χώρα όπου οι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι με τον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία με ποσοστό της τάξης του 67%. Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός πως η τάση αυξήθηκε στην Κύπρο κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες σε μερικούς μήνες από την Άνοιξη του 2024. Για σκοπούς σύγκρισης, η Ελλάδα στο 71%, ο Ευρωπαϊκός Μέσος Όρος βρίσκετε στο 55% και την πρωτιά έχει το Λουξεμβούργο με μόλις 7% να είναι δυσαρεστημένοι από τον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία στην χώρα.
Πηγές:
2Η επόμενη μέρα των εκλογών της Γεωργίας (17 Δεκεμβρίου 2024)
Μετά τις εκλογές στην Γεωργία εκατοντάδες κόσμος βγήκε στους δρόμους στην Τυφλίδα για να διαδηλώσει κατηγορώντας για νοθεία των εκλογών. ΜΕΤΚΑ από αλλαγή στην νομοθεσία ο Πρόεδρος εκλέγεται από το Κοινοβούλιο και από τις τοπικές αντιπροσωπείες και όχι από λαϊκή ψηφοφορία. Με την αντιπολίτευση να κατηγορεί για νοθεία από την Ρωσία, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος Μιχαήλ Καβελασβίλι δεν τυγχάνει αναγνώριση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης χαρακτηρίζοντας την όλη εκλογική διαδικασία του Σαββάτου ως «παράνομη». Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι στις αμφιλεγόμενες εκλογές το κόμμα του Καβελασβίλι κέρδισε με 54% καθώς επίσης εκλέχθηκε πρόεδρος με 224 ψήφους υπέρ από του 225 ψηφίσαντες που ήταν παρών στην διαδικασία. Ο νέος Πρόεδρος χαρακτηρίζεται από σχολιαστές ως αντιδυτικός και φιλόρωσσος αφού σε δηλώσεις του ανέφερε πως η Δύση προσπαθεί να οδηγήσει την Γεωργία σε πόλεμο με την Ρωσία.
Πηγές:
3Ανακήρυξη στρατιωτικού νόμου στην Νότια Κορέα και αίτημα μομφής του Προέδρου (9 Δεκεμβρίου 2024)
Την Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2024 ο Νοτιοκορεάτης πρόεδρος Γιουν ανακοίνωσε την ανακήρυξη στρατιωτικού νόμου στη χώρα επικαλούμενος εγχώριες και εξωτερικές απειλές. Στα επιχειρήματα για την ανακοίνωση του στρατιωτικού νόμου ήταν και η απειλές από την Βόρεια Κορέα. Χιλιάδες πολίτες της χώρας συγκεντρώθηκαν έξω από το κτήριο του Κοινοβουλίου διαδηλώνοντας ενάντια στο καθεστώς του στρατιωτικού νόμου, με τους βουλευτές της αντιπολίτευσης να προωθούν άμεσα έκτακτο ψήφισμα για άρση του νόμου. Η κυβέρνηση Γιουν αναγκάστηκε να προχωρήσει σε άρση του νόμου λίγες ώρες μετά. Η ανακήρυξη του στρατιωτικού νόμου οδήγησε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να καταθέσουν πρόταση μομφής του Προέδρου Γιουν. Για να ψηφιστεί η μομφή πρέπει να υπερψηφίσουν τα δύο τρίτα των μελών της εθνοσυνέλευσης καθώς και έξι από του 9 δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου.
Πηγές:
4Διαμαρτυρίες στην Τιφλίδα με κατηγορίες για νοθεία στις εκλογές της 26ης Οκτωβρίου (28 Νοεμβρίου 2024)
Χιλιάδες Γεωργιανοί συγκεντρώθηκαν έξω από το Κοινοβούλιο διαδηλώνοντας, μαζί με τα κόμματα τις αντιπολίτευσης, ενάντια στο κόμμα Georgian Dream που αναδείχθηκε πρώτο στις εκλογές του Οκτώβρη. Οι κατηγορίες αφορούν νοθεία και για επηρεασμό της εκλογικής διαδικασίας από παρεμβάσεις της γειτονικής Ρωσσίας. Παρά τις διαδηλώσεις, το νέο κοινοβούλιο συνήλθε στις 25 Νοεμβρίου ορίζοντας την 14η Δεκεμβρίου ως την μέρα για την εκλογή προέδρου μέσω κοινοβουλευτικής ψηφοφορίας. Σημειώνεται ότι μετά από νέους νόμους του 2017 και για πρώτη φορά ο πρόεδρος θα επιλεγεί από το εκλογικό σώμα και όχι από λαϊκή ψηφοφορία.
Πηγές:
5Έρευνα της Ipsos «The State of Democracy 2024» (21 Νοεμβρίου 2024)
Έρευνα της Ipsos «The State of Democracy 2024» (21 Νοεμβρίου 2024)
Η έρευνα της εταιρείας Ipsos αναλύει τις αντιλήψεις των πολιτών σε θέματα δημοκρατίας σε οκτώ δυτικές χώρες. Η έρευνα διεξήχθηκε τον Σεπτέμβριο 2024 με δείγμα έρευνας 7608 ατόμων από την Κροατία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Πολωνία, την Ισπανία, τη Σουηδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η έντονη δυσαρέσκεια των πολιτών για το δημοκρατικό σύστημα παρουσιάζεται περισσότερο στην Γαλλία, όπου 74% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η δημοκρατία στην χώρα τους έχει επιδεινωθεί τα τελευταία 5 χρόνια.
Οι πολίτες της Πολωνίας και της Σουηδίας θεωρούν την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ ως υπερασπιστές της δημοκρατίας (με ποσοστά πέραν του 45%).
Παρά την αίσθηση ότι η Ε.Ε. προασπίζεται την δημοκρατία, οι πολίτες των κρατών μελών που συμμετείχαν στην εν λόγω έρευνα καταδεικνύουν ότι πρέπει να επανεξεταστεί ο τρόπος λειτουργίας της ένωσης μέσω τροποποιήσεων (σχεδόν το 46% των ερωτηθέντων συμμερίζεται αυτή την άποψη, με τους Ιταλούς να προηγούνται με 53%, ακολουθούμενοι από τους Γάλλους με 49%).
Πηγή:
6Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: Τι απασχόλησε περισσότερο όσους ψήφισαν στις ευρωεκλογές του Ιουνίου (5 Νοεμβρίου 2024)
Σε έκθεση ευρωβαρομέτρου προέβη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναλύοντας τους παράγοντες που οδήγησαν τους Ευρωπαίους πολίτες στις κάλπες στις εκλογές του Ιουνίου. Ένας από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν τους ευρωπαίους πολίτες στην εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη των μελών του κοινοβουλίου (Ευρωβουλευτές) ήταν το αυξανόμενο κόστος ζωής καθώς το 42% του δείγματος το κρίνει ως μείζων ζήτημα. Μεγάλες ανησυχίες των ψηφοφόρων αποτελούν τα θέματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου καθώς και η επισφαλής διεθνής κατάσταση. Λιγότερη επιρροή φαίνεται να είχαν ζητήματα όπως η ισότητα των φύλων και η ψηφιοποιήση της ευρωπαϊκής οικονομίας, επηρεάζοντας μόλις το 7% και 6% των ψηφοφόρων αντίστοιχα. Η έκθεση αναλύει επίσης φαινόμενα όπως την απαξίωση των νέων στην εκλογική διαδικασία και την έλλειψη εμπιστοσύνης για την πολιτική από τους μη ψηφίσαντες.
Πηγή:
7Δείκτης Αφρικανικής Διακυβέρνησης Ιμπραχίμ του Ιδρύματος Μο Ιμπραχίμ (30 Οκτωβρίου 2024)
Ο Δείκτης Αφρικανικής Διακυβέρνησης Έιμπραχαμ του Ιδρύματος Μο Ιμπραχίμ αξιολογεί τις επιδόσεις διακυβένρησης στην Αφρική κατά την δεκαετία 2014-2023. Η ανάλυση των τάσεων και των επιδώσεων του δείκτη έγινε σε 54 αφρικανικές χώρες με βάση 322 μεταβλητές και βασικούς πηλώνες όπως η ασφάλεια, το κράτος δικαίου, η συμμετοχικότητα, η ανθρώπινη ανάπτυξη κλπ. Η μέση βαθμολογία διακυβέρνησης της Αφρικής όσον αφορά το κράτος δικαίου και τη δικαιοσύνη μειώθηκε κατά 0,7 μονάδες την τελευταία δεκαετία σε 45,9. Η βαθμολογία για «εκτελεστική συμμόρφωση με το κράτος δικαίου» μειώθηκε κατά 3,1 μονάδες, ενώ η βαθμολογία για «αμεροληψία του δικαστικού συστήματος» μειώθηκε κατά 0,6 μονάδες. Ωστόσο, η βαθμολογία διακυβέρνησης για την «επιβολή του νόμου» αυξήθηκε κατά 5,3 μονάδες την τελευταία δεκαετία.
Πηγή:
8 Δημοσκόπηση για τις ΗΠΑ σαν υπόδειγμα Δημοκρατικού Πολιτεύματος (22 Οκτωβρίου 2024)
Στις αρχές του 2024, δημοσκόπηση ανέδειξε ότι οι ΗΠΑ ήταν ένα καλό παράδειγμα προς μίμηση από άλλες χώρες για την «δημοκρατικότητά της», αλλά όχι τόσο τα τελευταία χρόνια. Τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων από δείγμα στις Ηνωμένες Πολιτείες που ασπάζονται την πιο πάνω άποψη, φαίνεται να συμφωνούν με ερωτώμενους από άλλες χώρες όπως τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιαπωνία.
Παρόμοια δημοσκόπηση του 2023 επιδεικνύει τον κίνδυνο της Δημοκρατίας στις ΗΠΑ ανάλογα με το αποτέλεσμα των επερχόμενων Προεδρικών εκλογών του 2024. Οι Ρεπουμπλικάνοι ερωτηθέντες εξέφρασαν ανησυχίες για την Δημοκρατία στην χώρα εάν εκλεγεί Πρόεδρος που υποστηρίζεται από το Δημοκρατικό κόμμα, καθώς και αντίστροφα.
Πηγή:
9Διαδηλώσεις στην Τυνησία ενόψει των Προεδρικών εκλογών (9 Οκτωβρίου 2024)
Εκατοντάδες Τυνήσιοι διαδήλωσαν στους δρόμους της πρωτεύουσας καταγγέλλοντας τον νυν Πρόεδρο Καις Σαΐντ για καταπάτηση των ελευθεριών και των δικαιωμάτων του λαού. Με την Τυνησία να θεωρείτε από πολλούς ως μία εκ των γενέτειρων της Αραβικής Άνοιξης του 2011 γίνεται σύγκριση μεταξύ του δικτάτορα Ζιν Ελ Αμπιντίν Μπεν Άλι και του Προέδρου Σαιντ. Ο Πρόεδρος Σαιντ με την άνοδο του στην εξουσία το 2019 διάλυσε το κοινοβούλιο και αναθεώρησε νομούς του Συντάγματος. Το Παρατηρητήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δήλωσε ότι στην Τυνησία κρατούνται περίπου 170 άτομα για πολιτικούς λόγους.
Πηγή:
10Έρευνα Ινστιτούτου V-Dem (27 Σεπτεμβρίου 2024)
To Ινστιτούτο V-Dem σε πρόσφατη έρευνα του, καταδεικνύεται μια σημαντική μείωση στην ακεραιότητα των εκλογών παγκοσμίως από το 2000. Σαρανταπέντε χώρες εμφανίζουν σημαντικές μειώσεις στην ελευθερία των εκλογικών διαδικασιών. Οι βασικοί παράγοντες αυτής της μείωσης περιλαμβάνουν τη διάδοση παραπληροφόρησης, την ξένη παρέμβαση και την πολιτική πόλωση, που υπονομεύουν την εμπιστοσύνη του κοινού στις εκλογικές διαδικασίες. Αυτή η διάβρωση της εμπιστοσύνης απειλεί τη νομιμότητα των κυβερνήσεων και αυξάνει τις κοινωνικές διαιρέσεις. Η έρευνα προτείνει αυστηρότερη ρύθμιση της παραπληροφόρησης, ειδικά στις ψηφιακές πλατφόρμες, για την προστασία των δημοκρατικών διαδικασιών.
Πηγές:
11Έκθεση Freedom in the World 2024 του Freedom House (12 Σεπτεμβρίου 2024))
Η έκθεση Freedom in the World 2024 του Freedom House παρουσιάζει την μείωση της «παγκόσμιας ελευθερίας» για 17η συνεχή χρονιά, με χαρακτηριστικά όπως «τον αυταρχισμό» και την «καταστολή» να αυξάνονται σε πολλές περιοχές. Από 195 χώρες, 57 ταξινομούνται ως "Μη Ελεύθερες", με αξιοσημείωτη πτώση στη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν. Ζητήματα όπως η εκλογική χειραγώγηση, η καταστολή του Τύπου και η μείωση των πολιτικών ελευθεριών έχουν επιδεινωθεί παγκοσμίως. Ωστόσο, χώρες όπως η Ζάμπια και η Μολδαβία παρουσίασαν βελτιώσεις στη δημοκρατική διακυβέρνηση και την εκλογική ακεραιότητα.
Πηγές:
12Democracy Index 2023 της Economist Intelligence Unit (EIU) (6 Σεπτεμβρίου 2024)
O δείκτης Democracy Index 2023 της Economist Intelligence Unit (EIU) κυκλοφόρησε νωρίτερα αυτό το έτος, αλλά γίνεται αναφορά ευρέως στις συζητήσεις στα μέσα του 2024. Καλύπτει 165 ανεξάρτητα κράτη και μετρά τη δημοκρατία με βάση πέντε βασικές μετρήσεις όπως οι πολιτικές ελευθερίες, οι εκλογικές διαδικασίες και η πολιτική συμμετοχή. Ο δείκτης υπογραμμίζει την παγκόσμια δημοκρατική οπισθοδρόμηση, με τον παγκόσμιο μέσο όρο βαθμολογίας να πέφτει ελαφρά στο 5,23, αντανακλώντας τις προκλήσεις, ειδικά σε υβριδικά και αυταρχικά καθεστώτα.
Ο Δείκτης Δημοκρατίας του Our World in Data, με βάση τα δεδομένα της EIU, ενημερώθηκε στα μέσα του 2024. Αυτή η έκθεση καλύπτει περισσότερες από 160 χώρες και υπογραμμίζει ότι σχεδόν το 45,4% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε δημοκρατίες, αν και μόνο το 7,8% ζει σε «πλήρες δημοκρατίες». Η Νορβηγία, η Νέα Ζηλανδία και η Φινλανδία κατατάσσονται στην κορυφή.
Πηγή:
13Διαδηλώσεις στην Ινδονησία λόγω της αλλαγής του εκλογικού νόμου (23 Αυγούστου 2024)
Χιλιάδες διαδηλωτές καταγγέλλουν για την προσπάθεια της κυβέρνησης να ανατρέψει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Έξω από το κοινοβούλιο της χώρας, οι διαδηλωτές επιχείρησαν να γκρεμίσουν τις πύλες. Η αιτία των διαδηλώσεων σε διάφορες περιοχές της Ινδονησίας είναι η προσπάθεια του κοινοβουλίου να ανατρέψει απόφαση του δικαστηρίου που προνοεί ότι τα κόμματα δεν θα χρειάζονται πλέων να κατέχουν 20% εκπροσώπησης στις περιφερειακές συνελεύσεις για να υποβάλουν υποψήφιο. Παρά την έκτακτη σύγκληση του κοινοβουλίου για πρόταση ανατροπής της απόφασης η διαδικασία διεκόπη λόγω μη τήρησης απαρτίας από το σώμα. Εκλογικοί αναλυτές του Πανεπιστημίου της Ινδονησίας κάνουν αναφορά για αντισυνταγματικότητα και περί «ληστεία του συντάγματος» (Titi Anggraini, BBC Indonesian).
Πηγή:
14Διαδηλώσεις και καταστροφές στην Αγγλία κατά της μετανάστευσης (08 Αυγούστου 2024)
Κυρίως ακροδεξιές οργανώσεις στοχεύουν μετανάστες που είναι υπό το καθεστώς των αιτούντων ασύλου, καθώς και μουσουλμάνους, μετά από παραπληροφόρηση στα ΜΚΔ. Μετά από μία τραγική επίθεση στο Σαουθπορτ σε παιδική εκδήλωση, αναπαράχθηκε στα κοινωνικά δίκτυα ότι ο δράστης ήταν ισλαμιστής μετανάστης. Μετά από την αναπαραγωγή αυτής της ψευδής είδησης, ξεσηκώθηκαν διαδηλώσεις που στόχευαν τζαμιά, επιχειρήσεις μεταναστών και την αστυνομία, σε πάνω από 20 σημεία της χώρας. Με το χάος που επικρατεί στην Αγγλία, οι εταιρείες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης καλούνται να λογοδοτήσουν για την διάδοση των ψευδών ειδήσεων.
Πηγή:
15Έκθεση παγκόσμιων κινδύνων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ 2024 (26 Ιουλίου 2024)
Το 2024 είναι μια κομβική χρονιά για τις παγκόσμιες εκλογές, με τον μισό πληθυσμό του πλανήτη ψήφησε ή να αναμένεται να ψηφίσει. Στα μέσα του έτους, είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τη διασφάλιση των δημοκρατικών διαδικασιών εν μέσω της εκτεταμένης παραπληροφόρησης και πολιτικής πόλωσης. Η Έκθεση Παγκόσμιων Κινδύνων 2024 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο, προειδοποίησε ότι η μείωση της εμπιστοσύνης, ο αυξημένος πολιτικός διχασμός και ένα ταραχώδες γεωπολιτικό περιβάλλον θα μπορούσαν να εμποδίσουν την παγκόσμια συνεργασία για την αντιμετώπιση μεγάλων κινδύνων.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι οι φετινές εκλογές θα αντανακλούν τη συνολική υγεία της δημοκρατίας και θα τονίσουν τις αναδυόμενες προκλήσεις όπως η παραπληροφόρηση, η προσέλευση των ψηφοφόρων και η εκλογική ακεραιότητα. Προειδοποιεί συγκεκριμένα ότι η διάδοση ψευδών πληροφοριών θα μπορούσε να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα των εκλογών και να υπονομεύσει τη νομιμότητα της κυβέρνησης, καθώς το παραπλανητικό περιεχόμενο, που διαδίδεται εύκολα μέσω διαφόρων πλατφορμών, μπορεί να βαθύνει τις κοινωνικές και πολιτικές ρωγμές. Μια νέα πτυχή φέτος είναι η χρήση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης (GenAI) για την ανάλυση του κοινού συναισθήματος και των προτύπων ψήφου.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι οι φετινές εκλογές θα αντανακλούν τη συνολική υγεία της δημοκρατίας και θα τονίσουν τις αναδυόμενες προκλήσεις όπως η παραπληροφόρηση, η προσέλευση των ψηφοφόρων και η εκλογική ακεραιότητα. Προειδοποιεί συγκεκριμένα ότι η διάδοση ψευδών πληροφοριών θα μπορούσε να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα των εκλογών και να υπονομεύσει τη νομιμότητα της κυβέρνησης, καθώς το παραπλανητικό περιεχόμενο, που διαδίδεται εύκολα μέσω διαφόρων πλατφορμών, μπορεί να βαθύνει τις κοινωνικές και πολιτικές ρωγμές. Μια νέα πτυχή φέτος είναι η χρήση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης (GenAI) για την ανάλυση του κοινού συναισθήματος και των προτύπων ψήφου.
Πηγή:
16Ακροδεξιά και ασφάλεια (08 Ιουλίου 2024)
[...] Μπορούμε λοιπόν να συμπεράνουμε πως τα λαϊκιστικά ακροδεξιά κόμματα έχουν χτίσει το πολιτικό τους αφήγημα πάνω σε πραγματικές αγωνίες πολιτών. Αυτό οφείλεται και στην αστοχία και αδυναμία των πολιτικών συστημάτων να αναδείξουν προβλήματα και να αναζητήσουν λύσεις. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η μετανάστευση. Για χρόνια οι κυβερνήσεις δεν αναδείκνυαν τις επιπτώσεις ασφάλειας του θέματος, με αποτέλεσμα να δώσουν χώρο στους ακροδεξιούς σχηματισμούς να διαμορφώσουν την ατζέντα με έναν αφοριστικό τρόπο, εξισώνοντας τους μετανάστες με τρομοκράτες και εγκληματίες.
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η άνοδος της Ακροδεξιάς, αλλά και γενικότερα των λαϊκιστικών αντικυβερνητικών κομμάτων, είναι η ανάδειξη των προβλημάτων στην πραγματική τους βάση και η προσπάθεια επίλυσής τους. Η ασφάλεια δεν είναι ένα πεδίο πολιτικής που μπορεί και πρέπει να εκχωρηθεί στα άκρα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως πρέπει να περάσουμε σε μια εκτεταμένη κατάσταση πλήρους ασφαλειοποίησης. Χρειάζεται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, ένα σύγχρονο πλαίσιο πολιτικής ασφάλειας που θα απαντάει στις απειλές, αλλά θα ενσωματώνει και τις ανασφάλειες των πολιτών [...]
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η άνοδος της Ακροδεξιάς, αλλά και γενικότερα των λαϊκιστικών αντικυβερνητικών κομμάτων, είναι η ανάδειξη των προβλημάτων στην πραγματική τους βάση και η προσπάθεια επίλυσής τους. Η ασφάλεια δεν είναι ένα πεδίο πολιτικής που μπορεί και πρέπει να εκχωρηθεί στα άκρα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως πρέπει να περάσουμε σε μια εκτεταμένη κατάσταση πλήρους ασφαλειοποίησης. Χρειάζεται ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, ένα σύγχρονο πλαίσιο πολιτικής ασφάλειας που θα απαντάει στις απειλές, αλλά θα ενσωματώνει και τις ανασφάλειες των πολιτών [...]
Άρθρο του:
- Τριαντάφυλλου Καρατράντου, Ανώτερου Ερευνητικού Εταίρου του ΙΜΠΔ, με τίτλο "Ακροδεξιά και ασφάλεια", στην Καθημερινή (Αθηνών).
Πηγή:
17Νεκροί από πυροβολισμούς διαδηλωτές στην Κένυα (26 Ιουνίου 2024)
Σε τραγωδία εξελίχθηκε διαδήλωση στην Κένυα όπου η αστυνομία πυροβόλησε σκοτώνοντας αρκετούς διαδηλωτές. Παρά τις διαβεβαιώσεις του προέδρου για την ασφάλεια των πολιτών έπεσαν νεκροί τουλάχιστον 5 διαδηλωτές. Αφορμή της διαδήλωσης ήταν η πρόταση νόμου για αύξηση των φόρων για την οποία οι διαδηλωτές προσπάθησαν να εισέλθουν στο κτήριο της Βουλής. Με την αντιπολίτευση να ζητά την παραίτηση του Προέδρου Ρούτο, η κυβέρνηση προσπαθεί να συλλέξει πόρους από τους φόρους των πολιτών, οι οποίοι έχουν οικονομικούς κραδασμούς λόγο του πληθωρισμού, της πανδημίας και της ξηρασίας.
Πηγή:
18Δείκτης Κοιvωνικής Προόδου 2024 (18 Ιουνίου 2024)
Για πρώτη φορά, ο κόσμος έχει βιώσει μια συνολική πτώση στην κοινωνική πρόοδο, που ονομάζεται "ύφεση κοινωνικής προόδου". Αυτή η πτώση είχε προβλεφθεί στην έκθεση του 2022 και έχει πλέον υλοποιηθεί, με 61 χώρες να παρουσιάζουν σημαντική υποχώρηση, 77 χώρες να παραμένουν στάσιμες και μόνο 32 χώρες να σημειώνουν πραγματική πρόοδο. Ως αποτέλεσμα, τέσσερις στους πέντε ανθρώπους παγκοσμίως ζουν σε χώρες όπου η κοινωνική πρόοδος είτε παραμένει στάσιμη είτε μειώνεται.
Οι κύριοι δείκτες της πτώσης περιλαμβάνουν την υγεία, με μείωση κατά 1.7 μονάδες, που αποδίδεται σε αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας μεταξύ ατόμων ηλικίας 15-50 ετών και μειωμένο προσδόκιμο ζωής, επηρεασμένα σημαντικά από την πανδημία του COVID-19. Επίσης, η πρόσβαση στην πληροφόρηση μειώθηκε κατά 2.2 μονάδες, κυρίως λόγω της μειωμένης ελευθερίας του τύπου. Τα δικαιώματα και η φωνή των πολιτών έχουν επίσης μειωθεί κατά 0.51 μονάδες, με μια συνεχή πτώση των προσωπικών δικαιωμάτων από το 2011, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την προώθηση της κοινωνικής προόδου.
Όλες οι χώρες της G7 είτε παρέμειναν στάσιμες είτε παρουσίασαν μείωση στην κοινωνική πρόοδο, με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και τον Καναδά να παρουσιάζουν σημαντικές μειώσεις από το 2022. Συλλογικά, η κοινωνική πρόοδος των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ξεπεράσει αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών για πρώτη φορά. Ωστόσο, αυτή η μεταβολή οφείλεται περισσότερο στην πτώση των ΗΠΑ παρά σε σημαντικές βελτιώσεις στην ΕΕ, η οποία και αυτή έχει παρουσιάσει στασιμότητα στην κοινωνική πρόοδο, με χώρες όπως η Αυστρία, η Λιθουανία, η Ισπανία, η Σλοβακία και η Κροατία να σημειώνουν σημαντικές μειώσεις.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δει μια σταθερή μείωση στην κοινωνική πρόοδο από το 2011, χάνοντας 0.34 μονάδες μόνο φέτος και πέφτοντας στην 29η θέση παγκοσμίως, πίσω από τη Μάλτα και την Κύπρο.
Ο Δείκτης Κοινωνικής Προόδου (SPI) είναι ένα κρίσιμο εργαλείο που μετρά την κοινωνική και περιβαλλοντική απόδοση σε 170 χώρες χρησιμοποιώντας 12 στοιχεία και 57 δείκτες. Παρέχει μια ολοκληρωμένη εκτίμηση για το πώς οι χώρες μετατρέπουν την οικονομική πρόοδο σε βελτιωμένα κοινωνικά αποτελέσματα, βοηθώντας τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις να λάβουν καλύτερες πολιτικές και επενδυτικές αποφάσεις.
Η μεθοδολογία και η διαφάνεια των δεδομένων του SPI είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Ο δείκτης χρησιμοποιεί αποκλειστικά κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς δείκτες, αποφεύγοντας οικονομικούς αντιπροσώπους για να παρέχει μια σαφή ανάλυση της κοινωνικής ανάπτυξης ανεξάρτητα από την οικονομική ανάπτυξη. Η μεθοδολογία δίνει έμφαση στη διαφάνεια στη χρήση δεδομένων και στις διαδικασίες υπολογισμού, ενσωματώνοντας τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα δεδομένα από αξιόπιστες πηγές για να εξασφαλίσει την ακρίβεια και τη συνέπεια στη μέτρηση μεταξύ των χωρών.
Πηγές:
19Πως οι πράσινες πολιτικές ωθούν τους ψηφοφόρους προς την ακροδεξιά (30 Μαΐου 2024)
Με βάση την έρευνα του Sage Journals με τίτλο «The Energy Transition and Support for the Radical Right: Evidence from the Netherlands» που δημοσιεύθηκε στις 11 Μαρτίου το 2024 προκύπτει συσχέτιση μεταξύ της εφαρμογής πράσινων πολιτικών και της ανόδου της ακροδεξιάς. Πρώτο παράδειγμα είναι η Ολλανδία όπου με την πράσινη φορολογία και την αύξηση της τιμής της ενέργειας οι οικονομικά ευάλωτοι πολίτες έχουν 5%-6% περισσότερες πιθανότητες να ψηφίσουν κάποιο ακροδεξιό κόμμα. Παρόμοια συσχέτιση παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη με την άνοδο του AfD (ακροδεξιό κόμμα στην Γερμανία) λόγω του νόμου για εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, διαδηλώσεις στο Παρίσι και στην Ιταλία από αγρότες ενάντια στις πράσινες πολιτικές της Ε.Ε. κλπ. Η συσχέτιση αυτή μπορεί να καθυστερήσει την πράσινη μετάβαση ακόμη και σε χώρες οι οποίες υποστηρίζουν σθεναρά μέτρα και πολιτικές για την κλιματική αλλαγή. Μία άλλη έρευνα από το Cambridge University Press με τίτλο «The Political Consequences of Green Policies: Evidence from Italy» (27 Απριλίου 2023) δείχνει την πρόθεση ψήφου προς ακροδεξιά κόμματα της Ιταλίας λόγω της απαγόρευσης οχημάτων στο κέντρο λόγω ατμοσφαιρικών ρύπων. Με βάση τους ερευνητές η τάση αυτή εξηγείται με την προσωπική οικονομική επιβάρυνση που έχουν οι καταναλωτές, η χάραξη πολιτικών που θα ανακουφίζουν τους καταναλωτές πρέπει να είναι άμεσες και όχι μακροπρόθεσμες γιατί στο μεσοδιάστημα τα ακροδεξιά κόμματα μεγεθύνονται.
Πηγή:
20Απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Η.Β. κρίνει παράνομη την παραχώρηση περεταίρω εξουσίας στην αστυνομία (22 Μαΐου 2024)
Το Ανώτατο Δικαστήριο του Η.Β. έκρινε παράνομη την απόφαση της κυβέρνησης να παραχωρήσει επιπλέον εξουσίες στην αστυνομία για καταστολή των διαδηλώσεων. Εναντίον της κυβέρνησης, μέσω της δικαστικής οδού, κινήθηκε η ανεξάρτητη οργάνωση ακτιβιστών Liberty με αφορμή την καταστολή διαδήλωσης για την κλιματική αλλαγή. Σε δήλωση του ο διευθυντής της Liberty ανέφερε ότι οι εξουσίες αυτές δόθηκαν στην αστυνομία για να καταστέλλουν διαδηλώσεις οι οποίες διαφωνούσε η κυβέρνηση προσωπικά. Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει το δικαίωμα να ασκήσει αίτημα για έφεση της απόφασης.
Πηγή:
21Δείκτης Ελευθερίας του Τύπου για το 2024 (6 Μαΐου 2024)
Ο Δείκτης Ελευθερίας του Τύπου για το 2024, που δημοσιεύθηκε από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF), παρέχει μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση της ελευθερίας του Τύπου σε 180 χώρες, αναδεικνύοντας τις καλύτερες και τις χειρότερες συνθήκες για τη δημοσιογραφία.
Χώρες με καλή απόδοση:
Νορβηγία: Η Νορβηγία βρίσκεται ξανά στην κορυφή του δείκτη, διατηρώντας τη θέση της ως η χώρα με την υψηλότερη ελευθερία του Τύπου. Αποτελεί παράδειγμα για ένα ισχυρό περιβάλλον όπου οι δημοσιογράφοι μπορούν να εργάζονται ελεύθερα και χωρίς φόβο πολιτικών ή νομικών αντιποίνων (Global Investigative Journalism Network) (Vajiram & Ravi).
Δανία: Η Δανία έχει ανέβει στη δεύτερη θέση, αντικατοπτρίζοντας το ισχυρό νομικό της πλαίσιο και τις προστασίες για τους δημοσιογράφους, που επιτρέπουν την ανεξάρτητη και ερευνητική δημοσιογραφία να ανθίσει (Global Investigative Journalism Network) (Vajiram & Ravi).
Ιρλανδία: Αν και έχει πέσει στην όγδοη θέση, η Ιρλανδία παραμένει μια από τις κορυφαίες χώρες για την ελευθερία του Τύπου, συνεχίζοντας να υποστηρίζει ένα ελεύθερο και ανεξάρτητο τοπίο των μέσων ενημέρωσης παρά τις κάποιες πολιτικές πιέσεις (The Independent) (Vajiram & Ravi).
Χώρες με κακή απόδοση:
Ερυθραία: Η Ερυθραία βρίσκεται στο κάτω μέρος του δείκτη, καταταγμένη στην 180ή θέση. Η χώρα είναι διαβόητη για το καταπιεστικό της καθεστώς, που περιορίζει σοβαρά την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τιμωρεί σκληρά τους δημοσιογράφους (Global Investigative Journalism Network) (Vajiram & Ravi).
Συρία: Βρίσκεται ακριβώς πάνω από την Ερυθραία στην 179η θέση, η Συρία παραμένει μια από τις πιο επικίνδυνες χώρες για τους δημοσιογράφους λόγω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης και του αυστηρού κυβερνητικού ελέγχου των μέσων ενημέρωσης (The Independent) (Vajiram & Ravi).
Αφγανιστάν: Η κατάσταση στο Αφγανιστάν έχει επιδεινωθεί σημαντικά, πέφτοντας στην 178η θέση. Η κατάληψη των Ταλιμπάν έχει οδηγήσει σε σοβαρούς περιορισμούς στα μέσα ενημέρωσης, με τους δημοσιογράφους, ιδίως τις γυναίκες, να αντιμετωπίζουν εξαιρετικούς κινδύνους (Global Investigative Journalism Network) (The Independent) (Vajiram & Ravi).
Αυτές οι κατατάξεις υπογραμμίζουν τις συνεχιζόμενες παγκόσμιες προκλήσεις για την ελευθερία του Τύπου, με την πολιτική καταστολή, τις ένοπλες συγκρούσεις και τους νομικούς περιορισμούς να αποτελούν σημαντικούς παράγοντες σε πολλές χώρες.
Vajiram & Rami - An Institute for IAS Preparation
Χώρες με καλή απόδοση:
Νορβηγία: Η Νορβηγία βρίσκεται ξανά στην κορυφή του δείκτη, διατηρώντας τη θέση της ως η χώρα με την υψηλότερη ελευθερία του Τύπου. Αποτελεί παράδειγμα για ένα ισχυρό περιβάλλον όπου οι δημοσιογράφοι μπορούν να εργάζονται ελεύθερα και χωρίς φόβο πολιτικών ή νομικών αντιποίνων (Global Investigative Journalism Network) (Vajiram & Ravi).
Δανία: Η Δανία έχει ανέβει στη δεύτερη θέση, αντικατοπτρίζοντας το ισχυρό νομικό της πλαίσιο και τις προστασίες για τους δημοσιογράφους, που επιτρέπουν την ανεξάρτητη και ερευνητική δημοσιογραφία να ανθίσει (Global Investigative Journalism Network) (Vajiram & Ravi).
Ιρλανδία: Αν και έχει πέσει στην όγδοη θέση, η Ιρλανδία παραμένει μια από τις κορυφαίες χώρες για την ελευθερία του Τύπου, συνεχίζοντας να υποστηρίζει ένα ελεύθερο και ανεξάρτητο τοπίο των μέσων ενημέρωσης παρά τις κάποιες πολιτικές πιέσεις (The Independent) (Vajiram & Ravi).
Χώρες με κακή απόδοση:
Ερυθραία: Η Ερυθραία βρίσκεται στο κάτω μέρος του δείκτη, καταταγμένη στην 180ή θέση. Η χώρα είναι διαβόητη για το καταπιεστικό της καθεστώς, που περιορίζει σοβαρά την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τιμωρεί σκληρά τους δημοσιογράφους (Global Investigative Journalism Network) (Vajiram & Ravi).
Συρία: Βρίσκεται ακριβώς πάνω από την Ερυθραία στην 179η θέση, η Συρία παραμένει μια από τις πιο επικίνδυνες χώρες για τους δημοσιογράφους λόγω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης και του αυστηρού κυβερνητικού ελέγχου των μέσων ενημέρωσης (The Independent) (Vajiram & Ravi).
Αφγανιστάν: Η κατάσταση στο Αφγανιστάν έχει επιδεινωθεί σημαντικά, πέφτοντας στην 178η θέση. Η κατάληψη των Ταλιμπάν έχει οδηγήσει σε σοβαρούς περιορισμούς στα μέσα ενημέρωσης, με τους δημοσιογράφους, ιδίως τις γυναίκες, να αντιμετωπίζουν εξαιρετικούς κινδύνους (Global Investigative Journalism Network) (The Independent) (Vajiram & Ravi).
Αυτές οι κατατάξεις υπογραμμίζουν τις συνεχιζόμενες παγκόσμιες προκλήσεις για την ελευθερία του Τύπου, με την πολιτική καταστολή, τις ένοπλες συγκρούσεις και τους νομικούς περιορισμούς να αποτελούν σημαντικούς παράγοντες σε πολλές χώρες.
Πηγές:
22Χιλιάδες αργεντινοί στους δρόμους ενάντια στα μέτρα της κυβέρνησης (29 Απριλίου 2024)
Ο Μιλέι υποσχέθηκε να περικόψει σημαντικά δημόσιες δαπάνες για την επίλυση της πολύχρονης οικονομικής κρίσης. Μειώνοντας τον προϋπολογισμό του 2023 για τα δημόσια πανεπιστήμια, το Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες κάνει λόγο ότι το κονδύλι φτάνει μόνο για το 15% των λειτουργικών εξόδων. Με αφορμή τα πιο πάνω, φοιτητές, απόφοιτοι, οργανωμένα σύνολα και κόμματα, βγήκαν στους δρόμους διαδηλώνοντας ενάντια στα μέτρα βλέποντας τον πληθωρισμό της χώρας να ανεβαίνει ασταμάτητα. Σε δήλωσή του, το Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες αναφέρει ότι οι διαδηλωτές είναι πέραν των 800 χιλιάδων, κάτι που η κυβέρνηση διαψεύδει δηλώνοντας ότι μόλις 150 χιλιάδες είναι οι διαδηλωτές. Η κυβέρνηση Μιλέι έχει έτοιμο σχέδιο για την απόλυση 70 χιλιάδων δημόσιων υπαλλήλων, κλείσιμο του πρακτορείου τύπου και διάφορων υπουργείων. Οι επικριτές της κυβέρνησης λένε ότι τα δημοσιοοικονομικά μέτρα που λαμβάνονται πιέζουν υπερβολικά τα άτομα που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχιας ποσοστό τις τάξης του 50% με βάση το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Αργεντινής.
Πηγή:
23Εργαλεία τεχνίτης νοημοσύνης παραπληροφορούν ψηφοφόρους ενόψει κρίσιμων εκλογικών διαδικασιών (15 Απριλίου 2024)
Εντός του 2024 εκατομμύρια πολίτες θα κληθούν να προσέλθουν στις κάλπες για να συμμετάσχουν στις διαδικασίες εκλογών. Μεταξύ των μεγαλύτερων διαδικασιών που θα διεξαχθούν το 2024 είναι οι εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο, προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, γενικές εκλογές για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ινδία. Το Democracy Reporting International, ένας ΜΚΟ στο Βερολίνο διαπίστωσε μέσω έρευνας την αναξιοπιστία των μηχανών αναζήτησης τεχνητής νοημοσύνης σε ότι αφορά την πληροφόρηση για τις επερχόμενες εκλογές. Οι εταιρείες κολοσσοί που παρέχουν τα συστήματα τεχνίτης νοημοσύνης καλούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξηγήσουν τους λόγους που γίνεται η παραπληροφόρηση υπο τον Νόμο για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες.
Πηγή:
24Διαδηλώσεις στο Ισραήλ από τους επικριτές του Netanyahu (4 Απριλίου 2024)
Στην μεγαλύτερη διαδήλωση από την αρχή του πολέμου Ισραήλ- Χαμάς προέβησαν χιλιάδες Ισραηλινοί στο Τελ Αβίβ και στην Ιερουσαλήμ το τελευταίο σαββατοκύριακο του Μαρτίου. Η πίεση των διαδηλωτών ασκείται προς τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Netanyahu, ζητώντας την παραίτηση του και την άμεση διεξαγωγή νέων εκλογών. Οι διαδηλωτές επικαλούνται την αποτυχία του πρωθυπουργού για την απελευθέρωση των ισραηλινών ομήρων που κρατούνται από την Χαμάς. Η διαδήλωση έξω από το κοινοβούλιο καταστάληκε με βία χωρίς οι διαδηλωτές όμως να σταματήσουν τις επόμενες μαζικές διαδηλώσεις. Παρά την συλλογική συσπείρωση των ισραηλινών ενάντια στην τρομοκρατική ομάδα Χαμάς μετά την 7η Οκτωβρίου, οι διαδηλώσεις ενάντια στην κυβέρνηση Netanyahu από τους επικριτές του είναι ξανά στο προσκήνιο.
Πηγή:
25Παραίτηση του μη εκλεγμένου πρωθυπουργού της Αϊτής μετα από την κήρυξη έκτακτης ανάγκης στους δρόμους της χώρας (12 Μαρτίου 2024)
Λόγω των συνεχόμενων αναβολών και ακυρώσεων των εκλογικών διαδικασιών στην Αϊτή το δημοκρατικό πολίτευμα κατέρρευσε. Με την δολοφονία του 43ου Προέδρου της Αϊτής το 2021, ανέλαβε την διακυβέρνηση της χώρας ο πρωθυπουργός Ariel Henry. Λόγω της απαίτησης του λαού να παραιτηθεί ο πρωθυπουργός από την εξουσία ξέσπασαν βίαιες διαδηλώσεις με όπλα, συμμορίες και βομβαρδισμούς. Μετά από συνομιλίες στη Τζαμάικα που είχαν περιφερειακοί ηγέτες της Κοινότητας της Καραϊβικής (CARICOM) και με την προτροπή των ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός Ariel Henry ανακοίνωσε την παραίτηση του από την διακυβέρνηση της χώρας την Δευτέρα 18 Μαρτίου. Το χάος της Χαίτης θα πρέπει να αντιμετωπίσει ένα σώμα διακυβέρνησης με 7 μέλη που θα έχουν δικαίωμα ψήφου και 2 παρατηρητές οι οποίοι θα προέρχονται από συνασπισμούς και διάφορους πολιτικούς χώρους
Πηγή:
26Απολογισμός προάσπισης της Δημοκρατίας από την Ε.Ε. το 2023 (1 Μαρτίου 2024)
Με ένα απολογισμό του δημοκρατικού πολιτεύματος, κυρίως στην Ευρώπη, μέσω της «Ετήσιας επιθεώρησης για την υποστήριξη της ευρωπαϊκής δημοκρατίας 2023» προέβη το Ινστιτούτο Εξωτερικής Πολιτικής Carnegie. Η ευρωπαϊκή υποστήριξη για την προώθηση δημοκρατικών πολιτικών εντός της Ε.Ε., και των υποψήφιων προς ένταξη μελών, έχει χάσει την δυναμικότητά της. Με τα διάφορα γεγονότα που έγιναν στα σύνορα της Ε.Ε. όπως την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αρχικά εξαγγέλθηκε η ανάγκη για επιτατικές κινήσεις που θα προωθούν την Δημοκρατία κάτι που το 2023 δεν παρέμεινε πρωταρχικός στόχος. Πριν την εισβολή της Ρωσίας, η πρόθεση για σημαντικές αλλαγές στα θεσμικά συστήματα των υποψήφιων προς ένταξη χώρες (Μολδαβία, Ουκρανία) υπό τον επηρεασμό της Ε.Ε. ήταν σημαντική. Κατά το 2023, η πρόθεση αυτή δεν συνέχισε να είναι στο προσκήνιο. Με τις πολεμικές συρράξεις ανάμεσα σε Ισραήλ – Χαμάς, Ναγκόρνο Καραμπαχ – Αζερμπαιτζαν και τα πραξικοπήματα στην ήπειρο της Αφρικής η διαδικασία εκδημοκράτισης και οι επι του πρακτέου πολιτικές αντικαταστάθηκαν με πολιτικές αποκατάστασης της ειρήνης και αποφυγής συρράξεων. Από τον απολογισμό αυτό δεν μπορεί να μην γίνει αναφορά για την άνοδο της ακροδεξιάς στις εκλογικές διαδικασίες γεγονός το οποίο είναι προβληματικό. Το διακύβευμα για την δημοκρατία είναι μεγάλο στις επερχόμενες εκλογές αφού θα κληθούν στις κάλπες δισεκατομμύρια πολίτες για Ευρωεκλογές και εθνικές εκλογές σε ΗΠΑ, Ινδία, Ινδονησία και Μεξικό. Λόγω της σημαντικότητας τους, οι εκλογικές διαδικασίες πρέπει να είναι δίκαιες και ελεύθερες για να μην πληγεί ακόμη περισσότερο η δημοκρατία σαν πολίτευμα.
Πηγή:
27Οι διαμαρτυρίες των αγροτών έχουν ξεσπάσει σε όλη την Ευρώπη. Γιατί συμβαίνει αυτό; (15 Φεβρουαρίου 2024)
Οι αγρότες στην Ευρώπη διαμαρτύρονται μεταξύ άλλων για τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς, την γραφειοκρατία και τις οικονομικές προκλήσεις. Αυτές οι διαμαρτυρίες είναι ιδιαίτερα εμφανείς στη Γαλλία αλλά έχουν επίσης διαδοθεί και σε άλλες χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Γερμανία. Συχνά, οι διαμαρτυρίες περιλαμβάνουν το κλείσιμο δρόμων με τρακτέρ, το πέταγμα αυγών σε κτίρια της κυβέρνησης και τη διακοπή λειτουργίας λιμανιών. Ειδικότερα, οι διαμαρτυρομένοι αγρότες εκφράζουν τις δυσαρεσκείες τους για την αύξηση των κοστών για ενέργεια, λίπασμα και μεταφορά, καθώς και για τον ανταγωνισμό από φθηνές εισαγωγές και τις ανησυχίες σχετικά με τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς. Ταυτόχρονα, η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι, αφού ακραία καιρικά φαινόμενα επηρεάζουν τη γεωργική παραγωγή τους. Το Ευρωπαϊκό Πράσινο Σχέδιο, που στοχεύει στην προστασία του περιβάλλοντος, είναι ένας σημαντικός τομέας διαφωνίας. Τέλος, οι κυβερνήσεις και η ΕΕ έχουν απαντήσει με ορισμένες παραχωρήσεις, όπως η καθυστέρηση ορισμένων κανονισμών και η προσφορά οικονομικής στήριξης στους αγρότες, γεγονός όμως που δεν ικανοποιεί πολλούς από αυτούς διότι θεωρούν ότι αυτά τα μέτρα είναι ανεπαρκή και συνεχίζουν να ζητούν περαιτέρω δράση.
Πηγή:
28Διαμαρτυρίες στη Σενεγάλη με κατηγορίες για «Συνταγματικό πραξικόπημα» και «εσχάτη προδοσία» από τον πρόεδρο Σολ (7 Φεβρουαρίου)
Διαδηλώσεις στην Σενεγάλη προκάλεσαν ταραχές στην μόνη χώρα της περιοχής που η δημοκρατία διατηρείται σαν πολίτευμα μακριά από πραξικοπήματα. Η ακύρωση των εκλογών από τον πρόεδρο πυροδότησε τον ξεσηκωμό των πολιτών από τους οποίους συνελήφθησαν πέραν των 150 καθώς και οι πολιτικές δυνάμεις της αντιπολίτευσης καταγγέλλουν για «συνταγματικό πραξικόπημα». Καταγγελίες υπήρξαν από μέλη του κοινοβουλίου για την βίαιη αποχώρησή τους από το σώμα για να μην καταψηφίσουν το νομοσχέδιο για ματαίωση των προγραμματισμένων εκλογών. Η υπερψήφιση του νόμου για παράταση της θητείας του προέδρου Σολ για 6 επιπλέων μήνες τροποποιήθηκε για 10μηνη αναβολή των εκλογών με πιθανή ημερομηνία για την εκλογική διαδικασία στις 15 Δεκεμβρίου. Παρά τις δηλώσεις του νυν προέδρου ότι δεν θα επαναδιεκδικήσει το χρίσμα, οι πολιτικές δυνάμεις κατηγορούν τον ίδιο για εσχάτη προδοσία.
Πηγή:
29Απαγόρευση από το Ανώτατο Δικαστήριο του Κολοράντο στον Τραμπ για επαναδιεκδίκηση του χρίσματος (10 Ιανουαρίου 2024)
Με απόφαση του το Ανώτατο Δικαστήριο του Κολοράντο κρίνει τον πρώην Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ ως μη κατάλληλο για επαναδιεκδίκηση του χρίσματος των Ρεπουμπλικάνων για την προεδρία των ΗΠΑ. Η απόφαση του δικαστηρίου βασίζεται στην εξέγερση που είχε γίνει την 6η Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο από του υποστηρικτές του και τον ρόλο που είχε ο ίδιος. Η απόφαση αυτή καθιστά τον Τραμπ τον πρώτο υποψήφιο στην ιστορία των ΗΠΑ που κρίνεται ακατάλληλος από την δικαστική εξουσία για να διεκδικήσει το ανώτατο αξίομα στον Λευκό Οίκο. Η απόφαση αναστάλθηκε μέχρι τις 4 Ιανουαρίου για να ασκήσει το δικαίωμα του ο κατηγορούμενος να αιτηθεί από το Ανώτατο δικαστήριο των Η.Π.Α. την ανατροπή της απόφασης του Δικαστηρίου του Κολοράντο το οποίο και έπραξε.
Πηγή:
30Μεγάλη διαμαρτυρία στη Σερβία με καταγγελίες για καλπονοθεία (03 Ιανουαρίου 2024)
Στη μεγαλύτερη διαμαρτυρία των τελευταίων χρόνων οδηγήθηκαν δεκάδες χιλιάδες Σέρβοι στο Βελιγράδι μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της εκλογικής διαδικασίας της 17ης Δεκεμβρίου. Με την νίκη του κυβερνόντος κόμματος στις βουλευτικές εκλογές και την κατοχύρωση 128 εδρών από τις 250 στη βουλή, τα κόμματα της αντιπολίτευσης απεύθυναν κάλεσμα για διαδήλωση. H Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ανακοίνωσή που δημοσιοποίησε μετά από έρευνα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE) εκφράζει την ανησυχία της ως προς την διαφάνεια των εκλογών της 17ης Δεκεμβρίου στη Σερβία. Πέραν των διαδηλώσεων και του γεγονότος ότι η αντιπολίτευση ζητά επαναληπτικές εκλογές επικαλούμενη καλπονοθεία, προκλήθηκαν επεισόδια στο δημαρχείο του Βελιγραδίου που οδήγησαν σε δεκάδες συλλήψεις.
Πηγή:
31Ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης στη διαμόρφωση επιλογών των ψηφοφόρων (22 Νοεμβρίου 2023)
Το 2024 σαράντα χώρες θα διεξάγουν γενικές εκλογές στις οποίες θα κληθεί σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Γης να εκλέξει τις επόμενες κυβερνήσεις. Με τόσο μεγάλο διακύβευμα δεν μπορεί να παραλειφθεί ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης και ο επηρεασμός που μπορεί να ασκηθεί μέσω αυτού του εργαλείου. Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να καθορίσει εκλογικά αποτελέσματα με ποικίλους τρόπους όπως με την παραγωγή ψευδών και παραπλανητικών πληροφοριών. Με την υπερπληροφόρηση και την μάστιγα της παραπληροφόρησης η παραγωγή μη πραγματικού υλικού μέσω της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να διαμορφώσει την κοινή γνώμη και την κατεύθυνση των ψηφοφόρων. Η παραπληροφόρηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία σκανδάλων εις βάρος πολιτικών αντιπάλων αλλά και για την συγκάλυψη αληθινών σκανδάλων σαν «Fake News». Η ανάλυση άπειρων δεδομένων που είναι σε θέση η τεχνητή νοημοσύνη να κάνει μπορεί να χρησιμοποιηθεί προεκλογικά από υποψήφιους ώστε να μεταφέρουν εξατομικευμένα μηνύματα σε ψηφοφόρους ανάλογα με τα πιστεύω του κάθε ενός. Λόγω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που είναι η κύρια πηγή ενημέρωσης για τους νέους ψηφοφόρους η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί από πολιτικούς έτσι ώστε να στοχεύσει αναποφάσιστους και να τους προσεγγίσει προωθώντας τους πολιτικά μνήματα. Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω, η προπαγάνδα δια μέσου της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να αμαυρώσει την δημοκρατία και το δικαίωμα των πολιτών να εκλέγουν κατά βούληση. Η κατάχρηση της τεχνητής νοημοσύνης και η παραπληροφόρηση που παράγεται για πολιτικές σκοπιμότητες κομμάτων μπορελι να σπιλώσει τις αξίες της δημοκρατίας και να οδηγήσει κοινωνίες σε μη επιθυμητά καθεστώτα.
Πηγή:
32 V-dem Institute "Έκθεση Δημοκρατίας 2023: Ανυπακοή εν όψει του αυταρχισμού" (7 Νοεμβρίου 2023)
Διαβάστε εδώ την τελευταία έκθεση του V-dem Institute με θέμα "Έκθεση Δημοκρατίας 2023:
Ανυπακοή εν όψει του αυταρχισμού"
Πηγή:
33Τα κόμματα της αντιπολίτευσης της Πολωνίας ενώνονται σε μια δημοκρατική προσπάθεια για την αντικατάσταση του κυβερνώντος κόμματος (27 Οκτωβρίου 2023)
Σε μια κίνηση που αναδεικνύει την ουσία της δημοκρατίας, τα τρία μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης της Πολωνίας συνεργάζονται για να σχηματίσουν συνασπισμό με στόχο να αντικαταστήσουν το σημερινό κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS). Έχουν κάνει ένα αίτημα στον Πρόεδρο Andrzej Duda, ο οποίος διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στο δημοκρατικό σύστημα της Πολωνίας, να τους επιτρέψει να σχηματίσουν μια νέα κυβέρνηση. Αυτή η συλλογική προσπάθεια είναι μια επίδειξη του πώς λειτουργεί η δημοκρατία, καθώς τονίζει τη δύναμη της πλειοψηφίας. Ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης, που αποτελείται από τον Συνασπισμό Πολιτών, τον κεντροδεξιό Τρίτο Δρόμο και την Αριστερά, κατέχει συλλογικά την πλειοψηφία των εδρών στην κάτω βουλή του κοινοβουλίου. Πρόθεσή τους είναι να παράσχουν μια εναλλακτική κυβέρνηση, η οποία αποτελεί ουσιαστική πτυχή του δημοκρατικού ανταγωνισμού. Παραδοσιακά, δίνεται η πρώτη ευκαιρία στο μεγαλύτερο κόμμα να σχηματίσει κυβέρνηση, αλλά σε αυτή την περίπτωση η αντιπολίτευση υπογραμμίζει ότι έχουν την απαραίτητη στήριξη στη Βουλή για να κυβερνήσουν αποτελεσματικά. Αυτό αντιπροσωπεύει τη δημοκρατική αρχή των ελέγχων και των ισορροπιών, διασφαλίζοντας ότι το κυβερνών κόμμα ή ο συνασπισμός έχει την υποστήριξη και την εμπιστοσύνη των εκλεγμένων αντιπροσώπων. Η έκκληση προς τον Πρόεδρο Ντούντα να ενεργήσει γρήγορα και η υποστήριξη της αντιπολίτευσης προς τον Ντόναλντ Τουσκ ως πιθανό νέο ηγέτη της κυβέρνησης δείχνουν τον ρόλο των δημοκρατικών ηγετών και την ευθύνη τους να ανταποκριθούν στη βούληση του λαού. Η δημοκρατική διαδικασία στην Πολωνία, όπως διέπεται από το σύνταγμά της, υπαγορεύει τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν μετά τις εκλογές, δίνοντας έμφαση στο κράτος δικαίου και στις καθιερωμένες διαδικασίες. Τελικά, το αποτέλεσμα αυτής της δημοκρατικής διαδικασίας θα καθοριστεί από την απόφαση του Προέδρου Ντούντα, ενισχύοντας την αντίληψη ότι, σε μια δημοκρατία, οι ηγέτες είναι υπόλογοι στον λαό και πρέπει να τηρούν τις συνταγματικές αρχές. Η ιστορία στην Πολωνία υπογραμμίζει πώς η δημοκρατία περιλαμβάνει όχι μόνο την πράξη της ψηφοφορίας αλλά και τον επακόλουθο σχηματισμό κυβέρνησης μέσω συνεργασίας και συνταγματικών διαδικασιών.
Πηγή:
34Σύνοδος κορυφής για ΣΒΑ 2023: Αξιολόγηση της προόδου και των παγκόσμιων προτεραιοτήτων για τη βιώσιμη ανάπτυξη (22 Οκτωβρίου 2023)
Η Σύνοδος Κορυφής του 2023 των ΣΒΑ, που τοποθετήθηκε στα μισά του δρόμου μεταξύ της έγκρισης της Ατζέντας 2030 το 2015 και της προθεσμίας του 2030 για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs), πρόσφερε στα έθνη την ευκαιρία να επανεξετάσουν την πρόοδό τους και τις προκλήσεις τους στην εφαρμογή των ΣΒΑ. Αυτό το γεγονός έλαβε χώρα σε ένα πλαίσιο σημαντικών συνεχιζόμενων παγκόσμιων κρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής, της πανδημίας COVID-19 και διεθνών συγκρούσεων, όπως η επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτές οι κρίσεις όχι μόνο εμπόδισαν την πρόοδο προς τους ΣΒΑ, αλλά έχουν επηρεάσει δυσανάλογα τις ευάλωτες κοινότητες και τα έθνη, επιδεινώνοντας τις υπάρχουσες ανισότητες. Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι μόνο το 15% των ΣΒΑ βρίσκεται επί του παρόντος σε καλό δρόμο, υπογραμμίζοντας τον επείγοντα χαρακτήρα της ανανέωσης των δεσμεύσεων και την επίσπευση της προόδου προς την ατζέντα του 2030.
Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής, προέκυψαν διάφορα βασικά θέματα, που αντικατοπτρίζουν τις ανησυχίες των κρατών μελών:
Μεταρρύθμιση του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Συστήματος: Πρωταρχική εστίαση ήταν η ενίσχυση της πρόσβασης των αναπτυσσόμενων χωρών σε χρηματοοικονομικούς πόρους, με εκκλήσεις για ετήσιο κίνητρο SDG τουλάχιστον 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αποτελεσματικούς μηχανισμούς ελάφρυνσης του χρέους και αλλαγές στο λειτουργικό μοντέλο των πολυμερών αναπτυξιακών τραπεζών για την καλύτερη υποστήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών.
Επισιτιστική ασφάλεια: Πολλά έθνη τόνισαν την επισιτιστική ασφάλεια ως ένα πιεστικό παγκόσμιο ζήτημα. Παρά την κάποια πρόοδο, ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων συνεχίζει να βιώνει την πείνα, κάτι που απαιτεί άμεση δράση.
Κλιματική Αλλαγή: Η κλιματική αλλαγή ήταν κεντρικό μέλημα καθ' όλη τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής, με έμφαση στην ανάγκη οι ανεπτυγμένες χώρες να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού. Τα μικρά νησιωτικά κράτη, ειδικότερα, υπογράμμισαν την κλιματική αλλαγή ως υπαρξιακή απειλή, ζητώντας αυξημένη χρηματοδότηση για το κλίμα, τιμολόγηση του άνθρακα και ενεργοποίηση Ταμείων Απωλειών και Ζημιών για να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Κοινωνική Προστασία και Εκπαίδευση: Η επέκταση της κοινωνικής προστασίας και η βελτίωση της εκπαίδευσης αναδείχθηκαν ως κρίσιμες προτεραιότητες. Η εστίαση ήταν στη διασφάλιση ότι αυτές οι υπηρεσίες είναι προσβάσιμες σε όλους, ειδικά σε όσους είναι ευάλωτοι ή περιθωριοποιημένοι.
Ιδιωτικό κεφάλαιο: Τονίστηκε η επιτακτική ανάγκη κινητοποίησης ιδιωτικών κεφαλαίων για βιώσιμη ανάπτυξη, με ουσιαστικές δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επενδύσει σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συστήματα υγείας, εκπαίδευση, πράσινες μεταφορές και ψηφιακές υποδομές.
Τρία γενικά θέματα αναφέρθηκαν συχνά:
Ψηφιοποίηση: Η σημασία της ψηφιοποίησης και η επείγουσα ανάγκη γεφύρωσης του ψηφιακού χάσματος υπογραμμίστηκαν, με την καθολική πρόσβαση στο Διαδίκτυο να θεωρείται ζωτικό στοιχείο της ανάπτυξης.
Ισότητα των φύλων: Η επίτευξη της ισότητας των φύλων και η ενδυνάμωση των γυναικών και των κοριτσιών ήταν κοινή προτεραιότητα, όχι μόνο για την εγγενή της αξία αλλά και για τον κρίσιμο ρόλο της στη διεθνή συνεργασία, τη δράση για το κλίμα και τις δίκαιες δημοσιονομικές πολιτικές.
Ενίσχυση της πολυμέρειας: Η σημασία της ενίσχυσης της πολυμέρειας και της προώθησης της παγκόσμιας αλληλεγγύης υπογραμμίστηκε από όλες τις ομάδες. Αναγνωρίστηκε ότι η επίτευξη των ΣΒΑ απαιτούσε διεθνή συνεργασία.
Η διαδικασία διαπραγμάτευσης για την Πολιτική Διακήρυξη που εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής αντιμετώπισε προκλήσεις, ιδίως όσον αφορά τον συμβιβασμό των διαφορών μεταξύ της G77+Κίνας και των χωρών του Παγκόσμιου Βορρά. Η δήλωση επιβεβαίωσε τις δεσμεύσεις, αξιολόγησε την πρόοδο και τα κενά στην εφαρμογή των ΣΒΑ και κάλεσε τα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση για την υλοποίηση της Ατζέντας 2030.
Η σημασία της δημοκρατίας και των ισχυρών θεσμών, ιδιαίτερα στο πλαίσιο του Στόχου 16 (ειρήνη, δικαιοσύνη και ισχυροί θεσμοί), τονίστηκε από ορισμένες χώρες. Αυτά τα έθνη τόνισαν την ανάγκη σύνδεσης της ειρήνης, της δικαιοσύνης, της ασφάλειας, της ανάπτυξης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ισχυρών θεσμών για την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης και της χάραξης πολιτικής βασισμένης σε στοιχεία.
Ενώ η δημοκρατία και οι ισχυροί θεσμοί δεν επισημάνθηκαν ρητά σε όλη τη Διάσκεψη Κορυφής, η έμμεση αναγνώρισή τους ήταν εμφανής στις συζητήσεις σχετικά με την ειρήνη, τη δικαιοσύνη, την ασφάλεια και τη χρηστή διακυβέρνηση.
Πηγή:
35Τρομοκρατική επίθεση Βρυξελλών (18 Οκτωβρίου 2023)
Στην De Facto πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις Βρυξέλλες όπου ο πλουραλισμός η πολυγλωσσία και η πολυπολιτισμικότητα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της πόλης έγινε τρομοκρατική επίθεση την Δευτέρα 16/10. Δύο Σουηδοί βρήκαν τραγικό θάνατο από πυροβολισμούς από τρομοκράτη του Ισλάμ ο οποίος βρέθηκε και εκτελέστηκε από τις Βελγικές αρχές. Τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης δεν ήταν τυχαία αφού φορούσαν φανέλες της Σουηδίας στην οποία χώρα πρόσφατα σε διαδηλώσεις έκαψαν το Κοράνι σαν ένδειξη διαμαρτυρίας. Η τρομοκρατική επίθεση στις Βρυξέλλες και στην Γαλλία (13/10/2023) είναι φαινόμενα που προέρχονται από τον πόλεμο της Μέσης Ανατολής ανάμεσα στο Ισραήλ και την Χαμάς, όπου τα δυτικά κράτη τάχθηκαν υπέρ του Ισραήλ, ενώ ταυτόχρονα εξτρεμιστικές ισλαμικές οργανώσεις τάσσονται υπέρ της Παλαιστίνης και παρακινούν τους μουσουλμάνους σε ιερό πόλεμο. Δυτικές χώρες θέτουν τα αεροδρόμια και πολυσύχναστους χώρους σε ψηλά επίπεδα συναγερμού ασφαλείας υπό τον φόβο νέων τρομοκρατικών επιθέσεων.
Πηγή:
36Σε κόκκινο συναγερμό η Γαλλία υπό τον φόβο τρομοκρατικών επιθέσεων (13 Οκτωβρίου 2023)
Με τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς η Γαλλία βρίσκετε σε επιφυλακή με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας υπό τον φόβο νέων επιθέσεων, μιας και έχει τις μεγαλύτερες εβραϊκές και μουσουλμανικές κοινότητες στην Ευρώπη. Με την Χαμάς να καλεί τους μουσουλμάνους σε διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο η φιλο-ισραηλινή τάση που τηρεί η κυβέρνηση Μακρόν προκαλεί αντιδράσεις με διαδηλώσεις αντισητισμού που καταστέλλονται από τις γαλλικές αρχές. Την Παρασκευή, 13, Οκτωβρίου, Ισλαμιστής τρομοκράτης δολοφόνησε με μαχαίρι καθηγητή και τραυμάτισε ακόμη δύο πρόσωπα φωνάζοντας «Ο Αλλάχ είναι μεγάλος». Μετά το συγκεκριμένο περιστατικό κινητοποιήθηκαν 7,000 στρατιώτες περιπολώντας τους δρόμους της Γαλλίας.
Πηγή:
37Γενοκτονία και μετά εθνοκάθαρση των Αρμενίων (3 Oκτωβρίου 2023)
Μετά από στρατιωτική επιχείρηση των Αζέρων στις 19 Σεπτεμβρίου, 2023 στην αυτοαποκαλούμενη Δημοκρατία του Αρτσάχ προσφηγοποιήθηκαν 100.000 Αρμένιοι από τις πατρογονικές τους εστίες. Τη διάλυση κάθε κρατικού θεσμού και μηχανισμού υπέγραψε ο πρόεδρος της μη αναγνωρισμένης δημοκρατίας του Αρτσάχ από την 1η Ιανουαρίου 2024. Η δημοκρατία της Αρμενίας καταδικάζει τον διωγμό των Αρμενίων που ζουν στα εδάφη του θύλακα εδώ και αιώνες κάνοντας λόγο για Εθνοκάθαρση μετά την Γενοκτονία που βίωσε ο λαό της Αρμενίας από τους Οθωμανούς. Καταδίκη της στρατιωτικής επιχείρησης και του διωγμού των Αρμενίων, από της διεθνή κοινότητα με την Ευρωπαϊκή Ένωση και Ρωσία προτρέπουν την έναρξη διαλόγου και τον τερματισμό της αιματοχυσίας. Η Γαλλία ζήτησε σύγκληση κατεπείγουσας συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Οι Αρμένιοι που διώχθηκαν από τα σπίτια τους προστατεύονται από την ‘’Σύμβαση του 1951 για τους Πρόσφυγες’’ αφού το άρθρο 1 ορίζει σαν πρόσφυγα «Ένα άτομο που λόγω βάσιμου φόβου δίωξης για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας[…] ευρίσκεται εκτός της χώρας της ιθαγένειάς του και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου, δεν επιθυμεί να θέσει εαυτόν υπό την προστασία της εν λόγω χώρας..."
Πηγή:
38Αμεροληψία κράτους δικαίου (26 Σεπτεμβρίου 2023)
Αναδείχθηκε η αμεροληψία των θεσμών των Η.Π.Α με την απόρριψη του αιτήματος του πρώην Πρόεδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλτ Τραμπ από το Ανώτατο Δικαστήριο της Νέας Υόρκης την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου, για την απόρριψη μήνυσης στην οποία κατηγορείται για διάπραξη απάτης. Ο δικαστής Άρθουρ Ένγκορον διαπίστωσε ότι ο Τραμπ υπερεκτίμησε τις αξίες της ακίνιτης περιουσίας του μέχρι και 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι υπερεκτιμήσεις των ακινήτων έδιναν πρόσβαση σε δάνεια ξεγελώντας τις τράπεζες και τους ασφαλιστές. Μετά την απόφαση του δικαστή ανακλήθηκαν οι άδειες και τα πιστοποιητικά λειτουργείας μερικών από των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του πρώην Προέδρου στην Νέα Υόρκη. Η ετυμηγορία του δικαστηρίου διευκολύνει την επόμενη δίκη από την Γενική Εισαγγελία της πολιτείας που προκαθόρισε ποινή περίπου 250 εκατομμυρίων δολαρίων. Πέραν των πιο πάνω ο πρώην Πρόεδρος των Η.Π.Α. συλλήφθηκε 4 φορές και κατηγορήθηκε για 91 κακουργήματα σε 4 διαφορετικές πολιτείες.
Πηγή:
39Εξασφάλιση ισορροπίας: αστυνομική βία και δημοκρατικές αξίες στην Τυνησία (23 Αυγούστου 2023)
Στην Τυνησία, η αλληλεπίδραση μεταξύ της αστυνομικής αρχής και των δημοκρατικών αρχών έχει προκαλέσει ανησυχίες για την αστυνομική βία. Ακτιβιστές που αποκαλύπτουν προσωπικές συναντήσεις με τη βαρβαρότητα υπογραμμίζουν ένα διαρκές ζήτημα, που έχει τις ρίζες του στην ιστορία πριν από την ανεξαρτησία. Παρά τα δημοκρατικά βήματα, τα περιστατικά αστυνομικής βίας εξακολουθούν να υφίστανται, προκαλώντας έναν κρίσιμο διάλογο για τη διαφύλαξη των δημοκρατικών ιδεωδών με παράλληλη διασφάλιση της ασφάλειας.
Τα πρόσφατα γεγονότα υπογραμμίζουν την ένταση μεταξύ των πολιτικών ελευθεριών και της διατήρησης της τάξης. Κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων ενάντια στο συνταγματικό δημοψήφισμα του Προέδρου Kais Saied, η απάντηση της αστυνομίας επικαλέστηκε μνήμες από προηγούμενα αυταρχικά καθεστώτα. Ωστόσο, η δημόσια οργή παραμένει περιορισμένη, πιθανώς λόγω της σιωπηρής κατανόησης ότι ορισμένες αστυνομικές παραβάσεις γίνονται ανεκτές για την αντιληπτή ασφάλεια.
Οι προσπάθειες μεταρρύθμισης των αστυνομικών πρακτικών συναντούν εμπόδια. Οι νομικές αλλαγές για τον περιορισμό της διακριτικής ευχέρειας της αστυνομίας στην ερμηνεία των νόμων αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Οι ευάλωτες κοινότητες, όπως η κοινότητα LGBTQ+, υπομένουν κλιμακούμενες εισβολές, βία και απειλές από τις αρχές επιβολής του νόμου.
Η συνεργασία του Προέδρου Saied με τις υπηρεσίες ασφαλείας έχει συγκεντρώσει την εξουσία, εγείροντας ανησυχίες για τις δημοκρατικές αρχές. Η χρήση των δυνάμεων ασφαλείας εναντίον της δικής του βάσης υποστήριξης κινδυνεύει να διαβρώσει τη λαϊκιστική του εικόνα, ιδιαίτερα εν μέσω οικονομικής αναταραχής.
Ο αγώνας της Τυνησίας κατά της αστυνομικής βίας υπογραμμίζει τις περιπλοκές της εξισορρόπησης της ασφάλειας με τις δημοκρατικές αξίες. Η επίτευξη αυτής της ισορροπίας παραμένει μια παγκόσμια πρόκληση, που απαιτεί συνεχή προβληματισμό και δράση για την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών με παράλληλη διατήρηση της τάξης.
Πηγή:
40Δικαιοσύνη και λογοδοσία: Η κράτηση Γάλλου αξιωματικού πυροδοτεί συζήτηση για τη δημοκρατία (3 Αυγούστου 2023)
Η σύλληψη ενός Γάλλου αστυνομικού που εμπλέκεται στον πυροβολισμό ενός 22χρονου κατά τη διάρκεια ταραχών στη Μασσαλία έχει πυροδοτήσει μια έντονη συζήτηση σχετικά με τη δικαιοσύνη και τη λογοδοσία σε μια δημοκρατική κοινωνία. Η προφυλάκιση του αξιωματικού έχει πυροδοτήσει έντονη ανταπόκριση από συναδέλφους αξιωματικούς σε όλη τη χώρα, υπογραμμίζοντας την ένταση μεταξύ της τήρησης του νόμου και της προστασίας των υπευθύνων για την επιβολή του.
Το θύμα, η Hedi, μια νεαρή βοηθός διευθυντή εστιατορίου, υπέστη σοβαρά τραύματα στο κεφάλι από σφαίρα από καουτσούκ, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την αναλογικότητα της βίας που χρησιμοποιούν οι αρχές επιβολής του νόμου κατά τις δημόσιες διαδηλώσεις. Ο εν λόγω αστυνομικός παραδέχτηκε ότι πυροβόλησε αλλά αρνήθηκε ότι είδε τραυματισμούς. Αυτό το περιστατικό είναι μέρος ενός ευρύτερου μοτίβου, καθώς ξέσπασαν διαδηλώσεις μετά τον θάνατο ενός 17χρονου στα χέρια της αστυνομίας στο Παρίσι.
Ενώ τα αστυνομικά συνδικάτα και οι ανώτερες αρχές ζήτησαν την απελευθέρωση του αξιωματικού, η απόφαση για σύλληψή του αντανακλά την αρχή ότι σε μια δημοκρατία, κανείς, ακόμη και εκείνοι στους οποίους έχει ανατεθεί η τήρηση της τάξης, δεν είναι υπεράνω του νόμου. Οι ανησυχίες για πιθανή συμπαιγνία μεταξύ συναδέλφων και η ανάγκη διασφάλισης λογοδοσίας υπογραμμίζουν την ουσία της δικαιοσύνης στις δημοκρατικές κοινωνίες.
Αυτά τα γεγονότα φέρνουν επίσης στο φως μια ευρύτερη συζήτηση σχετικά με την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της διατήρησης της δημόσιας τάξης και του σεβασμού των δικαιωμάτων και της ασφάλειας των πολιτών που ασκούν το δημοκρατικό τους δικαίωμα στη διαμαρτυρία. Η χρήση λαστιχένιων σφαιρών, όπως φαίνεται στην περίπτωση της Hedi και άλλων περιπτώσεων τραυματισμού ή θανάτου, εγείρει ερωτήματα σχετικά με τα όρια βίας που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι αρχές επιβολής του νόμου σε ένα δημοκρατικό έθνος.
Το περιστατικό χρησιμεύει ως υπενθύμιση ότι οι δημοκρατικές κοινωνίες προσπαθούν να προασπίσουν το κράτος δικαίου και τα ατομικά δικαιώματα, ακόμη και σε καταστάσεις στις οποίες εμπλέκονται οι υπεύθυνοι για την επιβολή του νόμου. Προτρέπει τους πολίτες και τους ηγέτες να εξετάσουν πώς να διασφαλίσουν τη λογοδοσία, τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη εντός των θεσμών που είναι επιφορτισμένοι με τη διαφύλαξη της δημοκρατίας και την προστασία των δικαιωμάτων όλων των πολιτών.
Πηγή:
41Γαλλία: Δημοκρατία σε κίνδυνο αφού πυροδοτήθηκε από τον θανατηφόρο πυροβολισμό 17χρονου (10 Ιουλίου 2023)
Η κατάσταση της Γαλλίας την τελευταία εβδομάδα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την εσωτερική ασφάλεια της χώρας, προβάλλοντας ανασφάλεια ως προς την κοινωνική συνοχή μεταξύ της Γαλλικής κυβέρνησης και των πολιτών της. Ο πυροβολισμός του 17χρονου Ναχέλ Μ. από την αστυνομία την Τρίτη 27/06/2023 επέφερε τόσο τον θάνατο του αλλά και το χάος σε ολόκληρη την Γαλλία, αναζωπυρώνοντας προυπάρχουσες αντιδράσεις απέναντι στην αστυνομική βία και τον ρατσισμό. Μέχρι και την Πέμπτη προκλήθηκαν ζημιές σε 492 κτήρια, κάηκαν 2000 αυτοκίνητα και 3880 φωτιές ξέσπασαν σε όλη την Γαλλία, με την γαλική κυβέρνηση να βγάζει στους δρόμους 45000 μέλη της αστυνομίας και του στρατού στην προσπάθεια της να ελέγξει την κατάσταση. Μέσα σε λίγους μόλις μήνες οι γάλλοι πολίτες αντικρούονται για 2 η φορά εντόνως με την κυβέρνηση, η οποία φαίνεται να δυσκολέυεται να ελέγξει τα πλήθη αλλά κυρίως να καταφέρει να πείσει και να υπερασπιστεί την κοινωνική συνοχή και την δημοκρατία της. Οι συνεχείς χαώδεις αντιδράσεις των γάλλων πολιτών απέναντι σε κοινωνικά θέματα και πολιτικές αποφάσεις, εστιάζουν τον φακό στην ανικανότητα της γαλλικής κυβέρνησης να πείσει και να κυβερνήσει ομαλά. Τόσο κατά την διάρκεια της επιβολής συνταξιακών μεταρρυθμίσεων όσο και τώρα, δεν επικρατεί ο δημοκρατικός και παραγωγικός διάλογος αλλά διανύεται μια περίοδος κρίσης στην οποία φανερώνεται μια ακατάλληλη σχέση μεταξύ κράτους και πολιτών η οποία αν δεν ομαλοποιηθεί ίσως να επιφέρει ακόμη χειρότερες καταστάσεις.
Πηγή:
42Γερμανία: Η νίκη του ακροδεξιού AfD στις τοπικές εκλογές σηματοδοτεί μια κομβική στιγμή για τη δημοκρατία (26 Ιουνίου 2023)
Η πρόσφατη νίκη του ακροδεξιού AfD στις τοπικές εκλογές στο Sonneberg της Γερμανίας πυροδότησε ανησυχίες για την κατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα. Αυτή η κρίσιμη στιγμή στη γερμανική πολιτική έχει προκαλέσει έναν προβληματισμό σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τώρα οι υπερασπιστές της δημοκρατίας. Η άνοδος ενός δεξιού εξτρεμιστικού κόμματος που κερδίζει ένα σημαντικό πολιτικό αξίωμα θεωρείται ως προειδοποιητικό σημάδι για τα καθιερωμένα κόμματα και ως έκκληση για επαναξιολόγηση.
Το ακροδεξιό Alternative für Deutschland (AfD) πέτυχε την πρώτη του νίκη σε εκλογές περιφερειακών συμβουλίων στη Γερμανία, σηματοδοτώντας μια σημαντική στιγμή στο πολιτικό τοπίο της χώρας. Οι εκλογές διεξήχθησαν στο Sonneberg της Θουριγγίας και είχαν ως αποτέλεσμα την εκλογή του Robert Sesselmann από το AfD ως διοικητή της περιφέρειας, νικώντας τον Jurgen Köpper των Χριστιανοδημοκρατών (CDU). Το παράρτημα της Θουριγγίας του AfD έχει χαρακτηριστεί ως δεξιό εξτρεμιστικό από τις υπηρεσίες πληροφοριών και ηγείται από τον Björn Höcke, που θεωρείται μέρος της ακροδεξιάς πτέρυγας του κόμματος. Αυτή η νίκη θεωρείται σημαντική πρόοδος για το AfD και θα μπορούσε να έχει συνέπειες για τις επερχόμενες εκλογές, ιδιαίτερα στις ανατολικές περιοχές της Γερμανίας.
Το αποτέλεσμα έχει εγείρει ανησυχίες μεταξύ των καθιερωμένων κομμάτων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, που το θεωρούν ως σημείο καμπής και πρόκληση για τη δημοκρατία που απαιτεί ανταπόκριση. Το Κεντρικό Συμβούλιο Εβραίων στη Γερμανία εξέφρασε την καταστροφή του για το αποτέλεσμα, τονίζοντας το εξτρεμιστικό υπόβαθρο του υποψηφίου του AfD. Το εκλογικό αποτέλεσμα, παρά τη χαμηλή προσέλευση των ψηφοφόρων, έχει σημασία πέρα από το Sonneberg και χρησιμεύει ως προειδοποίηση στα καθιερωμένα κόμματα ότι οι ψηφοφόροι μπορεί να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις. Η επιτυχία του AfD στο Sonneberg ευθυγραμμίζεται με τις πρόσφατες ισχυρές δημοσκοπήσεις του σε εθνικό επίπεδο, με υποστήριξη που κυμαίνεται από 18% έως 20%. Η δυσαρέσκεια με την τρέχουσα κυβέρνηση συνασπισμού και ζητήματα όπως οι προμήθειες ενέργειας, η στρατιωτική δύναμη, η μεταναστευτική πολιτική και η μεταρρύθμιση της υγείας συνέβαλαν στην αύξηση της δημοτικότητας του AfD. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν τη στήριξη του AfD στο 20%, όπως και των Σοσιαλδημοκρατών, με τους Πράσινους στο 13% και το αντιπολιτευόμενο CDU στο 26%. Ο Σέσελμαν έκανε εκστρατεία για ζητήματα όπως η επιδίωξη ειρηνευτικής συμφωνίας με τη Ρωσία σχετικά με την εισβολή στην Ουκρανία και η αντίθεση στη στρατιωτική υποστήριξη της Γερμανίας στο Κίεβο. Ωστόσο, οι τοπικές ανησυχίες επικεντρώθηκαν κυρίως στο βιοτικό επίπεδο, τους χαμηλούς μισθούς και τις συντάξεις σε σύγκριση με τη δυτική Γερμανία, καθώς και την αντιληπτή έλλειψη αναγνώρισης για τις εμπειρίες των πολιτών από την πρώην κομμουνιστική ανατολή. Το εκλογικό αποτέλεσμα στο Sonneberg θεωρείται ως αντανάκλαση της δυσαρέσκειας και ζητά μια επανεκτίμηση της γερμανικής ενότητας ώστε να συμπεριληφθούν οι ανησυχίες των Ανατολικογερμανών. Το AfD θεωρεί αυτή τη νίκη ως μόνο την αρχή και στοχεύει να κερδίσει την πλειοψηφία με τις πολιτικές του που επικεντρώνονται στα συμφέροντα των πολιτών με την αντίληψη ότι αυτό θα οδηγήσει σε μια θετική αλλαγή στο πολιτικό τοπίο.
Πηγή:
43Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ετοιμάζεται να διαμορφώσει πρωτοποριακούς κανονισμούς που διασφαλίζουν την ασφάλεια και τη διαφάνεια της τεχνητής νοημοσύνης (14 Ιουνίου 2023)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με τον νόμο περί τεχνητής νοημοσύνης (AI), με στόχο να διασφαλίσει ότι η ανάπτυξη και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη ευθυγραμμίζεται με τα δικαιώματα και τις αξίες της ΕΕ. Η έγκριση αντανακλά τις δημοκρατικές αρχές και αξίες που υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο πλαίσιο της τεχνητής νοημοσύνης, αυτό σημαίνει διασφάλιση των δικαιωμάτων και συμφερόντων των ευρωπαίων πολιτών, ενώ παράλληλα προωθεί την υπεύθυνη και ηθική ανάπτυξη και χρήση των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης. Οι κανόνες θεσπίζουν υποχρεώσεις για τους παρόχους και τους χρήστες τεχνητής νοημοσύνης με βάση το επίπεδο του κινδύνου. Οι απαγορευμένες πρακτικές τεχνητής νοημοσύνης περιλαμβάνουν κοινωνική βαθμολόγηση, παρεμβατικές και μεροληπτικές χρήσεις της τεχνητής νοημοσύνης, βιομετρικά συστήματα ταυτοποίησης σε πραγματικό χρόνο και μετά από απόσταση, συστήματα πρόβλεψης αστυνόμευσης και μη στοχευμένη απόξεση εικόνων προσώπων. Οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν πλέον εκείνες που επηρεάζουν τις εκλογές και τα συστήματα συστάσεων που χρησιμοποιούνται από μεγάλες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Οι πάροχοι τεχνητής νοημοσύνης γενικού σκοπού πρέπει να αξιολογούν και να μετριάζουν τους κινδύνους, να καταχωρούν μοντέλα, να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις διαφάνειας και να αποκαλύπτουν δεδομένα που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα που χρησιμοποιούνται για εκπαίδευση. Προστέθηκαν εξαιρέσεις για ερευνητικές δραστηριότητες και στοιχεία τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα για την υποστήριξη της καινοτομίας. Ο νόμος προωθεί επίσης ρυθμιστικά sandboxes για τη δοκιμή τεχνητής νοημοσύνης, ενισχύει το δικαίωμα των πολιτών να υποβάλλουν καταγγελίες και μεταρρυθμίζει τον ρόλο του Γραφείου AI της ΕΕ στην παρακολούθηση της εφαρμογής του εγχειριδίου κανόνων τεχνητής νοημοσύνης. Η έγκριση του νόμου για την τεχνητή νοημοσύνη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδεικνύει τη δέσμευση για δημοκρατική διακυβέρνηση και προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών στο πλαίσιο της τεχνητής νοημοσύνης. Με τη θέσπιση κανονισμών, την προώθηση της διαφάνειας και την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών, ο νόμος στοχεύει στην επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της τεχνολογικής καινοτομίας και των δημοκρατικών αξιών και αρχών που στηρίζουν την ευρωπαϊκή κοινωνία.
Πηγή:
44Η ελάχιστη συναίνεση στη Νότια Αμερική ως προς το τι είναι δημοκρατία υποχωρεί (31 Μαΐου 2023)
Στις 30 του Μάη, ο Πρόεδρος της Βραζιλίας Luiz Inácio Lula da Silva κάλεσε για επανεκκίνηση των προσπαθειών περιφερειακής ολοκλήρωσης της Νότιας Αμερικής και κάλεσε έντεκα αρχηγούς κρατών της Νότιας Αμερικής στη Μπραζίλια. Ο Λούλα πρότεινε διάφορες ιδέες, όπως μια περιφερειακή αγορά ενέργειας, συντονισμένη δράση για την κλιματική αλλαγή, ακόμη και τη δυνατότητα ενός περιφερειακού νομίσματος. Ωστόσο, ο εναγκλισμός με τον αυταρχικό πρόεδρο της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, έκλεψε τα πρωτοσέλιδα. Ο Λούλα υπερασπίστηκε τον Μαδούρο έναντι των κατηγοριών για αντιδημοκρατικές πρακτικές και επέκρινε την αφήγηση που κατασκευάστηκε εναντίον του. Αυτό προκάλεσε καταδίκη από ορισμένους ηγέτες, ενώ άλλοι, ιδιαίτερα αριστεροί πολιτικοί όπως ο Γκουστάβο Πέτρο της Κολομβίας, υποστήριξαν τον Μαδούρο. Το περιστατικό υπογραμμίζει μια τάση στη Λατινική Αμερική όπου υπάρχει έλλειψη συναίνεσης σχετικά με το τι συνιστά δημοκρατία, την ένταση της περιφερειακής ολοκλήρωσης και των διπλωματικών σχέσεων. Προηγουμένως, υπήρχε μια ελάχιστη συναίνεση για τη δημοκρατία μεταξύ των κρατών μελών του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), αλλά έκτοτε έχει ξεφτιλιστεί. Η ασάφεια γύρω από τις δημοκρατικές καταρρεύσεις επέτρεψε στις κυβερνήσεις να αποφύγουν να αναλάβουν δράση εναντίον ιδεολογικών συμμάχων. Αυτή η έλλειψη συμφωνίας για τη δημοκρατία εμποδίζει τις προσπάθειες αντιμετώπισης διασυνοριακών προκλήσεων και διατήρησης διμερών σχέσεων. Η πολιτικοποίηση της διπλωματίας έχει οδηγήσει σε συγκρούσεις μεταξύ ηγετών, όπως ο Bolsonaro και ο Fernández, και σε τεταμένες σχέσεις μεταξύ των χωρών. Καθώς το περιφερειακό αίσθημα μπορεί να μετατοπιστεί προς τα δεξιά, οι διπλωματικές τριβές αναμένεται να συνεχιστούν. Οι παρατηρήσεις του Λούλα στη Μπραζίλια υπογραμμίζουν πώς οι ιδεολογικές διαιρέσεις και η εγκατάλειψη του διαλόγου και της συνεργασίας έχουν εμποδίσει τις προσπάθειες περιφερειακής ολοκλήρωσης.
Πηγή:
45Ένα αβέβαιο μέλλον για την οικονομία και τη δημοκρατία της Τουρκίας (29 Μαΐου 2023)
Η νίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές της Τουρκίας έχει αφήσει εκατομμύρια πολίτες να ανησυχούν για το μέλλον της χώρας. Οι εκλογές διεξήχθησαν στο πλαίσιο μιας σοβαρής κρίσης κόστους ζωής, με το νόμισμα σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ και τον πληθωρισμό να εκτινάσσεται στα ύψη. Οι ανορθόδοξες οικονομικές πολιτικές του Ερντογάν, συμπεριλαμβανομένης της αντίθεσής του στα υψηλά επιτόκια και η παρέμβαση στην ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, συνέβαλαν στην κρίση. Οι πόροι του κράτους καταπονούνται περαιτέρω από τις εκλογικές δωρεές και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σχεδόν ρεκόρ. Οι ξένοι επενδυτές αποθαρρύνθηκαν από τις πολιτικές του Ερντογάν και την συγκρουσιακή προσέγγισή του απέναντι στους δυτικούς συμμάχους, οδηγώντας σε μείωση των διαθέσιμων πόρων για την υπεράσπιση του νομίσματος. Για να αντιμετωπίσει τις οικονομικές προκλήσεις, ο Ερντογάν πρέπει να εγκαταλείψει τις αντισυμβατικές νομισματικές πολιτικές του και να αποκαταστήσει την αξιοπιστία των κρατικών θεσμών. Αυτό θα αυξήσει τις πιθανότητες προσέλκυσης επιφυλακτικών επενδυτών πίσω στη χώρα. Ωστόσο, εάν ο Ερντογάν παραμείνει πιστός στις προηγούμενες ενέργειές του, η σχέση μεταξύ Τουρκίας και Δύσης είναι πιθανό να παραμείνει απρόβλεπτη και τεταμένη. Ανησυχίες προκύπτουν και για την κατάσταση της δημοκρατίας στην Τουρκία. Ο Ερντογάν έχει εδραιώσει την εξουσία και συγκεντρώνει τη λήψη αποφάσεων, πλησιάζοντας πιο κοντά στην κυριαρχία ενός ανθρώπου. Μετέτρεψε την κοινοβουλευτική δημοκρατία της Τουρκίας σε μια παντοδύναμη εκτελεστική προεδρία, περιορίζοντας τους όρους ανταγωνισμού για τις εκλογές και κερδίζοντας τον έλεγχο των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης. Τα στελέχη της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένων των Selahattin Demirtaş και Ekrem İmamoğlu, αντιμετωπίζουν φυλάκιση και απαγορεύσεις από την πολιτική. Οι πολιτικές ελευθερίες κινδυνεύουν επίσης, καθώς ο Ερντογάν έχει βάλει στο στόχαστρο περιθωριοποιημένες ομάδες και έχει διατυπώσει διχαστικές κατηγορίες εναντίον των αντιπάλων του. Ενώ οι υποστηρικτές του Ερντογάν θεωρούν τη νίκη του ως ένδειξη διαρκούς δημοτικότητας, το γεγονός ότι αναγκάστηκε σε δεύτερο γύρο των εκλογών δείχνει ένα σημαντικό πολιτικό χάσμα. Συνταγματικά, αυτή θα πρέπει να είναι η τελευταία θητεία του Ερντογάν και θα πρέπει να εξετάσει την κληρονομιά που σκοπεύει να αφήσει. Ανεξάρτητα από αυτό, η Τουρκία αντιμετωπίζει ταραχώδεις εποχές, με κίνδυνο οικονομικής κρίσης και μείωσης των δημοκρατικών ελευθεριών.
Πηγή:
46Η Τουρκία προετοιμάζεται για τον κομβικό αγώνα της για τη δημοκρατία (3 Μαΐου 2023)
Οι επερχόμενες εκλογές της Τουρκίας στις 14 Μαΐου έθεσαν υπό έλεγχο τον συγκεντρωτισμό της εξουσίας κάτω από έναν όλο και πιο αυταρχικό Πρόεδρο Ερντογάν. Το μπλοκ των έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης εστιάζει την εκστρατεία του στην ανατροπή του «καθεστώτος ενός άνδρα», με επίκεντρο την αποκατάσταση της τουρκικής δημοκρατίας. Ωστόσο, η κρίση κόστους ζωής της χώρας είναι το νούμερο ένα εκλογικό πεδίο μάχης, με τον πληθωρισμό να αγγίζει το υψηλό ρεκόρ του 85,5% τον περασμένο Οκτώβριο και να κυμαίνεται λίγο πάνω από το 50% τον Μάρτιο. Ο Ερντογάν έχει επικριθεί επειδή υποστήριξε τη μείωση των επιτοκίων, γεγονός που έριξε λάδι στη φωτιά του πληθωρισμού. Η κύρια ώθηση του μανιφέστου της αντιπολίτευσης για τη μετάβαση της εξουσίας από την προεδρία επικεντρώνεται σε νομικιστικές διατάξεις για τη διασφάλιση μιας μη κομματικής προεδρίας και την επιβολή ενός ορίου μιας θητείας, μεταξύ άλλων μέτρων. Η αντιπολίτευση ζητά να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη λήψη κοινοβουλευτικών αποφάσεων και στις ομάδες στη λήψη αποφάσεων των υποψηφίων. Σε αντίθεση με την εικόνα του Ερντογάν ως του μοναχικού παντοδύναμου ηγέτη, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Kemal Kilicdaroglu παρουσιάζεται ως οικοδόμος συναίνεσης, έτοιμος να αντλήσει από μια ευρεία δεξαμενή ταλέντων.
Πηγή:
47Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισάγει μια καινοτόμο προσέγγιση για να βοηθήσει τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων στην προστασία της δημοκρατίας από υβριδικές προκλήσεις (20 Απρ. 2023)
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τα κράτη μέλη της αντιμετωπίζουν μια αυξανόμενη απειλή από εχθρικούς παράγοντες που χρησιμοποιούν υβριδικές τακτικές όπως η παραπληροφόρηση, η οικονομική πίεση, οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και η κατάχρηση μεταναστών. Οι υβριδικές απειλές έχουν σκοπό να υπονομεύσουν τις βασικές δημοκρατικές διαδικασίες της ΕΕ και να διαβρώσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς και τις κυβερνήσεις τους. Σε απάντηση σε αυτές τις απειλές, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας για την Αντιμετώπιση Υβριδικών Απειλών έχουν αναπτύξει ένα νέο μοντέλο που ονομάζεται Comprehensive Resilience Ecosystem (CORE) για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της Ευρώπης.
Το μοντέλο CORE είναι μια προσέγγιση συστημικής σκέψης που ακολουθεί μια προσέγγιση ολόκληρης της κοινωνίας για την ολοκληρωμένη ανάλυσή της. Λαμβάνει υπόψη διαφορετικούς «χώρους» της κοινωνίας, όπως τη διακυβέρνηση, τον πολίτη και τις υπηρεσίες, διαφορετικά «επίπεδα» όπως το διεθνές, το εθνικό και το τοπικό, και τις αλληλεπιδράσεις τους. Το μοντέλο CORE βοηθά τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αντιμετωπίσουν σύνθετες υβριδικές απειλές με αποτελεσματικό και συντονισμένο τρόπο χαρτογραφώντας πώς οι κακόβουλοι παράγοντες χρησιμοποιούν διάφορα εργαλεία σε διαφορετικούς τομείς για να φτάσουν στο στόχο τους, ανιχνεύοντας εχθρικές δραστηριότητες και την έντασή τους, παρακολουθώντας τις επηρεαζόμενες εξαρτήσεις για την αποφυγή πιθανών διαδοχικών επιπτώσεων, διευκολύνοντας την πρόβλεψη ζημιών στις δημοκρατίες μας και αξιολόγηση των επιπτώσεων πιθανών υβριδικών επιθέσεων και εκστρατειών.
Το μοντέλο CORE παρέχει στους δημοκρατικούς φορείς χάραξης πολιτικής μια πρακτική μεθοδολογία για να εκτιμήσουν τον τρόπο με τον οποίο αυταρχικά κράτη ή μη κρατικοί φορείς χρησιμοποιούν δραστηριότητα υβριδικών απειλών για να χειραγωγήσουν ή να αποσταθεροποιήσουν τις δημοκρατίες. Μπορεί να θεωρηθεί ως σχέδιο προσαρμοστικής σκέψης και βοηθά τα κράτη μέλη της ΕΕ να κατανοήσουν πώς μπορούν να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα και να ενισχύσουν το περιθώριο ελιγμών τους όταν αντιμετωπίζουν υβριδικές απειλές.
Το μοντέλο CORE είναι ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας και θα βοηθήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της ΕΕ στη δημιουργία της εργαλειοθήκης EU Hybrid που ανακοινώθηκε στο A Strategic Compass for Security and Defence. Αυτό το έγγραφο θα χρησιμεύσει επίσης ως βάση για περαιτέρω εργασίες σχετικά με τις Τομεακές Βασικές Γραμμές Υβριδικής Ανθεκτικότητας.
Πηγή:
48Τα μη δημοφιλή σχέδια για αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 64 υποστηρίζονται από κορυφαίο γαλλικό δικαστήριο (16 Απρ. 2023)
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν κέρδισε μια σημαντική πολιτική νίκη, καθώς οι μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος της χώρας, που αυξάνοντας την ηλικία συνταξιοδότησης κατά δύο χρόνια στα 64, ψηφίστηκαν σε νόμο μετά από έγκριση από το Συνταγματικό Συμβούλιο. Το Συμβούλιο, ενώ απέρριψε ορισμένα στοιχεία της μεταρρύθμισης, συμπεριλαμβανομένης της μετατροπής των συνταξιοδοτικών πόντων που κερδίζουν οι εργαζόμενοι σε αξία ευρώ, άφησε ανέπαφη την αμφιλεγόμενη αλλαγή ηλικίας συνταξιοδότησης. Το συνταξιοδοτικό σύστημα της Γαλλίας, όπου το δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 62 είναι βαθιά λατρεμένο, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και οι μεταρρυθμίσεις έχουν προκαλέσει μαζικές διαμαρτυρίες και συγκρούσεις μεταξύ της αστυνομίας και των διαδηλωτών. Ενώ η κυβέρνηση λέει ότι οι αλλαγές είναι απαραίτητες για να αποτραπεί η πτώση των οικονομικών του συνταξιοδοτικού συστήματος στο κόκκινο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι ηγέτες των συνδικάτων έχουν δεσμευτεί να συνεχίσουν να αγωνίζονται για τις μεταρρυθμίσεις. Ο ηγέτης του συνδικάτου CGT, ενός από τα μεγαλύτερα συνδικάτα της Γαλλίας, κάλεσε σε μια «ιστορική» διαμαρτυρία την 1η Μαΐου, ενώ ο ηγέτης της ακροαριστερής Jean-Luc Melenchon κατηγόρησε το Συμβούλιο ότι είναι «περισσότερο προσεκτικό στις ανάγκες της προεδρικής μοναρχίας παρά του κυρίαρχου λαού». Παρά τις αλλαγές, η νέα ηλικία συνταξιοδότησης της Γαλλίας θα εξακολουθεί να είναι κάτω από τον κανόνα της Ευρώπης και πολλών άλλων ανεπτυγμένων οικονομιών, όπου η ηλικία στην οποία ισχύουν τα πλήρη συνταξιοδοτικά επιδόματα είναι τα 65 έτη και όλο και περισσότερο κινείται προς τα 67. Οι κρατικές συντάξεις στη Γαλλία είναι επίσης πιο γενναιόδωρες από οπουδήποτε αλλού. Από το σχεδόν 14% του ΑΕΠ το 2018, οι δαπάνες της χώρας για τις κρατικές συντάξεις είναι μεγαλύτερες από τις περισσότερες άλλες χώρες, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.
Πηγή:
49Σύνοδος Κορυφής για τη Δημοκρατία: Οι δημοκρατίες του κόσμου γίνονται πιο σταθερές, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Μπάιντεν (29 Μαρ. 2023)
Χτίζοντας πάνω σε αυτό που περιέγραψε ως "διαρκή δέσμευση της κυβέρνησης του για την ενίσχυση της δημοκρατίας σε επίπεδο" ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εκφώνησε σε ομιλία στη δεύτερη Σύνοδο Κορυφής για τη Δημοκρατία στις 29 Μαρτίου από τον Λευκό Οίκο, διαβεβαιώνοτνας τους παρευρισκόμενους ότι οι δημοκρατικοί θεσμοί είναι αποτελεσματικοί. Ο Μπάιντεν είναι ένας από τους συνδιοργανωτές της φετινής πολυήμερης διάσκεψης, μαζί με τους προέδρους της Ζάμπια, της Νότιας Κορεάς, της Ολλανδίας και της Κόστα Ρίκα.
Στην Ουάσινγκτον, ο Μπάιντεν προήδρευσε σε μια εικονική εκδήλωση κορυφής με θέμα τον τρόπο με τον οποίο οι δημοκρατίες μπορούν να αντιμετωπίσουν τις παγκόσμιες δυσκολίες. Προέτρεψε τις δημοκρατίες να παραμείνουν ενωμένες απέναντι σε αυτές τις προκλη΄σεις.
"Αυτό είναι που ελπίζω ότι η σύνοδος κορυφής θα καταδείξει σε όλους τους παρευρισκόμενους και σε όλο τον κόσμο: είναι αποτελσματική. Είναι αποτελεσματική", δήλωσε ο Μπάιντεν. "Πάρα πολλές περιοχές στον κόσμο πίστευαν ότι οι μεγαλύτερες μέρες της δημοκρατίας ήταν πίσω μας όταν συγκληθήκαμε εδώ τον Δεκε΄μβριο του 2021. Επί 15 συναπτά έτη, η δημοκρατία υπέφερε κατά κάποιο τρόπο. Ωστόσο, μπορούμε να δηλώσουμε ότι η ιστορία που θα ειπωθεό φέτος είναι διαφορετική.
Ο πρόεδρος δήλωσε ότι στόχος της συνόδου κορυφής ήταν "να συνεχίσουμε να χτίζουμε πάνω στην πρόοδό μας, ώστε να μην αρχίσουμε να πηγαίνουμε ξανά προς τη λάθος κατεύθυνση".
Και συνέχισε: "Η δημοκρατία είναι σκληρή δουλειά και πρέπει να προστατεύεται συνεχώς."
Πηγή:
50Το Ισραήλ σταματά λόγω «ιστορικών» απεργιών καθώς μάζες βγαίνουν στους δρόμους για να διαδηλώσουν κατά της δικαστικής μεταρρύθμισης (27 Μαρ. 2023)
Το μεγαλύτερο συνδικάτο του Ισραήλ ανακοίνωσε μια «ιστορική» απεργία που είχε ως αποτέλεσμα το κλείσιμο συγκοινωνιών, πανεπιστημίων, εστιατορίων και καταστημάτων λιανικής, μεταξύ άλλων καταστημάτων, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την προτεινόμενη δικαστική αναθεώρηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου. Κυβερνητικά υπουργεία, οι τρεις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, τράπεζες, λιμάνια και πολλές άλλες εταιρείες και φορείς απεργούν επίσης, αλλά βασικές υπηρεσίες όπως νοσοκομεία και πυροσβέστες θα λειτουργήσουν με πρόγραμμα του Σαββάτου. Η απεργία έχει προκαλέσει διακοπές στις πτήσεις από το κύριο αεροδρόμιο του Ισραήλ και έχει κλείσει το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας στη Χάιφα, μεταξύ άλλων επιπτώσεων. Οι διαδηλώσεις συνεχίζονται στο Ισραήλ κατά των σχεδιαζόμενων δικαστικών αλλαγών που θα έδιναν στα κυβερνώντα κόμματα περισσότερο έλεγχο στο δικαστικό σώμα του Ισραήλ, με εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινούς να διαδηλώνουν επί μήνες. Η απόλυση του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ, ο οποίος αντιτάχθηκε στις μεταρρυθμίσεις, και οι διαμαρτυρίες που ακολούθησαν ώθησαν εξέχοντες αξιωματούχους να ζητήσουν να σταματήσει η διαδικασία δικαστικής μεταρρύθμισης. Αυτοί οι αξιωματούχοι περιλαμβάνουν δήμαρχους από όλο το Ισραήλ, οι οποίοι κήρυξαν απεργία πείνας λόγω της δικαστικής αναθεώρησης. Ο Νετανιάχου δέχεται αυξανόμενη πίεση από το ίδιο του το κόμμα, καθώς οι διαδηλώσεις συνεχίζονται, και ακόμη και ορισμένοι από τους πιο δυναμικούς υποστηρικτές της μεταρρύθμισης φαίνεται να αμβλύνουν τη στάση τους. Ο υπουργός Δικαιοσύνης Yariv Levin, ο οποίος έχει υποστηρίξει σθεναρά την προώθηση της μεταρρύθμισης, άνοιξε την πόρτα στο ενδεχόμενο καθυστέρησης τη Δευτέρα.
Πηγή:
51Η γαλλική δημοκρατία σε κρίση καθώς ο Μακρόν παρακάμπτει το κοινοβούλιο εν μέσω σκληρής διαμάχης για τις συντάξεις (17 Μαρ. 2023)
Η απόφαση του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να προωθήσει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού του συστήματος χωρίς ψήφο έχει πυροδοτήσει πολιτική και θεσμική κρίση. Η χρήση του άρθρου 49.3 για την παράκαμψη του κοινοβουλίου οδήγησε σε εκτεταμένες διαμαρτυρίες, με απλούς ανθρώπους καθώς και αριστερούς και συνδικαλιστές ακτιβιστές να βγαίνουν στους δρόμους στην πρωτεύουσα, το Παρίσι. Οι επικριτές έχουν καταγγείλει την «παραβίαση της δημοκρατίας» από τον Μακρόν και τον κατηγόρησαν ότι προσπαθεί να επιβάλει μια μεταρρύθμιση που είναι τόσο αντιδημοφιλής όσο και άδικη. Η μεταρρύθμιση, η οποία περιλαμβάνει την αύξηση της ελάχιστης ηλικίας συνταξιοδότησης και τη δυσκολία της διεκδίκησης πλήρους σύνταξης, έχει αγγίξει το άγχος σε μια χώρα όπου η ισότητα κατοχυρώνεται στο σύνθημα. Η απόφαση της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει το άρθρο 49.3 θεωρήθηκε ως παραδοχή ότι δεν είχε κοινοβουλευτική πλειοψηφία για τη μεταρρύθμισή του. Η κίνηση έχει επικριθεί ευρέως από δεξιούς πολιτικούς, οι οποίοι έχουν προειδοποιήσει ότι κινδυνεύει να ριζοσπαστικοποιήσει την αντιπολίτευση και να υπονομεύσει τη δημοκρατική νομιμότητα του νόμου.
Πηγή:
52Ποιος είναι ο λόγος των διαμαρτυριών στη Γεωργία σχετικά με το νόμο για τους «Ξένους Πράκτορες»; (8 Μαρ. 2023)
Διαμαρτυρίες ξέσπασαν στην Τιφλίδα της Γεωργίας, για δεύτερη συνεχή ημέρα για ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο νόμου για τους «ξένους πράκτορες». Το νομοσχέδιο πέρασε σε πρώτη ανάγνωση στο κοινοβούλιο την Τρίτη, 4 Μαρτίου, προκαλώντας βίαιες διαδηλώσεις και τη σύλληψη 66 ατόμων. Το σχέδιο νόμου απαιτεί αποκάλυψη της οικονομικής υποστήριξης που λαμβάνεται από το εξωτερικό, αλλά οι επικριτές έχουν προτείνει ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να φιμώσει τις φωνές της αντιπολίτευσης. Η προτεινόμενη νομοθεσία διευκρινίζει ότι τα μέσα ενημέρωσης και άλλοι οργανισμοί μπορούν να χαρακτηρίζονται ως «ξένοι πράκτορες» εάν πάνω από το 20% της χρηματοδότησής τους προέρχεται από εκτός της χώρας. Οι επικριτές έχουν επικαλεστεί έναν παρόμοιο νόμο στη Ρωσία όπου όσοι λαμβάνουν οικονομική βοήθεια από το εξωτερικό χαρακτηρίζονται «ξένοι πράκτορες». Οι αντίπαλοι στη Γεωργία ισχυρίζονται ότι η νέα νομοθεσία θα μπορούσε να καταστείλει την ελευθερία του Τύπου, μια ανησυχία που εξέφρασε ο Ghia Nodia, πρώην υπουργός Παιδείας της χώρας. Οι επικριτές έχουν επίσης επισημάνει ότι ο περιορισμός των ευκαιριών χρηματοδότησης για ομάδες της κοινωνίας των πολιτών θα παρεμπόδιζε τις προσπάθειες της χώρας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Πρωθυπουργός Irakli Garibashvili υποστήριξε το νομοσχέδιο, υποστηρίζοντας ότι θα ξεριζώσει όσους εργάζονται ενάντια στη χώρα και τη Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία. Η πρόεδρος της Γεωργίας, Salome Zourabichvili, απευθύνθηκε στους διαδηλωτές, υποσχόμενη να ασκήσει βέτο στο νομοσχέδιο εάν ψηφιστεί από το κοινοβούλιο. Οι διαδηλώσεις ξανάρχισαν το απόγευμα της Τετάρτης με μια πορεία για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, με διαδηλωτές να κρατούν σημαίες Γεωργίας και ΕΕ και να φωνάζουν «Όχι στο ρωσικό δίκαιο». Το σχέδιο νόμου έχει προκαλέσει επίσης ανησυχίες μεταξύ ξένων αξιωματούχων, με τους υπουργούς Εξωτερικών των χωρών της Βαλτικής να εκδίδουν κοινή δήλωση εκφράζοντας την ανησυχία τους για τις πιθανές συνέπειες του νομοσχεδίου.
Πηγή: