Αυτή η ενότητα περιέχει σύντομες και σημαντικές ενημερώσεις που σχετίζονται με την Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο. Το περιεχόμενο συλλέγεται μέσω ανοιχτών πηγών, διασταυρώνεται και στη συνέχεια αναδημοσιεύεται εδώ. Όλο το περιεχόμενο επιλέγεται από την Ομάδα του Παρατηρητηρίου Ανατολικής Μεσογείου & Μέσης Ανατολής.
1Πτώση του Άσσαντ από την εξουσία στην Συρία (9 Δεκεμβρίου 2024)
Μετά από δεκαετίες το καθεστώς Άσσαντ κατέρρευσε, με τον Μπασάρ Άσσαντ να εγκαταλείπει την χώρα προς την Ρωσία παίρνοντας άσυλο που αφορά ανθρωπιστικούς λόγους. Την Κυριακή 8 Δεκεμβρίου οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης εισέβαλαν στην Δαμασκό με ελάχιστες αντιστάσεις από τις κρατικές δυνάμεις αναγκάζοντας τον Άσσαντ να παραιτηθεί από την εξουσία και να εγκαταλείψει την χώρα με την οικογένειά του. Η πτώση του Άσαντ οδήγησε σε πανηγυρισμούς των Σύριων σε όλη την Ευρώπη όπως το Βερολίνο, οι Βρυξέλλες, τη Μαδρίτη, το Μάντσεστερ, το Λονδίνο και το Παρίσι, καθώς και χιλιάδες πρόσφυγες επιστρέφουν στα εδάφη της χώρας τους. Πολλοί ηγέτες της Ευρώπης και όχι μόνο πανηγύρισαν επίσης την πτώση Άσσαντ χαρακτηρίζοντας τον σαν δικτάτορα. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ χαρακτήρισε την εξέλιξη σαν «θεμελιώδης πράξη δικαιοσύνης» αλλά παράλληλα τόνισε η στιγμή αυτή είναι στιγμή κινδύνου και αβεβαιότητας.
Πηγή:
2Κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ (28 Νοεμβρίου 2024)
Παύση των εχθροπραξιών μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ έχει συμφωνηθεί για 60 μέρες ανάμεσα στις δύο πλευρές. Στο πλαίσιο της εκεχειρίας έχει συμφωνηθεί όπως οι Ισραηλινοί στρατιώτες αποχωρήσουν από τα εδάφη του Λιβάνου καθώς και οι στρατιώτες της Χεζμπολάχ όπως οπισθοχωρήσουν από τα σύνορα Λιβάνου – Ισραήλ τουλάχιστον 40 χιλιόμετρα. Υπεύθυνοι για την εποπτεία της φιλο-ιρανικής ομάδας έχουν ο παλαιστινιακός στρατός, η ειρηνευτική αποστολή των Ηνωμένων Εθνών καθώς και μια πολυεθνική επιτροπή. Βάση των συζητήσεων για την συμφωνία ήταν το Ψήφισμα 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Η.Ε. το οποίο τερμάτισε τον πόλεμο Ισραήλ -Λιβάνου το 2006. Το Ισραήλ τονίζει ότι σε περίπτωση που δεν τηρηθεί η συμφωνία θα συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στον Λίβανο.
Πηγή:
3Βέτο από ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ασφαλείας Του ΟΗΕ για ψήφισμα κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα (21 Νοεμβρίου 2024)
Το δικαίωμα αρνησικυρίας τους άσκησαν οι ΗΠΑ για να θωρακίσουν το Ισραήλ. Φρένο έβαλαν στο ψήφισμα με το Βέτο οι Αμερικανοί παρά το γεγονός ότι το ψήφισμα εγκρίθηκε από τα υπόλοιπα 14 μέλη. Το ψήφισμα προνοούσε ότι ο πόλεμος στη Γάζα «πρέπει να τελειώσει αμέσως, άνευ όρων και οριστικά και όλοι οι εναπομείναντες όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν αμέσως και άνευ όρων»
Ο διευθυντής του ΟΗΕ του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Λουί Σαρμπονό, κατηγόρησε την Αμερική ότι χρησιμοποιεί ξανά το Βέτο της «για να εξασφαλίσει την ατιμωρησία του Ισραήλ καθώς οι δυνάμεις του συνεχίζουν να διαπράττουν εγκλήματα κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα».
Πηγή:
4Αισιοδοξία αλλά και αβεβαιότητα στη Σύνοδο Κορυφής των Αραβικών και Ισλαμικών εθνών η επανεκλογή Τραμπ και η κρίση στη Μέση Ανατολή (14 Νοεμβρίου 2024)
Οι ηγέτες δεκάδων αραβικών και ισλαμικών κρατών συγκεντρώθηκαν στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας προσβλέποντας θετικά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ για το μέλλον της κρίσης στην Μέση Ανατολή. Η αποδοχή Τραμπ στις χώρες του Κόλπου και η αισιοδοξία για ειρήνη και σταθερότητα στην Μέση Ανατολή πηγάζει από καλές σχέσεις του Πλανητάρχη με τον ντε φάκτο ηγέτη της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν καθώς και από την επιλογή του Τραμπ να ταξιδέψει ως Πρόεδρος των ΗΠΑ στο Ριαντ για πρώτο επίσημο ταξίδι το 2017. Πέραν της πιο πάνω αισιοδοξίας οι αραβικές χώρες αναστατώθηκαν με την απόφαση του Προέδρου Τραμπ να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και με την επιθετική στάση του προς το Ιράν.
Σε ότι αφορά την επόμενη μέρα, η επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο πιθανόν να άρει τους περιορισμούς Μπαίντεν σε πιθανούς στόχους του Ισραήλ όπως πυρηνικές και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Ο πρώην αξιωματικός των Ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών Joshua Steinrich αναφέρει ότι «Η σταθερή υποστήριξή του στο Ισραήλ και η επιθετική του στάση απέναντι στις αποσταθεροποιητικές προσπάθειες του Ιράν τον κατέστησαν βασικό σύμμαχο στην περιοχή και η επιστροφή του στην εξουσία αναμένεται να εντείνει τις προσπάθειες περιορισμού της επιρροής του Ιράν»
Πηγή:
5Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: Τι απασχόλησε περισσότερο όσους ψήφισαν στις ευρωεκλογές του Ιουνίου (5 Νοεμβρίου 2024)
Σε έκθεση ευρωβαρομέτρου προέβη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναλύοντας τους παράγοντες που οδήγησαν τους Ευρωπαίους πολίτες στις κάλπες στις εκλογές του Ιουνίου. Ένας από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν τους ευρωπαίους πολίτες στην εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη των μελών του κοινοβουλίου (Ευρωβουλευτές) ήταν το αυξανόμενο κόστος ζωής καθώς το 42% του δείγματος το κρίνει ως μείζων ζήτημα. Μεγάλες ανησυχίες των ψηφοφόρων αποτελούν τα θέματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου καθώς και η επισφαλής διεθνής κατάσταση. Λιγότερη επιρροή φαίνεται να είχαν ζητήματα όπως η ισότητα των φύλων και η ψηφιοποιήση της ευρωπαϊκής οικονομίας, επηρεάζοντας μόλις το 7% και 6% των ψηφοφόρων αντίστοιχα. Η έκθεση αναλύει επίσης φαινόμενα όπως την απαξίωση των νέων στην εκλογική διαδικασία και την έλλειψη εμπιστοσύνης για την πολιτική από τους μη ψηφίσαντες.
Πηγή:
6Προειδοποιήσεις για εκκενώσεις από το Ισραήλ προς τους κατοίκους του Ανατολικού Λιβάνου (30 Οκτωβρίου 2024)
Προειδοποιήσεις για εκκενώσεις προς τους κατοίκους του Ανατολικού Λιβάνου στην πόλη Μπαλντέκ εξέδωσε ο Ισραηλινός στρατός την Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2024. Μετά από την εξάπλωση των αεροπορικών επιδρομών σε όλη την περιφέρεια του Λιβάνου, πλήττοντας στόχους της Λιβανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ, ο Ισραηλινός στρατός προειδοποίει για εκκένωση τους κατοίκους της Μπαλντέκ η ο οποία περιοχή χαρακτηρίστηκε ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO για τους Ρωμαϊκούς Ναούς που χρονολογούνται πέραν των 3,000 ετών.
Πηγή:
7Μαζικές διαδηλώσεις στο Ισραήλ για την επιστροφή αιχμαλώτων (20 Οκτωβρίου 2024)
Μαζικές διαδηλώσεις σε διάφορες περιοχές του Ισραήλ ζητώντας από την κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό Νετανιάχου κατάπαυση του πυρός ούτως ώστε να απελευθερωθούν οι αιχμάλωτοι. Ο Εράν Νισσαν, ακτιβιστής της προοδευτικής ισραηλινής ομάδας Μεχααζκιμ, δήλωσε ότι μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός για ομήρους ήταν το κεντρικό αίτημα των διαδηλώσεων. «Το θέμα των ομήρων είναι η πρώτη, η δεύτερη και η τρίτη προτεραιότητα», είπε στο CNN, προσθέτοντας ότι πιστεύει πως η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Γιαχία Σινγουάρ την Τετάρτη αποτελεί μια ευκαιρία για να συμφωνήσουμε επιτέλους σε μια συμφωνία.
Πηγή:
8Πυραυλική επίθεση Ιράν προς το Ισραήλ (2 Οκτωβρίου 2024)
Επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους εξαπέλυσε το Ιράν προς το Ισραήλ την Τρίτη 1η Οκτωβρίου η οποία σε μεγάλο βαθμό αναχαιτίστηκε από την Ισραηλινή αεράμυνα και τις συμμαχικές του δυνάμεις. Η επίθεση του Ιράν θεωρείται σαν αντίποινο προς το Ισραήλ για τον Θάνατο του Χασάν Νασράλα (ηγέτη της Χεζμπολαχ) και του Ησμαίλ Χανιγιεν (ηγέτη της Χαμας). Μετά την κλιμάκωση του πολέμου ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ υποσχέθηκε στην Τεχεράνη ότι θα πληρώσει την πυραυλική επίθεση που ξαμόλησε.
Πηγή:
9Ισραηλινή αεροπορική επιδρομή σκότωσε τον ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα (28 Σεπτεμβρίου 2024)
Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα σκοτώθηκε σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στο υπόγειο κέντρο διοίκησης του στη Βηρυτό. Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις επιβεβαίωσαν τον θάνατό του, σηματοδοτώντας μια μεγάλη κλιμάκωση στη σύγκρουση Ισραήλ-Χεζμπολάχ. Η δολοφονία του Νασράλα κινδυνεύει να πυροδοτήσει έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο, με τη Χεζμπολάχ να ορκίζεται να συνεχίσει την αντίσταση. Ισραηλινοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι αυτό το χτύπημα έχει αποδυναμώσει σημαντικά την ηγεσία και τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χεζμπολάχ. Ο θάνατος του Νασράλα θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρά αντίποινα, εντείνοντας τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή. Οι δυτικές δυνάμεις ανησυχούν για πιθανή περαιτέρω κλιμάκωση.
Πηγή:
10Ενδυνάμωση ενεργειακών σχέσεων μεταξύ χωρών του Κόλπου και κρατών της Μεσογείου (12 Σεπτεμβρίου 2024)
Παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση ενεργειακών εταιρικών σχέσεων μεταξύ χωρών του Κόλπου και κρατών της Ανατολικής Μεσογείου. Η QatarEnergy επεκτείνει τις δικτυώσεις της στην Αίγυπτο και τον Λίβανο, ενώ νέες συνεργασίες μεταξύ μοναρχιών του Κόλπου και μεσογειακών εθνών όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ αναδιαμορφώνουν το γεωπολιτικό σκηνικό. Αυτές οι προσπάθειες ενισχύονται από πρωτοβουλίες όπως το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς τα έθνη αναζητούν ενεργειακή ασφάλεια και ανεξαρτησία από τη Ρωσία εν μέσω της συνεχιζόμενης κρίσης με την Ουκρανία.
Πηγές:
11Δημοκρατία στη Μέση Ανατολή (BTI 2024) (6 Σεπτεμβρίου 2024)
Ο Δείκτης Μετασχηματισμού του Bertelsmann Stiftung (BTI) 2024, ο οποίος παρακολουθεί τον πολιτικό και οικονομικό μετασχηματισμό, αποκαλύπτει μια ανησυχητική τάση στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Σε αρκετές χώρες της περιοχής εμφανίζονται αυξανόμενοι περιορισμοί στις πολιτικές ελευθερίες, με τις εκλογές σε πολλά κράτη να γίνονται λιγότερο ελεύθερες και δημοκρατικές.
Πηγές:
12Με δύο αεροπλανοφόρα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής οι ΗΠΑ (26 Αυγούστου 2024)
Παραμένει στην περιοχή της Μέσης Ανατολής το αεροπλανοφόρο των ΗΠΑ USS Theodore Roosevelt και εντάσσεται στην περιοχή και το δεύτερο αεροπλανοφόρο USS Abraham Lincoln. Το USS Abraham Lincoln έφτασε στην περιοχή στις 21 Αυγούστου και αποφασίστηκε να παραμείνουν και τα δύο λόγω της επίθεσης που εξαπέλυσε η Χεζμπολάχ στο Ισραήλ το Σαββατοκύριακο 24 – 25 Αυγούστου. Ο εκπρόσωπος τύπου του Πενταγώνου δήλωσε ότι η παρουσία του ναυτικού των ΗΠΑ στην περιοχή, στέλνουν ξεκάθαρο μήνυμα σε όλους τους εμπλεκόμενους ότι οι ΗΠΑ είναι πολύ σοβαρή όταν πρέπει να υπερασπιστεί την άμυνα του Ισραήλ.
Πηγή:
13Ανακοίνωση αντιποίνων προς το Ισραήλ από τον ηγέτη της Χεζμπολάχ (08 Αυγούστου 2024)
Σε νέες δηλώσεις προέβη ο Χασαάν Νασράλα σε συγκέντρωση προς τιμή του διοικητή Fuad Shukr, μία εβδομάδα μετά από την δολοφονία του από τις Ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις. Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ υποσχέθηκε «ισχυρή και αποτελεσματική» απάντηση αντιποίνων προς το Ισραήλ είτε μονομερώς από την Χεζμπολάχ, είτε οργανωμένα με άλλες οργανώσεις που υποστηρίζονται από το Ιράν. Πέραν των απειλών της Χεζμπολάχ, το Ιράν υποσχέθηκε αντίποινα προς το Ισραήλ για την δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Ismail Haniyeh. Το Ισραήλ απάντησε με πτήσεις πολεμικών αεροσκαφών στη Βηρυτό λίγο πριν την ομιλία του Νασράλα και με αεροπορική επιδρομή στην περιοχή Maifadoun. Στον απόηχο των εξελίξεων, διάφορες χώρες καλούν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν άμεσα τον Λίβανο. Παράλληλα, αξιοματούχοι του ΟΗΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, δηλώνουν ότι εργάζονται εντατικά για την αποκλιμάκωση της κατάστασης στην Μέση Ανατολή.
Πηγή:
14Διακήρυξη του Πεκίνου στην Μέση Ανατολή (26 Ιουλίου 2024)
Οι αντίπαλες παλαιστινιακές οργανώσεις/ φατρίες της Φατάχ και της Χαμάς υπέγραψαν την Διακήρυξη του Πεκίνου τερματίζοντας την πολύχρονη αντιπαράθεση. Η Διακήρυξη του Πεκίνου είναι το αποτέλεσμα των συνομιλιών από 14 φατρίες της Παλαιστίνης που αποσκοπούν στην οργάνωση μιας εθνικής κυβέρνησης που θα ηγείται της Δυτικής Όχθης και της Γάζας μετά το τέλος του πολέμου με το Ισραήλ.
Η Διακήρυξη προνοεί όπως ο Οργανισμός για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης είναι το μόνο νόμιμο όργανο/ σώμα που θα εκπροσωπεί τον λαό της Παλαιστίνης. Η ενωμένη διακυβέρνηση του τόπου θα ξεκινήσει με ένα πρώτο μεταβατικό στάδιο όπου μια προσωρινή κυβέρνηση συμφιλίωσης θα προηγηθεί ούτως ώστε να ευπορήσει η προσπάθεια.
Προβληματισμοί εγείρονται γύρο από την Διακήρυξη του Πεκίνου καθώς η Φατάχ και η Χαμάς αποτυγχάνουν στις προσπάθειες για συμφιλίωση εδώ και 17 χρόνια. Πέραν αυτού, για να επιτευχθεί ο σκοπός της Διακήρυξης θα πρέπει να υποστηριχθεί από την διεθνής κοινότητα και κυρίως από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ που αντιτίθενται στον ρόλο της Χαμάς στη διακυβέρνηση. Ο διπλωματικός ρόλος της Κίνας παρουσιάζεται έντονα στη Μέση Ανατολή και υπογραμμίζεται με την πιο πάνω Διακήρυξη.
Η Διακήρυξη προνοεί όπως ο Οργανισμός για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης είναι το μόνο νόμιμο όργανο/ σώμα που θα εκπροσωπεί τον λαό της Παλαιστίνης. Η ενωμένη διακυβέρνηση του τόπου θα ξεκινήσει με ένα πρώτο μεταβατικό στάδιο όπου μια προσωρινή κυβέρνηση συμφιλίωσης θα προηγηθεί ούτως ώστε να ευπορήσει η προσπάθεια.
Προβληματισμοί εγείρονται γύρο από την Διακήρυξη του Πεκίνου καθώς η Φατάχ και η Χαμάς αποτυγχάνουν στις προσπάθειες για συμφιλίωση εδώ και 17 χρόνια. Πέραν αυτού, για να επιτευχθεί ο σκοπός της Διακήρυξης θα πρέπει να υποστηριχθεί από την διεθνής κοινότητα και κυρίως από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ που αντιτίθενται στον ρόλο της Χαμάς στη διακυβέρνηση. Ο διπλωματικός ρόλος της Κίνας παρουσιάζεται έντονα στη Μέση Ανατολή και υπογραμμίζεται με την πιο πάνω Διακήρυξη.
Πηγή:
15Οι προκλήσεις στη Μέση Ανατολή (08 Ιουλίου 2024)
[...] Η κατάσταση στη Mέση Ανατολή παραμένει συγκεχυμένη και παρά τις θετικές ενδείξεις για συμφωνία ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς για προσωρινή κατάπαυση του πυρός, η πρόγνωση για το μέλλον είναι πολύ αρνητική. Ακόμη κι αν αποφευχθεί μια σύρραξη ανάμεσα σε Ισραήλ και Χεζμπολάχ, αρκετοί στο Ισραήλ θεωρούν ότι είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή για να κλείσουν τους λογαριασμούς τους με όλους τους πληρεξούσιους του Ιράν στην περιοχή. Κι αν πριν από την 7η Οκτωβρίου υπήρχαν λόγοι για να αισιοδοξεί κανείς για σταδιακή έστω εξομάλυνση της κατάστασης, σήμερα όλες οι τάσεις παραπέμπουν ακριβώς στο αντίθετο.
Λίγες ημέρες πριν από την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, έγραφε στο Foreign Affairs ότι οι συνθήκες στην περιοχή ήταν οι πλέον ήπιες των τελευταίων δεκαετιών. Είχε δίκιο ως προς τη διαπίστωση, αλλά η εκτίμησή του ήταν ατυχής ως προς το «διάβασμα» των δυναμικών που αναπτύσσονταν σε ένα φαινομενικά ελεγχόμενο περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα, η μερική ομαλοποίηση των σχέσεων Ιράν – Σαουδικής Αραβίας, η αποδοχή της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο μετά μία και πλέον δεκαετία, η αποτελεσματικότητα των συμφωνιών του Αβραάμ, βάσει των οποίων αραβικά κράτη αναγνώριζαν το Ισραήλ, και η ρεαλιστική προοπτική εξεύρεσης κοινού τόπου ανάμεσα σε Σαουδική Αραβία και Ισραήλ έδιναν νότα αισιοδοξίας ότι, αν μη τι άλλο, η Μέση Ανατολή δεν θα βρισκόταν και πάλι στο επίκεντρο του παγκοσμίου ενδιαφέροντος για αρνητικό λόγο [...]
Άρθρο του:
- Κωνσταντίνου Φίλη, Ανώτερου Ερευνητικού Εταίρου του ΙΜΠΔ, με τίτλο "Οι προκλήσεις στη Μέση Ανατολή", στην Καθημερινή (Αθηνών).
Πηγή:
16Εκλογές στο Ιράν μετά τον θάνατο του Ημπραχίμ Ραίσι (26 Ιουνίου 2024)
Μετά τον θάνατο του Ημπραχίμ Ραίσι σε ατύχημα στις 19 Μάιου 2024 το Ιράν ετοιμάζετε για την εκλογή νέου ηγέτη. Η εκλογική διαδικασία που θα γίνει στις 28 Ιουνίου, διαφέρει από τις δυτικές συνήθεις διαδικασίες καθώς το πολίτευμα του Ιράν είναι Ισλαμική Δημοκρατία. Οι υποψήφιοι που εκδηλώνουν ενδιαφέρων για το χρίσμα περνούν από εξονυχιστικό έλεγχο από το λεγόμενο «Συμβούλιο των Φρουρών». Το 12 μελές συμβούλιο αυτό αποκλείει κάθε υποψηφιότητα που εκφράζει μεταρρυθμιστικές τάσεις εξασφαλίζοντας έτσι την συντηρητικότητα προς το Ισλάμ. Ο νεοεκλεγέντας πρόεδρος διαχειρίζεται την εσωτερική διακυβέρνηση αλλά όχι το πυρηνικό πρόγραμμα και την εξωτερική πολιτική της χώρας καθώς αυτά είναι υπό τις οδηγίες του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν Αγιατολλάχ Σεγιέντ Αλί Χοσσαϊνί Χαμενεΐ.
Πηγή:
17Βασικά ευρήματα του Παγκόσμιου Δείκτη Ειρήνης 2024 για την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου (19 Ιουνίου 2024)
Ο Παγκόσμιος Δείκτης Ειρήνης 2024 αποκαλύπτει ότι η περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου παραμένει μια από τις λιγότερο ειρηνικές περιοχές στον κόσμο, αντιμετωπίζοντας σημαντικές προκλήσεις που σχετίζονται με τις συγκρούσεις, την τρομοκρατία και την πολιτική αστάθεια. Η Συρία και το Αφγανιστάν παραμένουν μεταξύ των λιγότερο ειρηνικών χωρών στον κόσμο λόγω του συνεχιζόμενου εμφυλίου πολέμου και των τρομοκρατικών δραστηριοτήτων. Η περιοχή έχει πληγεί από υψηλά επίπεδα βίας και συγκρούσεων, με αποτέλεσμα πολυάριθμες απώλειες και σοβαρή ανθρωπιστική κρίση.
Η τρομοκρατία εξακολουθεί να αποτελεί μείζον απειλή στη Μέση Ανατολή, με αυξημένη δραστηριότητα του Ισλαμικού Κράτους και άλλων εξτρεμιστικών οργανώσεων. Οι χώρες της περιοχής αντιμετωπίζουν προκλήσεις για την αντιμετώπιση της απειλής της τρομοκρατίας και την ενίσχυση της ασφάλειας των πολιτών τους. Χώρες όπως το Ιράκ και η Υεμένη αντιμετωπίζουν συνεχιζόμενη πολιτική αστάθεια και βία. Η πολιτική αστάθεια και η έλλειψη αποτελεσματικής διακυβέρνησης δυσχεραίνουν την εφαρμογή πολιτικών ειρήνης και ανάπτυξης.
Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις λόγω της εισροής προσφύγων, ιδίως από τη Συρία και άλλες ζώνες συγκρούσεων. Οι μεταναστευτικές πιέσεις επιβαρύνουν τις χώρες υποδοχής και δημιουργούν κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Παρά τις προκλήσεις αυτές, οι πολιτικές σταθεροποίησης και η διεθνής συνεργασία έχουν βελτιώσει τους δείκτες ειρήνης σε ορισμένες χώρες. Η ανάγκη για ειρηνικές λύσεις και ανασυγκρότηση παραμένει ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση της κατάστασης στην περιοχή.
Συνολικά, η έκθεση επισημαίνει την ανάγκη συνεχούς παρακολούθησης, πολιτικής βούλησης και διεθνούς συνεργασίας για την προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Πηγή:
18Ανάλυση: Τι σημαίνει ο θάνατος του Προέδρου του Ιράν Ημπραχίμ Ραϊσί (22 Μαΐου 2024)
Ο συντηρητικός Πρόεδρος του Ιράν υπήρξε μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα τόσο στο εσωτερικό της χώρας του όσο και στην διεθνή κοινότητα. Μερικές από τις αμφιλεγόμενες πολιτικές σε εσωτερικό και εξωτερικό επίπεδο ήταν η καταδίκη των ΗΠΑ για την δολοφονία του Σουλεϊμάν, οι αυστηροί νόμοι για την μαντίλα με φονταμενταλιστικούς νόμους, οι τρόποι που γινόταν καταστολή διάφορων διαδηλώσεων καθώς και η πρόσφατη επίθεση της 13ης Απριλίου στο Ισραήλ με drones και πυραύλους. Στενούς διπλωματικούς δεσμούς ανέπτυξε με τη Ρωσία, την Κίνα και τις χώρες του Καυκάσου. Ο θάνατός του ήρθε σε μια ταραχώδη περίοδο για το Ιράν, με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, κοινωνική δυσαρέσκεια και τεταμένες διεθνείς σχέσεις. Πέραν των πιο πάνω προκλήσεων επικρατεί πλέον και η αβεβαιότητα για τον διάδοχο του Ραϊσί. Αυτή η κρίση ηγεσίας υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη ένταση μεταξύ των επαναστατικών ιδεών του Ιράν και της ανάγκης για πολιτική και οικονομική σταθερότητα. Οι επερχόμενες εκλογές και η ενδεχόμενη διαδοχή του Ανώτατου Ηγέτη θα είναι κρίσιμες για τον καθορισμό της μελλοντικής πορείας της χώρας.
Πηγή:
19Πίεση επί του πρακτέου από τις ΗΠΑ προς το Ισραήλ για τον πόλεμο στην Γάζα και την επίθεση στην Ράφα (10 Μαΐου 2024)
Ο συντηρητικός Πρόεδρος του Ιράν υπήρξε μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα τόσο στο εσωτερικό της χώρας του όσο και στην διεθνή κοινότητα. Μερικές από τις αμφιλεγόμενες πολιτικές σε εσωτερικό και εξωτερικό επίπεδο ήταν η καταδίκη των ΗΠΑ για την δολοφονία του Σουλεϊμάν, οι αυστηροί νόμοι για την μαντίλα με φονταμενταλιστικούς νόμους, οι τρόποι που γινόταν καταστολή διάφορων διαδηλώσεων καθώς και η πρόσφατη επίθεση της 13ης Απριλίου στο Ισραήλ με drones και πυραύλους. Στενούς διπλωματικούς δεσμούς ανέπτυξε με τη Ρωσία, την Κίνα και τις χώρες του Καυκάσου. Ο θάνατός του ήρθε σε μια ταραχώδη περίοδο για το Ιράν, με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, κοινωνική δυσαρέσκεια και τεταμένες διεθνείς σχέσεις. Πέραν των πιο πάνω προκλήσεων επικρατεί πλέων και η αβεβαιότητα για τον διάδοχο του Ραϊσί. Αυτή η κρίση ηγεσίας υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη ένταση μεταξύ των επαναστατικών ιδεών του Ιράν και της ανάγκης για πολιτική και οικονομική σταθερότητα. Οι επερχόμενες εκλογές και η ενδεχόμενη διαδοχή του Ανώτατου Ηγέτη θα είναι κρίσιμες για τον καθορισμό της μελλοντικής πορείας της χώρας.
Πηγή:
20Φήμες για συμμαχία μεταξύ Αραβικών Κρατών και Ισραήλ ενάντια στο Ιράν (26 Απριλίου 2024)
Μετά την αεροπορική επίθεση του Ιράν εναντίον του Ισραήλ στις 13 Απριλίου γίνεται έντονη αναφορά για την εμπλοκή των αραβικών κρατών υπέρ του Ισραήλ. Με την υπογραφή των Συμφωνιών του Αβραάμ από το Ισραήλ, τα Αραβικά Εμιράτα , το Μαρόκο και το Μπαχρέιν στον Λευκό Οίκο το 2020 αναδύθηκαν δυνατότητες για ειρήνη και οικονομική ανάπτυξη για τα εμπλεκόμενα κράτη. Το βράδυ της επίθεσης του Ιράν στο Ισραήλ, με την εκτόξευση πέραν των 300 πυραύλων και drones η Ιορδανία συνείσφερε, στην προσπάθεια αναχαίτησης, επιτρέποντας σε στρατιωτικά αεροσκάφη των συμμάχων του Ισραήλ να εισέλθουν στον εναέριό της χώρο. Η εξήγηση των Ιορδανών για την συγκατάθεσή τους ήταν ότι ήτο απαραίτητη για την υπεράσπιση της κυριαρχίας τους. Αρθρογράφος της Washington Post Ντέιβιντ Ιγνάτιους είπε ότι «το Ισραήλ είναι ένας ηγέτης περιφερειακού συνασπισμού ενάντια στο Ιράν»… «όπου στον συνασπισμό αυτό Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ και Ιορδανία παρείχαν αθόρυβη βοήθεια στην κατάρριψη». Παρά την πιο πάνω άποψη, οι Άραβες ηγέτες διστάζουν να δείξουν ανοικτά υποστήριξη προς το Ισραήλ, λόγο των διάφορων διαδηλώσεων που ξεσηκώθηκαν με αφορμή τον πόλεμο με την Χαμάς. Πέραν των φημολογιών για την εμπλοκή των Αραβικών Κρατών για την παροχή πληροφοριών στις ΗΠΑ για την επίθεση του Ιράν, η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ αρνούνται ρητά την όποια άμεση στρατιωτική συνεισφορά στο Ισραήλ. Τα Αραβικά Κράτη του Κόλπου, η Αίγυπτος και η Ιορδανία προσδοκούν στην βοήθεια των ΗΠΑ για τον περιορισμό των δραστηριοτήτων του Ιράν ελπίζοντας για ένα ειρηνευτικό σχέδιο αποτρέποντας ένα περιφερειακό πόλεμο.
Πηγή:
21Η επόμενη μέρα μετά την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ και οι προτροπές της διεθνούς κοινότητας (17 Απριλίου 2024)
Η επίθεση με drones και πυραύλους από το Ιράν στο Ισραήλ κλιμακώνουν περισσότερο την κατάσταση στην Μέση Ανατολή. Με αφορμή τον βομβαρδισμό της Πρεσβείας του Ιράν στην Δαμασκό και την δολοφονία αξιωματικών, το Ιράν εξαπέλυσε αεροπορική επίθεση προς το Ισραήλ, η οποία αποκρούστηκε σχεδόν ολοκληρωτικά, από το αντιαεροπορικό σύστημα του Ισραήλ με την βοήθεια των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ιορδανίας. Στον απόηχο της επίθεσης η διεθνής κοινότητα ανησυχεί για τα αντίποινα που θα πράξει το Ισραήλ προς το Ιράν υπό τον φόβο πιθανής κλιμάκωσης. Οι σύμμαχοι του Ισραήλ ζητώντας την αποκλιμάκωση της κατάστασης προτρέπουν στην μη άμεση απάντηση/ επίθεση προς το Ιράν. Οι ΗΠΑ ξεκαθάρισαν ότι δεν θα εμπλακούν σε πιθανή αντεπίθεση του Ισραήλ στο Ιράν καθώς η ομάδα G7, υπό την προεδρία της Ιταλίας, ετοιμάζουν κυρώσεις προς το Ιράν και σε φυσικά πρόσωπα. Επίσης, η Ρωσία, παρά τους στενούς δεσμούς με το Ιράν εκφράζει την ανησυχία της για πιθανή κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή.
Πηγή:
22 Κατάρρευση πρότασης του Ισραήλ για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα (9 Απριλίου 2024)
Κατά τις συνομιλίες που έλαβαν χώρα στο Κάιρο της Αιγύπτου, η Χαμάς απέρριψε πρόταση του Ισραήλ για κατάπαυση του πυρός όντας παρών Αμερικάνοι αξιωματούχοι. Η παρουσία Αμερικανών αξιωματούχων δείχνει την έντονη πίεση που δέχεται το Ισραήλ από τις ΗΠΑ για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που θα απελευθέρωνε αμάχους και θα παρείχε ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστίνιους αμάχους. Το πολιτικό γραφείο της Χαμάς απέρριψε την πρόταση του Ισραήλ θεωρώντας πως δεν υπάρχει κάποια πρόοδος. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, μετά τις συνομιλίες, ανακοίνωσε πως υπάρχει ημερομηνία για την στρατιωτική επέμβαση στην Ραφά όπου είναι το καταφύγιο για εκατοντάδες χιλιάδες αμάχους και τοπικά εκτοπισμένους.
Πηγή:
23Πρόταση σχεδίου ψηφίσματος του Σ.Α. του ΟΗΕ από την Γαλλία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα (4 Απριλίου 2024)
Η Ρωσία και το Ιράν εκδηλώνουν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν τους δεσμούς τους μετά την επανεκλογή του Πούτιν, σύμφωνα με ανάλυση της The Jerusalem Post. Ο ηγέτης του Ιράν, Ebrahim Raisi, εξέφρασε ελπίδες για την περεταίρω ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, καλώντας για στενότερους δεσμούς. Οι δυο χώρες έχουν ήδη στενούς δεσμούς, με το Ιράν να έχει παρέχει μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Ρωσία που χρησιμοποιούνται σε επιθέσεις στον πόλεμο με την Ουκρανία.
Η συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών πραγματοποιήθηκε μετά την επανεκλογή του Πούτιν, με τον Ιρανό ηγέτη να επαινεί την ανεμπόδιστη επανεκλογή του. Επιπλέον, εκφράστηκε η ελπίδα ότι η νέα θητεία του Πούτιν θα προωθήσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. .
Μεγάλης σημασίας είναι οι κοινές πεποιθήσεις Ρωσίας και σε περιφερειακούς οργανισμούς όπως ο SCO και οι BRICS, καθώς και τα σχέδια όπως ο σιδηρόδρομος Rasht-Astara. .
Ταυτόχρονα, το Ιράν ενισχύει τις πυρηνικές και τις στρατιωτικές του δυνατότητες, καθώς και τις δυνατότητες του σε drone. Οι δεσμοί του με τη Ρωσία σε αυτό τον τομέα ενισχύονται, με τη συνεργασία τους να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή. Αυτό ενδέχεται να αποτελέσει απειλή για το Ισραήλ, καθώς η Ρωσία και το Ιράν έχουν στενούς δεσμούς με τη Χαμάς.
Η συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών πραγματοποιήθηκε μετά την επανεκλογή του Πούτιν, με τον Ιρανό ηγέτη να επαινεί την ανεμπόδιστη επανεκλογή του. Επιπλέον, εκφράστηκε η ελπίδα ότι η νέα θητεία του Πούτιν θα προωθήσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. .
Μεγάλης σημασίας είναι οι κοινές πεποιθήσεις Ρωσίας και σε περιφερειακούς οργανισμούς όπως ο SCO και οι BRICS, καθώς και τα σχέδια όπως ο σιδηρόδρομος Rasht-Astara. .
Ταυτόχρονα, το Ιράν ενισχύει τις πυρηνικές και τις στρατιωτικές του δυνατότητες, καθώς και τις δυνατότητες του σε drone. Οι δεσμοί του με τη Ρωσία σε αυτό τον τομέα ενισχύονται, με τη συνεργασία τους να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή. Αυτό ενδέχεται να αποτελέσει απειλή για το Ισραήλ, καθώς η Ρωσία και το Ιράν έχουν στενούς δεσμούς με τη Χαμάς.
Πηγή:
24Στενότερες σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ιράν μετά την επανεκλογή του Πούτιν (21 Μαρτίου 2024)
Η Ρωσία και το Ιράν εκδηλώνουν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν τους δεσμούς τους μετά την επανεκλογή του Πούτιν, σύμφωνα με ανάλυση της The Jerusalem Post. Ο ηγέτης του Ιράν, Ebrahim Raisi, εξέφρασε ελπίδες για την περεταίρω ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, καλώντας για στενότερους δεσμούς. Οι δυο χώρες έχουν ήδη στενούς δεσμούς, με το Ιράν να έχει παρέχει μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Ρωσία που χρησιμοποιούνται σε επιθέσεις στον πόλεμο με την Ουκρανία.
Η συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών πραγματοποιήθηκε μετά την επανεκλογή του Πούτιν, με τον Ιρανό ηγέτη να επαινεί την ανεμπόδιστη επανεκλογή του. Επιπλέον, εκφράστηκε η ελπίδα ότι η νέα θητεία του Πούτιν θα προωθήσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. .
Μεγάλης σημασίας είναι οι κοινές πεποιθήσεις Ρωσίας και σε περιφερειακούς οργανισμούς όπως ο SCO και οι BRICS, καθώς και τα σχέδια όπως ο σιδηρόδρομος Rasht-Astara. .
Ταυτόχρονα, το Ιράν ενισχύει τις πυρηνικές και τις στρατιωτικές του δυνατότητες, καθώς και τις δυνατότητες του σε drone. Οι δεσμοί του με τη Ρωσία σε αυτό τον τομέα ενισχύονται, με τη συνεργασία τους να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή. Αυτό ενδέχεται να αποτελέσει απειλή για το Ισραήλ, καθώς η Ρωσία και το Ιράν έχουν στενούς δεσμούς με τη Χαμάς.
Η συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών πραγματοποιήθηκε μετά την επανεκλογή του Πούτιν, με τον Ιρανό ηγέτη να επαινεί την ανεμπόδιστη επανεκλογή του. Επιπλέον, εκφράστηκε η ελπίδα ότι η νέα θητεία του Πούτιν θα προωθήσει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. .
Μεγάλης σημασίας είναι οι κοινές πεποιθήσεις Ρωσίας και σε περιφερειακούς οργανισμούς όπως ο SCO και οι BRICS, καθώς και τα σχέδια όπως ο σιδηρόδρομος Rasht-Astara. .
Ταυτόχρονα, το Ιράν ενισχύει τις πυρηνικές και τις στρατιωτικές του δυνατότητες, καθώς και τις δυνατότητες του σε drone. Οι δεσμοί του με τη Ρωσία σε αυτό τον τομέα ενισχύονται, με τη συνεργασία τους να έχει ευρύτερες επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή. Αυτό ενδέχεται να αποτελέσει απειλή για το Ισραήλ, καθώς η Ρωσία και το Ιράν έχουν στενούς δεσμούς με τη Χαμάς.
Πηγή:
25 Ανάλυση: Το αμυντικό σύμφωνο ορόσημο μεταξύ Τουρκίας - Σομαλίας υπογράφηκε λίγες εβδομάδες μετά την αμφιλεγόμενη συμφωνία της Αιθιοπίας και της Σομαλιλάνδης στην Ερυθρά Θάλασσα (20 Μαρτίου 2024)
Η πρόσφατη αμυντική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Σομαλίας έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με το ενδεχόμενο εντάσεων στην Ερυθρά Θάλασσα. Η συμφωνία αυτή ενισχύει την τουρκική επιρροή στην περιοχή, με την Τουρκία να παρέχει στη Σομαλία εκπαίδευση και εξοπλισμό για τις ναυτικές της δυνάμεις. Αντάλλαγμα αποτελεί η ανάληψη από την Άγκυρα της προστασίας της ακτογραμμής της Σομαλίας και των θαλάσσιων συνόρων της. Η συμφωνία αναμένεται να επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην ασφάλεια και την οικονομία της Σομαλίας.
Μετά την επικύρωση της συμφωνίας, ο πρόεδρος της Σομαλίας, Hassan Sheikh Mohamud, χαρακτήρισε την τουρκική παρουσία ως βοήθεια στην προστασία των χωρικών υδάτων και την ανάπτυξη του σομαλικού ναυτικού. Ο Άνταμ Χουσεΐν, από το Υπουργείο Εσωτερικών της Σομαλίας, εξήγησε ότι η συνεργασία με την Τουρκία είναι στενή λόγω της ικανότητάς της και της σταθερής σχέσης της με το Μογκαντίσου (πρωτεύουσα της Σομαλίας). Η Τουρκία έχει επίσης παράσχει σημαντική οικονομική βοήθεια στη Σομαλία και διαχειρίζεται σημαντικές υποδομές. Αυτή η αύξηση της τουρκικής παρουσίας στη Σομαλία έρχεται σε μια περίοδο ανησυχίας για την επιρροή και την ασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα, καθώς πρόσφατα υπογράφηκε μνημόνιο κατανόησης μεταξύ Αιθιοπίας και Σομαλιλάνδης, δημιουργώντας διπλωματικές εντάσεις.
Οι σχέσεις μεταξύ της Ασμάρα (πρωτεύουσα της Ερυθραίας) και της Αντίς Αμπέμπα (πρωτεύουσα της Αιθιοπίας) έχουν φτάσει σε χειρότερο σημείο από το 2018, καθώς οι διεκδικήσεις της Αιθιοπίας για ένα κυρίαρχο λιμάνι στην Ερυθρά Θάλασσα προκαλούν ανησυχία στην Ερυθραία για μια πιθανή εισβολή. Αυτά συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα και των επιθέσεων των Χούθι σε πλοία στο στενό Μπαμπ ελ-Μαντέμπ. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία απάντησαν με στρατιωτικές επιθέσεις στην Υεμένη, αυξάνοντας την ένταση στην περιοχή. Πολλοί πιστεύουν ότι η συμφωνία Τουρκίας-Σομαλίας ενισχύει το χέρι του Μογκαντίσου στη διαμάχη του με την Αντίς Αμπέμπα, ενώ η Τουρκία διατηρεί στενές σχέσεις με την Αιθιοπία.
Δείτε εδώ (GR) μετάφραση του άρθρου που έγινε από την ομάδα του Ινστιτούτου Μελετών Πολιτικής και Δημοκρατία
Μετά την επικύρωση της συμφωνίας, ο πρόεδρος της Σομαλίας, Hassan Sheikh Mohamud, χαρακτήρισε την τουρκική παρουσία ως βοήθεια στην προστασία των χωρικών υδάτων και την ανάπτυξη του σομαλικού ναυτικού. Ο Άνταμ Χουσεΐν, από το Υπουργείο Εσωτερικών της Σομαλίας, εξήγησε ότι η συνεργασία με την Τουρκία είναι στενή λόγω της ικανότητάς της και της σταθερής σχέσης της με το Μογκαντίσου (πρωτεύουσα της Σομαλίας). Η Τουρκία έχει επίσης παράσχει σημαντική οικονομική βοήθεια στη Σομαλία και διαχειρίζεται σημαντικές υποδομές. Αυτή η αύξηση της τουρκικής παρουσίας στη Σομαλία έρχεται σε μια περίοδο ανησυχίας για την επιρροή και την ασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα, καθώς πρόσφατα υπογράφηκε μνημόνιο κατανόησης μεταξύ Αιθιοπίας και Σομαλιλάνδης, δημιουργώντας διπλωματικές εντάσεις.
Οι σχέσεις μεταξύ της Ασμάρα (πρωτεύουσα της Ερυθραίας) και της Αντίς Αμπέμπα (πρωτεύουσα της Αιθιοπίας) έχουν φτάσει σε χειρότερο σημείο από το 2018, καθώς οι διεκδικήσεις της Αιθιοπίας για ένα κυρίαρχο λιμάνι στην Ερυθρά Θάλασσα προκαλούν ανησυχία στην Ερυθραία για μια πιθανή εισβολή. Αυτά συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα και των επιθέσεων των Χούθι σε πλοία στο στενό Μπαμπ ελ-Μαντέμπ. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία απάντησαν με στρατιωτικές επιθέσεις στην Υεμένη, αυξάνοντας την ένταση στην περιοχή. Πολλοί πιστεύουν ότι η συμφωνία Τουρκίας-Σομαλίας ενισχύει το χέρι του Μογκαντίσου στη διαμάχη του με την Αντίς Αμπέμπα, ενώ η Τουρκία διατηρεί στενές σχέσεις με την Αιθιοπία.
Πηγή:
Δείτε εδώ (GR) μετάφραση του άρθρου που έγινε από την ομάδα του Ινστιτούτου Μελετών Πολιτικής και Δημοκρατία
26Μειώνονται οι πιθανότητες για επίτευξης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός για το Ραμαζάνι στην Μέση Ανατολή (6 Μαρτίου 2024)
Μειώνονται οι πιθανότητες για επίτευξης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός για το Ραμαζάνι
στην Μέση Ανατολή
(6 Μαρτίου 2024)
Οι διαπραγματεύσεις στο Κάιρο για την κήρυξη εκεχειρίας στα πλαίσια του Ραμαζανιού
φαίνεται ότι δεν ευπορούν. Με την Χαμάς να παρουσιάζει την δική της πρόταση για
κατάπαυση του πυρός και την Ισραηλινή πλευρά να μην λαμβάνει μέρος στον τελευταίο
γύρο συνομιλιών. Το Ισραήλ απαιτεί από την Χαμάς λίστα με τα ονόματα των ομήρων που
κρατούνται σαν το πρώτο βήμα προς την συμφωνία. Η Χαμάς ανακοινώνει ότι αυτό είναι
βήμα που πρέπει να γίνει μετα την κατάπαυση του πυρός αφού οι όμηροι κρατούνται σε
διάφορα σημεία στην επικράτεια της Γάζας. Παρά την απουσία των Ισραηλινών από τον
γύρο διαπραγματεύ
σεων στο Κάιρο η
Αιγυπτιακή
διπλωματική
ομάδα θα παραμείνει σε
επαφή μαζί τους
ώστε να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις και να μην ναυαγήσουν. Πίεση
στο Ισραήλ για περισσότερη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους Παλαιστίνιος
άσκησε η Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ προτρέποντας και την Χαμάς να δεχθεί την πρόταση
συμφωνίας που έθεσε το Ισραήλ για κατάπαυση του πυρός
Πηγές:
Πηγές:
27Προσχέδιο συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας (01 Μαρτίου 2024)
Μετά την κατάρρευση της συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ- Χαμάς, αναμένεται εντός του πρώτου δεκαημέρου του Μαρτίου μια εκ νέου συμφωνία. Στόχος της συμφωνίας είναι μια μακροπρόθεσμη ειρηνική κατάσταση στην περιοχή με πρώτο βήμα την εκεχειρία κατά την διάρκεια του Ραμαζανιού. Πέρα από τις εσωτερικές πιέσεις που δέχεται ο ισραηλινός Πρωθυπουργός για την επίτευξης της συμφωνίας πλέων και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ εξάγγειλε την πιθανότητα για συμφωνία μέχρι την Δευτέρα 4 Μαρτίου. Παρά την κατάρρευση της προηγούμενης συμφωνίας που διήρκησε 7 μέρες λόγω αλληλοκατηγοριών για παραβίαση των όρων της συμφωνίας στην παρούσα φάση οι δύο πλευρές φαίνονται να αμβλύνουν τις στάσεις τους. Το προσχέδιο της νέας συμφωνίας περιέχει κατάπαυση του πυρός σε πυκνόκατοικημένες περιοχές, απελευθέρωση ομήρων και κρατουμένων αλλά κα παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη λωρίδα της Γάζας.
Πηγή:
Πηγή:
28Οι ΗΠΑ προτείνουν ψήφισμα του ΟΗΕ που ζητά «προσωρινή κατάπαυση του πυρός» στη Γάζα (19 Φεβρουαρίου 2024)
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προτείνει ψήφισμα του ΟΗΕ που καλεί στην προσωρινή κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και τάσσεται εναντίον μιας ισραηλινής επέμβασης στη Ραφά. Το ψήφισμα αυτό στοχεύει στην υποστήριξη της απελευθέρωσης των ομήρων και τη διευκόλυνση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Επίσης, τονίζονται οι ανησυχίες για τα σχέδια του Ισραήλ για επιθετικές ενέργειες στη Ραφά, οι οποίες θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την ήδη σοβαρή ανθρωπιστική κατάσταση. Σε συνεργασία με άλλες χώρες, οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί σε συζητήσεις για μια ενδεχόμενη εκεχειρία ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς, καθώς και για την ανταλλαγή ομήρων. Αυτό το προτεινόμενο ψήφισμα συνιστά μια σημαντική αλλαγή στη γλώσσα, με τις ΗΠΑ να υποστηρίζουν μια «κατάπαυση του πυρός», έναν όρο τον οποίο προηγουμένως αντιτίθεται το Ισραήλ.
Πηγή:
Πηγή:
30Σε κρίσιμο σημείο η 40χρονη συμφωνία ειρήνης μεταξύ Ισραήλ – Αιγύπτου λόγω των εξελίξεων στην Ράφα. (7 Φεβρουαρίου 2024)
Μεγάλο μέρος των παλαιστινίων εκτοπίσθηκαν νότια στην περιοχή της Ράφα λόγω των αεροπορικών επιδρομών του Ισραήλ αλλά και των χερσαίων επιχειρήσεων. Με τους αμάχους να συσσωρεύονται στην Ράφα οι ένοπλες δυνάμεις της Αιγύπτου επάνδρωσαν τα σύνορα με άρματα μάχης και μαχητικά μεταβατικά οχήματα. Η οχύρωση των Αιγυπτίων οφείλετε λόγω της πιθανότητας το Ισραήλ να επέμβει στη Ράφα με χερσαία επιχείρηση και να σπρώξει τους αμάχους προς την Αίγυπτο και την περιοχή του Σινά. Με το Ισραήλ να θεωρεί ότι στη περιοχή της Ράφα είναι έντονη η παρουσία των ταξιαρχιών της Χαμάς έτσι δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο για χερσαία επιχείρηση. Τέλος η Αίγυπτος προειδοποιεί το Ισραήλ ότι σε περίπτωση που αναγκαστούν οι παλαιστίνιοι να φύγουν από την γη τους και να προωθηθούν στην Αίγυπτο τότε η 40 χρονών ειρηνευτική συμφωνία του Καμπ Ντειβιντ του 1973 ανάμεσα στις δύο χώρες θα απειληθεί.
Πηγή:
Πηγή:
31Τρία μέλη των Ένοπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ έχασαν τη ζωή τους σε επίθεση με drone στην Ιορδανία, που πιστεύεται ότι οργανώθηκε από το Ιράν. (29 Ιανουαρίου 2024)
Τρεις στρατιωτικοί των ΗΠΑ σκοτώθηκαν και 34 τραυματίστηκαν σε επίθεση με drone από μαχητές οι οποίοι υποστηρίζονται από το Ιράν στη βορειοανατολική Ιορδανία κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Ο πρόεδρος Μπάιντεν δήλωσε ότι η επίθεση πραγματοποιήθηκε από ριζοσπαστικές ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν στη Συρία και το Ιράκ. Το Ιράν αρνήθηκε ανάμειξη, επικαλούμενο μια σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων των ΗΠΑ και των περιφερειακών ομάδων αντίστασης. Τέλος, η επίθεση αυτή σηματοδοτεί μια σημαντική κλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή.
Πηγή:
Πηγή:
32Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε 24 νεκρούς στρατιώτες στη Γάζα (22 Ιανουαρίου, 2024)
Τη Δευτέρα 22 Ιανουαρίου σημειώθηκε στο κέντρο της Γάζας κοντά στο κιμπούτς του Κισουφίμ στην ισραηλινή πλευρά των συνόρων το πιο θανατηφόρο πλήγμα που δέχτηκε ο ισραηλινός στρατός κατά τη διάρκεια της χερσαίας επιχείρησης του στη Λωρίδα της Γάζας κατά της Χαμάς, το οποίο απαριθμεί 24 απώλειες εφέδρων σε μία προσπάθειά τους να καταστήσουν δυνατή την ασφαλή επιστροφή των κατοίκων του νότιου Ισραήλ κατόπιν της εκκένωσης που είχε λάβει χώρα μετά από την επίθεση της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου. Ο επικεφαλής εκπρόσωπος των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) ανέφερε ότι μια πυραυλική χειροβομβίδα πιθανότατα έπληξε ένα άρμα μάχης και οι επακόλουθες εκρήξεις σε κοντινά κτίρια μπορεί να προκλήθηκαν από νάρκες που είχαν τοποθετήσει οι ισραηλινές δυνάμεις. Οι λεπτομέρειες του συμβάντος βρίσκονται υπό έρευνα.
Πηγή:
Πηγή:
33ΗΠΑ και Βρετανία: Εξαπέλυσαν πυρ κατά των Χούθι στην Υεμένη (12 Ιανουαρίου 2024)
Ως απάντηση στις επιθέσεις των Χούθι κατά ισραηλινών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα σε μια προσπάθεια τους να εκφράσουν την “αποδοκιμασία” τους για τα γεγονότα που διαδραματίζονται στην Γάζα κατά των Παλαιστίνιων, ΗΠΑ και Βρετανία βομβάρδισαν το πρωί της 12ης Ιανουαρίου την πρωτεύουσα της Υεμένης, τη Σανάα, στέλνοντας το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να επιτρέψουν σε αλλότριους παράγοντες να κλονίσουν την ελεύθερη ναυσιπλοΐα. Μάλιστα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζον Μπαίντεν δήλωσε πως είναι διατεθειμένος να λάβει οποιοδήποτε μέσο προκειμένου να διασφαλίσει το ανεπηρέαστο της θαλασσοπορίας.
Πηγή:
Πηγή:
34Δολοφονία ενός εκ των ηγετών της Χαμάς (03 Ιανουαρίου 2024)
Ο δεύτερος τη τάξει της ηγεσίας της Χαμάς Saleh al-Arouri, και δύο αρχηγοί των ενόπλων δυνάμεων σκοτώθηκαν από έκρηξη στην Βηρυτό του Λιβάνου. Το Ισραήλ δεν τοποθετήθηκε επι του θέματος αλλά ανώνυμοι αξιωματούχοι των Η.Π.Α. λένε ότι πίσω από το κτύπημα ήταν το Ισραήλ. Χεζμπολάχ και Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ ορκίστηκαν τιμωρία στην επίθεση που σκότωσε τον Saleh al-Arouri. Ο Saleh al-Arouri εξελέγη σαν αναπληρωτής πρόεδρος του πολιτικού γραφείου το 2017 και ήταν ο ιδρυτής της στρατιωτικής πτέρυγας των Ταξιαρχών Qassam.
Πηγή:
Πηγή:
35Η περίπλοκη στρατηγική του Ισραήλ στη Γάζα: Ώρα να ληφθούν σκληρές αποφάσεις (21 Δεκεμβρίου 2023)
Πάνω από 20.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί ως αποτέλεσμα της στρατιωτικής επιχείρησης του Ισραήλ στη Γάζα, πολλοί από αυτούς είναι νέοι. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου το 20% των προπολεμικών κατασκευών έχουν καταστραφεί και περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους της Γάζας υποφέρουν από οξεία πείνα, η ανεργία έχει αυξηθεί στο 85% και οι ασθένειες αυξάνονται. Ωστόσο, οι στόχοι του Ισραήλ στη Γάζα είναι μεγαλύτεροι και πιο στρατηγικοί από το να προκαλούν πόνο στους Παλαιστίνιους. Ο πόλεμος της Γάζας διαφέρει από πολλές προηγούμενες μάχες στο ότι δεν υπάρχει ενιαίος σταθερός στόχος. Αντίθετα, αναδύεται ένα λίγο πολύ σαφές σύνολο στόχων: το Ισραήλ θέλει να καταστρέψει τη Χαμάς, να συλλάβει ή να δολοφονήσει τους ηγέτες της, να καταστρέψει τις στρατιωτικές του δυνατότητες και να τερματίσει την κυριαρχία του στη Γάζα. Θέλει την επιστροφή των ομήρων που κατασχέθηκαν στις 7 Οκτωβρίου, την αποτροπή μιας άλλης επίθεσης, ιδίως από τη Χεζμπολάχ, τον πληρεξούσιο του Ιράν στον Λίβανο, και τη διατήρηση της διεθνούς υποστήριξης, ιδιαίτερα από τις ΗΠΑ. Η αντίδραση του Ισραήλ στις επιθέσεις ήταν ασταθής, με ποικίλα αποτελέσματα. Οι Ισραηλινοί πιστεύουν ότι δεν μπορούν να επιστρέψουν σε ένα περιβάλλον πριν από την 7η Οκτωβρίου, στο οποίο η Χαμάς παραμένει εχθρική και άθικτη στα σύνορα στη Γάζα. Ανησυχούν ότι ο πληρεξούσιος του Ιράν στον Λίβανο, η Χεζμπολάχ, μπορεί να χτυπήσει και το Ισραήλ, χρησιμοποιώντας ένα σημαντικά μεγαλύτερο οπλοστάσιο πυραύλων και πολύ πιο ικανούς μαχητές για να εκτελέσουν μια πολύ πιο καταστροφική επίθεση στο βόρειο τμήμα του Ισραήλ. Πάνω από 200.000 Ισραηλινοί έχουν εκκενώσει τοποθεσίες που συνορεύουν με τη Γάζα και τον Λίβανο από τις 7 Οκτωβρίου. Για να ανακτήσουν τη λαϊκή εμπιστοσύνη, οι ισραηλινές αρχές έχουν ορκιστεί να καταστρέψουν πλήρως τη Χαμάς. Στην πράξη, ωστόσο, η ήττα της Χαμάς μπορεί να συνεπάγεται διάφορα πράγματα. Το τεράστιο μέγεθος και η ικανότητα της ομάδας να συνδυάζεται με τον πληθυσμό καθιστούν την εξάλειψη δύσκολη, ειδικά χωρίς τη δολοφονία μεγάλου αριθμού Παλαιστινίων αμάχων. Το Ισραήλ μπορεί να είναι σε θέση να σκοτώσει αρκετά μέλη, ιδιαίτερα διοικητές και βετεράνους στρατιώτες, για να καταστρέψει τις στρατιωτικές δυνατότητες της ομάδας, καθιστώντας δυσκολότερη τη μάχη και τη διεξαγωγή επιχειρήσεων εναντίον του Ισραήλ. Η Χαμάς αντιπροσωπεύει μια ιδεολογία που θα είναι πολύ πιο δύσκολο να εξαλειφθεί. Ο Μουκαουάμα, ή αντίσταση, υποστηρίζει ότι ο μόνος τρόπος για να καταστραφεί το Ισραήλ (και οι ΗΠΑ) είναι η συνεχής ένοπλη δράση, μια πεποίθηση που συμμερίζονται η Χεζμπολάχ και το Ιράν. Εάν το Ισραήλ καταστρέψει τη Χαμάς μόνο και μόνο για να αντικατασταθεί από μια ισχυρή νέα ομάδα με το ίδιο ήθος, το Ισραήλ θα έχει απλώς αντικαταστήσει έναν αντίπαλο με έναν άλλο. Ένα πολύ ξεχωριστό στοιχείο της διάλυσης της Χαμάς είναι η μακροπρόθεσμη αντικατάστασή της ως κυβέρνηση της Γάζας. Υπήρξε μικρή κίνηση σε αυτό το θέμα και η κατάσταση για το Ισραήλ είναι χειρότερη από ό,τι ήταν στις 7 Οκτωβρίου.
Πηγή:
Πηγή:
36Κατάπαυση του πυρός στη λωρίδα της Γάζας (22 Νοεμβρίου 2023)
Η πρόταση συμφωνίας του Κατάρ για μερική κατάπαυση του πυρός στη λωρίδα της Γάζας κατάφερε να πείσει τις δύο πλευρές του πολέμου με το Ισραήλ και τη Χαμάς να εξαγγέλλουν την εκεχειρία για τέσσερεις μέρες. Σκοπός της κατάπαυσης είναι η ανταλλαγή αιχμαλώτων και φυλακισμένων. Το υπουργείο εξωτερικών του Κατάρ χαρακτηρίζει την κατάπαυση του πυρός σαν το πρώτο βήμα που θα οδηγήσει σε μια μακροπρόθεσμη λύση του προβλήματος. Την αποτυχία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και των δυτικών κρατών για σχεδιασμό πολιτικών που θα εξομαλύναν την κατάσταση, επιλύει το Κατάρ μετά από εβδομάδες έντονων διαπραγματεύσεων ανάμεσα στους άμεσα εμπλεκόμενους. Με βάση την Χαμάς, θα απελευθερωθούν από το Ισραήλ 150 γυναικόπαιδα παλαιστινιακής καταγωγής και θα επιτραπεί η είσοδος σε ανθρωπιστική βοήθεια από τη Ράφα. Στα πλαίσια του συμφωνηθέντος πλαισίου της κατάπαυσης του πυρός, προβλέπεται να διακοπούν εντελώς οι χερσαίες επιχειρήσεις, να διακοπούν οι αεροπορικές επιθέσεις στη νότια Γάζα και να μειωθούν οι εναέριες επιθέσεις σε έξι ώρες ανά εικοσιτετράωρο στο βόρειο τμήμα της Γάζας με αντάλλαγμα την απελευθέρωση 50 ισραηλινών γυναικόπαιδων που κρατούνται από την Χαμάς. Το Ισραήλ ανάφερε ότι για κάθε επιπλέον 10 ισραηλινούς που θα απελευθερώνει η Χαμάς θα παρατείνετε η εκεχειρία κατά 24 ώρες. Κομβικός ήταν ο ρόλος του Κατάρ σαν διαμεσολαβητής ανάμεσα στις διπλωματικές αποστολές των δυο χωρών. Στόχος του Κατάρ ήταν η αποκλιμάκωση των εντάσεων στις διαπραγματεύσεις με απώτερο σκοπό την προστασία των αμάχων πολιτών.
Πηγή:
Πηγή:
37Τι σημαίνει ο πόλεμος στη Γάζα για τη Σαουδική Αραβία (8 Νοεμβρίου 2023)
Η Χαμάς διέκοψε τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας, οι οποίες θα είχαν ομαλοποιήσει τις σχέσεις και θα προκαλούσαν δεσμεύσεις του Ισραήλ για το Παλαιστινιακό ζήτημα. Αυτό έχει φέρει τον Σαουδάραβα διάδοχο πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν (MBS) σε δύσκολη θέση καθώς επιδιώκει την περιφερειακή ειρήνη για να διαφοροποιήσει τη σαουδαραβική οικονομία και να μειώσει την εξάρτησή της από τις εξαγωγές πετρελαίου. Η μάχη έχει επίσης πιέσει τον MBS να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη μετά-τη-Χαμάς Γάζα και να βοηθήσει τους Παλαιστίνιους. Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε σημειώσει σημαντική πρόοδο στη μεσολάβηση της Σαουδικής Αραβίας για την αναγνώριση του Ισραήλ πριν από την αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. Ωστόσο, το παλαιστινιακό πρόβλημα παρουσίασε μια πρόκληση καθώς οι αραβικοί πληθυσμοί συνεχίζουν να υποστηρίζουν την παλαιστινιακή υπόθεση. Η Σαουδική Αραβία δήλωσε ότι η εξομάλυνση θα απαιτούσε από το Ισραήλ να λάβει σημαντικά βήματα στο παλαιστινιακό ζήτημα. Για να καταλήξει σε συμφωνία με το Ριάντ, το Ισραήλ θα πρέπει να υπερβεί ό, τι έκανε πριν από τις Συμφωνίες του Αβραάμ, μια σειρά συμφωνιών εξομάλυνσης μεταξύ του Ισραήλ και του Μπαχρέιν, του Μαρόκου, του Σουδάν και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων που έχουν τεθεί σε ισχύει το 2020-21. Η ετοιμότητα της Σαουδικής Αραβίας να αποδεχθεί μια συμφωνία με το Ισραήλ αντανακλά μια μεγαλύτερη αλλαγή στην εξωτερική της πολιτική, που συχνά στοχεύει στην αντίθεση με τον αντίπαλο της, το Ιράν. Ως αποτέλεσμα, το Ριάντ έχει αλλάξει την περιφερειακή του στρατηγική, τονίζοντας τον διάλογο και την επιδίωξη σταθερότητας. Οι διπλωματικές συνομιλίες έχουν ξεκινήσει, με ορισμένες προτάσεις να ζητούν από τη Σαουδική Αραβία να αναπτύξει στρατιωτικό και διοικητικό προσωπικό για τη διαχείριση της Γάζας μετά τον πολέμο. Η Σαουδική Αραβία μπορεί να είναι έτοιμη να συνεισφέρει οικονομικά σε μια εγκεκριμένη από τον ΟΗΕ μεταβατική κυβέρνηση που θα οδηγήσει στην αποκατάσταση της εξουσίας της Παλαιστινιακής Αρχής στη Γάζα. Ωστόσο, αυτή η θέση δεν θα ήταν όπως οι προηγούμενες συμφωνίες βοήθειας της Σαουδικής Αραβίας, . Η κατάσταση στη Γάζα είναι πιθανό να τελειώσει, θέτοντας σε αναμονή περαιτέρω διπλωματικές προσπάθειες στη Μέση Ανατολή. Το Ισραήλ θέλει μια ισχυρότερη σύνδεση με τη Σαουδική Αραβία και οι Σαουδάραβες θέλουν να επωφεληθούν από τη δυναμική οικονομία του Ισραήλ. Πάντως, εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες επικεντρωθούν εκ νέου στη διπλωματία Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας, πρέπει να εξετάσουν το κόστος των νέων στρατιωτικών αναπτύξεων και τον αυξημένο κίνδυνο διάδοσης πυρηνικών όπλων.
Πηγή:
Πηγή:
38Η σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς εισέρχεται σε ένα «νέο στάδιο»: Αναμενόμενες εξελίξεις (31 Οκτωβρίου 2023)
Το Ισραήλ έχει εισέλθει σε μια νέα φάση στον πόλεμο κατά της Χαμάς στη Γάζα, με τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) να αυξάνουν τις χερσαίες επιχειρήσεις εντός της λωρίδας. Η πυκνοκατοικημένη περιοχή της Γάζας παρουσιάζει προκλήσεις για τον IDF, καθώς μπορεί να χρειαστεί να διαλύσει τις δυνάμεις του, καθιστώντας τους ευάλωτους σε μικρές ομάδες ενόπλων της Χαμάς. Τα συντρίμμια που δημιουργούνται από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς προσφέρουν επίσης ευκαιρίες σε μικρές ομάδες μαχητών να βρουν κάλυψη, να δημιουργήσουν θέσεις ελεύθερου σκοπευτή και να φυτέψουν παγίδες. Η Χαμάς, η οποία ελέγχει τη Γάζα από το 2007, έχει προετοιμαστεί εδώ και καιρό για μια ισραηλινή εισβολή, συγκεντρώνοντας στρατιωτικές προμήθειες και πόρους σε μη στρατιωτικές εγκαταστάσεις και χτίζοντας ένα τεράστιο δίκτυο σήραγγας. Οι μαχητές της Χαμάς ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν αυτές τις σήραγγες για να στήσουν ενέδρα στις ισραηλινές δυνάμεις ή να συλλάβουν περισσότερους ομήρους. Το Ισραήλ στοχεύει να καταστρέψει τη Χαμάς, που στην πράξη σημαίνει να σκοτώνει τους ηγέτες της, αλλά είναι δύσκολο να τους βρει και να τους καταστρέψει από αέρος. Το Ισραήλ αντιμετώπισε προκλήσεις όσον αφορά τη στόχευση της Χαμάς και άλλων ηγετών στη Γάζα, με περισσότερους από 200 ομήρους να έχει συλλάβει η ομάδα. Αυτό περιπλέκει τις μάχες, καθώς πολλοί ηγέτες της Χαμάς δεν ζουν στη Γάζα αλλά περνούν τις μέρες τους σε ασφαλέστερες τοποθεσίες σε χώρες όπως το Κατάρ, η Τουρκία και ο Λίβανος. Ο υψηλός αριθμός ισραηλινών νεκρών από την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου μπορεί να αλλάξει αυτόν τον λογισμό, καθώς το Ισραήλ προσπαθεί να εξισορροπήσει τον αριθμό των αμάχων με τον κίνδυνο για τα στρατεύματά του και την πιθανότητα η Χαμάς να αναμιγνύει μαχητές και στρατιωτικά μέσα στον άμαχο πληθυσμό. Το Ισραήλ έχει αρνηθεί τα καύσιμα, το ηλεκτρικό ρεύμα και άλλες μη στρατιωτικές ανάγκες στη Γάζα, δημιουργώντας μια τεράστια ανθρωπιστική κρίση. Εάν το Ισραήλ αποτύχει να παράσχει βοήθεια και να διεξαγάγει πόλεμο στην ίδια περιοχή, το ήδη υψηλό ανθρώπινο κόστος θα εκτοξευθεί στα ύψη, με παιδιά, ηλικιωμένους και άλλους άμαχους να πληρώσουν το τίμημα. Οι Ισραηλινοί ηγέτες πρέπει επίσης να λάβουν υπόψη τη διεθνή, και ειδικά τις ΗΠΑ, άποψη. Πολλοί Άραβες ηγέτες μισούν κατ'ιδίαν τη Χαμάς και θα ήταν ευχαριστημένοι αν το Ισραήλ την κατέστρεφε. Ωστόσο, το κοινό τους είναι ευχαριστημένο που το Ισραήλ έχει πληγεί σκληρά και είναι εξοργισμένο με την καταστροφή που το Ισραήλ πέφτει στη Γάζα. Οι αμερικανοί αξιωματούχοι ανησυχούν για τον κίνδυνο για τους Αμερικανούς ομήρους και τον κίνδυνο να επεκταθεί η σύγκρουση σε όλη την περιοχή και να απειλήσει τις δυνάμεις και τους συμμάχους των ΗΠΑ. Ένας ευρύτερος πόλεμος στον οποίο εμπλέκεται η Χεζμπολάχ και άλλες ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν θα αποτελούσε σοβαρή απειλή για το Ισραήλ, θα αύξανε τον κίνδυνο διεθνούς τρομοκρατίας και θα εμπλέξει πολλά συμφέροντα των ΗΠΑ. Το Ισραήλ θα αντιμετωπίσει ακόμη πιο θεμελιώδεις προκλήσεις όταν επιδιώξει να τερματίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, όπως ποιος ή τι θα αντικαταστήσει. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Χαμάς δεν είναι δημοφιλής, αλλά οι Παλαιστίνιοι αντίπαλοί της δεν διαθέτουν τα στρατιωτικά μέσα και τα κοινωνικά και οικονομικά δίκτυα που διαθέτει η Χαμάς στη Γάζα.
Πηγή:
39Θα μπορούσε η σύγκρουση στη Γάζα να πυροδοτήσει έναν ευρύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή; (19 Οκτωβρίου 2023)
Ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς ξεκίνησε ως μια περιορισμένη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, με το Ισραήλ, το Ιράν και τις Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν λόγους να αποφύγουν έναν εκτεταμένο πόλεμο. Το Ισραήλ έχει τη στρατιωτική του απάντηση στη Γάζα, το Ιράν πιθανότατα θέλει να αποτρέψει μια πιθανή σύγκρουση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουάσιγκτον δεν ενδιαφέρεται για μια αποσταθεροποιητική περιφερειακή σύγκρουση που θα διαταράξει τις αγορές πετρελαίου, θα τροφοδοτήσει τον εξτρεμισμό και θα τραβήξει την προσοχή από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο σημαντικότερος περιφερειακός σύμμαχος του Ιράν, η Χεζμπολάχ, αντιμετωπίζει τις δικές του προκλήσεις στον Λίβανο, όπου ένας νέος πόλεμος με το Ισραήλ θα μπορούσε να βαθύνει τις πολιτικές και οικονομικές κρίσεις της χώρας. Η ευρύτερη γειτονιά δεν ενδιαφέρεται επίσης να δει αυτόν τον πόλεμο να κλιμακώνεται, καθώς αραβικά κράτη όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος αντιμετωπίζουν ήδη έντονα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα, τα οποία θα επιδεινωθούν από την άφιξη των προσφύγων. Για τις χώρες του Κόλπου, ένας εκτεταμένος πόλεμος θα διαταράξει τα φιλόδοξα σχέδια οικονομικής ανάπτυξης τους. Θα μπορούσε επίσης να εμποδίσει τις προσπάθειές τους να επιδιορθώσουν τις φθαρμένες περιφερειακές σχέσεις και να τερματίσουν τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στη Λιβύη, τη Συρία και την Υεμένη. Η Γάζα αντιμετωπίζει ήδη μια σοβαρή ανθρωπιστική κρίση εν μέσω πρωτοφανών ισραηλινών βομβαρδισμών και προσδοκιών για χερσαία εισβολή, και μεγάλα τμήματα του Ισραήλ αποτελούν στόχο τακτικών επιθέσεων με πυραύλους. Ωστόσο, το μέγεθος των επιθέσεων της Χαμάς και οι πραγματικότητες στο έδαφος καθώς ο πόλεμος εκτυλισσόταν στη Γάζα άλλαζαν ήδη τους στρατηγικούς υπολογισμούς των βασικών παραγόντων, καθιστώντας την περιφερειακή κλιμάκωση πιο πιθανή. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν προειδοποίησε ότι όσο συνεχίζεται η εκστρατεία του Ισραήλ στη Γάζα, «είναι πολύ πιθανό να ανοίξουν πολλά άλλα μέτωπα», προσθέτοντας ότι εάν το Ισραήλ αποφασίσει να εισέλθει στη Γάζα, οι ηγέτες της αντίστασης θα τη μετατρέψουν σε νεκροταφείο των στρατιωτών κατοχής. . Καθώς η ρητορική σε όλη την περιοχή ενισχύεται και τα θύματα του πολέμου αυξάνονται, υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι το Ιράν θα συνεχίσει να είναι προσεκτικό. Τα δημόσια μηνύματα της Χεζμπολάχ έχουν αρχίσει να λειτουργούν ως σιωπηρή υποστήριξη των περιφερειακών μαχητών ομάδων που μπορεί να επιθυμούν να συμμετάσχουν στη σύγκρουση, αφήνοντας την πόρτα ανοιχτή για μια άμεση ιρανική επέμβαση.
Πηγή:
Πηγή:
40 7 Οκτωβρίου 2023: Τι συνέβη στη Γάζα; ( 9 Οκτωβρίου 2023)
Το Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2023, η Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες εξαπέλυσαν μια συντονισμένη επίθεση γνωστή ως Επιχείρηση Πλημμύρα al-Aqsa, με στόχο πολλές συνοριακές περιοχές του Ισραήλ. Αυτή η επίθεση σημειώθηκε σε μια σημαντική ημερομηνία, που συνέπεσε με το εβραϊκό Σάββατο, το τέλος του Σουκότ (ένα εβραϊκό φεστιβάλ) και μια μέρα μετά την 50ή επέτειο του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ. Η επιχείρηση περιελάμβανε αεροπορικές και χερσαίες επιθέσεις, με εκτεταμένη επίθεση με ρουκέτες που έφτασε μέχρι το Τελ Αβίβ. Οι μαχητές της Χαμάς παραβίασαν το φράγμα ασφαλείας, κατέλαβαν στρατιωτικές και αστυνομικές εγκαταστάσεις και πραγματοποίησαν επιθέσεις σε πόλεις, κιμπούτζ και δρόμους. Η αρχική επίθεση είχε ως αποτέλεσμα θύματα και απαγωγή εκατοντάδων Ισραηλινών αξιωματικών και πολιτών. Σε απάντηση, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) ξεκίνησαν την Επιχείρηση Iron Swords για την ανακατάληψη εδάφους από τη Χαμάς. Αυτό πυροδότησε συγκρούσεις κατά μήκος των συνόρων Γάζας-Ισραήλ, με τους μαχητές να παίρνουν τον έλεγχο διαφόρων τοποθεσιών. Ο Ισραηλινός Στρατός πραγματοποίησε αεροπορικές επιδρομές σε ύποπτα συγκροτήματα ηγεσίας της Χαμάς και περιοχές αμάχων, προκαλώντας απώλειες αμάχων και σημαντικές καταστροφές. Η σύγκρουση επεκτάθηκε επίσης στη Δυτική Όχθη και οδήγησε σε συγκρούσεις με τη Λιβανέζικη Χεζμπολάχ στα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου. Το Ισραήλ προετοιμάστηκε για μια πιθανή χερσαία επίθεση στη Γάζα και επέβαλε ολοκληρωτικό αποκλεισμό στην περιοχή. Ο αριθμός των θυμάτων τις πρώτες τρεις ημέρες των μαχών έφτασε τα 1.300 άτομα, με τους αμάχους να αποτελούν σημαντικό μέρος. Οι απώλειες Ισραηλινών και Παλαιστινίων ήταν περίπου 800 και 500, αντίστοιχα, με περίπου 130 Ισραηλινούς να κρατούνται όμηροι από τη Χαμάς και την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ. Οι ρίζες της σύγκρουσης βρίσκονται στη διαρκή σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης, σύμφωνα με αναλυτές, αφήστε τη Χαμάς να αναλάβει αυτές τις συντονισμένες τρομοκρατικές επιθέσεις σε μια προσπάθεια να διαταραχθεί η ομαλοποίηση των διπλωματικών σχέσεων του Ισραήλ με άλλα αραβικά κράτη».
Πηγή:
Πηγή:
41Το περίπλοκο δίλημμα του Ισραήλ: Απάντηση στις επιθέσεις της Χαμάς στη Γάζα (7 Οκτωβρίου 2023)
Εν μέσω καταιγισμού ρουκετών από τη Χαμάς, η άμεση εστίαση του Ισραήλ είναι στην υπεράσπιση των πόλεων και των στρατιωτικών του εγκαταστάσεων από ξαφνικές και σοβαρές επιθέσεις που προέρχονται από τη Λωρίδα της Γάζας. Ωστόσο, αυτά τα καθήκοντα είναι τρομερά λόγω της κλίμακας και της έκπληξης της επίθεσης της Χαμάς. Το Ισραήλ αντιμετωπίζει επίσης περίπλοκες αποφάσεις σχετικά με το πώς να αποδυναμώσει τη Χαμάς και να αποτρέψει μελλοντικές επιθέσεις. Η αποκατάσταση της αποτροπής κατά της Χαμάς και άλλων αντιπάλων, η προστασία της Δυτικής Όχθης, η προστασία των διπλωματικών κερδών και η διαχείριση μιας κατάστασης ομηρίας είναι μεταξύ των κρίσιμων προκλήσεων του Ισραήλ. Το κεντρικό ζήτημα περιστρέφεται γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας, όπου η Χαμάς κατέχει την εξουσία από το 2007. Οι Ισραηλινοί ηγέτες έχουν διστάσει να διεξάγουν μεγάλης κλίμακας, σταθερές χερσαίες επιχειρήσεις εκεί, ακόμη και κατά τη διάρκεια προηγούμενων κρίσεων. Ενώ το Ισραήλ έχει χρησιμοποιήσει αεροπορικές επιδρομές και οικονομική πίεση για να κρατήσει τη Χαμάς εκτός ισορροπίας στο παρελθόν, αυτή η προσέγγιση μπορεί να μην αρκεί δεδομένης της τρέχουσας κλιμάκωσης. Μια χερσαία εισβολή θα μπορούσε να αποφέρει βραχυπρόθεσμα οφέλη, όπως η αποδυνάμωση της Χαμάς και η μείωση των άμεσων απειλών για το Ισραήλ. Ωστόσο, εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους λόγω του πυκνού αστικού περιβάλλοντος της περιοχής, των πιθανών απωλειών μεταξύ αμάχων και της υποδομής της σήραγγας της Χαμάς. Μια χερσαία εισβολή θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει στη διαχείριση της Λωρίδας της Γάζας από το Ισραήλ, περιπλέκοντας περαιτέρω την κατάσταση. Η αντιμετώπιση της μακροπρόθεσμης επιρροής της Χαμάς στη Γάζα αποτελεί σημαντική πρόκληση. Ο εντοπισμός αξιόπιστων Παλαιστινίων εταίρων που θα κυβερνήσουν τη λωρίδα είναι δύσκολος, καθώς η Παλαιστινιακή Αρχή, με επικεφαλής τον Μαχμούντ Αμπάς, έχει περιορισμένη υποστήριξη και είναι απρόθυμη να συνεργαστεί με το Ισραήλ. Μια στρατιωτική κατοχή δεν θα αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα διακυβέρνησης, αφήνοντας το Ισραήλ με την ευθύνη της διαχείρισης των οικονομικών προκλήσεων και του εχθρικού πληθυσμού της λωρίδας. Επιπλέον, το Ισραήλ πρέπει να διασφαλίσει ότι η Δυτική Όχθη παραμένει σχετικά σταθερή, ειδικά κατά τη διάρκεια μιας εισβολής στη Γάζα. Η Δυτική Όχθη βιώνει ήδη αυξημένη βία και οι επιθέσεις της Χαμάς αποτελούν έμπνευση για τους οργισμένους Παλαιστίνιους. Οι όμηροι που κρατούνται από τη Χαμάς προσθέτουν πολυπλοκότητα στην κατάσταση, καθώς παρέχουν στην ομάδα σημαντική μόχλευση και περιπλέκουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η αποκατάσταση της αποτροπής είναι ένας άλλος κρίσιμος στόχος για το Ισραήλ, εξισορροπώντας την ανάγκη αποτροπής μελλοντικών επιθέσεων με την επιτακτική ανάγκη τήρησης της αναλογικότητας στο διεθνές δίκαιο. Η επίτευξη αποτροπής χωρίς υπερβολικές απώλειες και η εξασφάλιση διεθνούς υποστήριξης αποτελούν σημαντικές προκλήσεις. Η παροχή πολιτικών εναλλακτικών στη Χαμάς για να διατηρήσει τη νομιμότητά της μπορεί να είναι απαραίτητη για μακροπρόθεσμη αποτροπή, αλλά η ασταθής κατάσταση και οι ανησυχίες του Ισραήλ καθιστούν αυτή την προσέγγιση αβέβαιη.
Πηγή:
Πηγή:
42Σημαντικό στέλεχος του ISIS που συνελήφθη στη Βόρεια Συρία: Επιτυχία της Επιχείρησης της USCENTCOM εν μέσω συνεχιζόμενης εμφύλιας σύγκρουσης (25 Σεπτεμβρίου 2023)
Ένα δελτίο τύπου της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ (USCENTCOM) της 25ης Σεπτεμβρίου ανακοίνωσε τη σύλληψη του Abu Halil al-Fad'ani, ο οποίος φαίνεται να είναι αξιωματούχος με δεσμούς σε όλο το δίκτυο του ISIS. Μετά από επιδρομή ελικοπτέρου στις 23 Σεπτεμβρίου στη βόρεια Συρία, ο Abu Halil al-Fad'ani συνελήφθη χωρίς να τραυματιστούν πολίτες. Υπενθυμίζεται ότι η Συρία βρίσκεται σε έναν εμφύλιο πόλεμο 12 ετών με μισό εκατομμύριο χαμένες ζωές.
Πηγή:
Πηγή:
43Ο λαός της Λιβύης ζητά από την κυβέρνηση να αναλάβει τις πολιτικές της ευθύνες μετά την τραγωδία που προκάλεσε η καταιγίδα Δανιήλ (19 Σεπτεμβρίου 2023)
Η καταιγίδα Δανιήλ που έπληξε την Ελλάδα, την Βουλγαρία, την Τουρκία και την Λιβύη στις 4 Σεπτεμβρίου 2023. Την μεγαλύτερη ζημιά υπέστη η Λιβύη όπου καταστράφηκαν 2 φράγματα κοντά στην Ντέρνα που προκάλεσαν 4,000 θανάτους και χιλιάδες αγνοούμενους στα ερείπια, καθώς και η Ελλάδα με ζημιές κόστους περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι κάτοικοι της Ντέρνα ξεσηκώθηκαν σε διαδηλώσεις ζητώντας την ανάληψη πολιτικών ευθηνών από τους αρμόδιους. Εκτός των άμεσων θυμάτων όπως οι νεκροί και οι αγνοούμενοι επηρεάζονται χιλιάδες κάτοικοι τις Λιβύης αφού υπάρχουν υδατογενείς ασθένειες καθώς επικρατεί και κίνδυνος από τον εκτοπισμό ναρκών ξηράς από τις καταρρακτώδες βροχές.
Πηγή:
Πηγή:
44Σημαντικό στέλεχος του ISIS συνελήφθη στη Βόρεια Συρία: Επιτυχία της επιχείρησης της USCENTCOM εν μέσω συνεχιζόμενης εμφύλιας σύγκρουσης (25 Σεπτεμβρίου 2023)
Με ανακοίνωση τύπου της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ (USCENTCOM) της 25ης Σεπτεμβρίου γνωστοποιήθηκε η σύλληψη του Abu Halil al-Fad’ani ο οποίος φαίνεται να είναι αξιωματούχος με σχέσεις σε όλο το δίκτυο του ISIS. Μετά από επιδρομή με ελικόπτερο στις 23 Σεπτεμβρίου στην Βόρεια Συρία συνελήφθη ο Abu Halil al-Fad’ani χωρίς τραυματισμούς αμάχων ή πολιτών. Υπενθυμίζεται ότι η Συρία βρίσκεται σε εμφύλιο πόλεμο 12 χρόνων με μισό εκατομμύριο απώλειες ζωές.
Πηγή:
Πηγή:
45Τραγωδία χτυπά το Μαρόκο: Οι συνέπειες του σεισμού της κλίμακας 6,8 Ρίχτερ (11 Σεπτεμβρίου 2023)
Στις 9 Σεπτεμβρίου σημειώθηκε λίγο μετά τις 11 το βράδυ ο φονικός σεισμός στο Μαρόκο με σχεδόν 2,500 νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες. Για τέσσερις συνεχόμενες μέρες γίνονται υπεράνθρωπες προσπάθειες για την διάσωση εγκλωβισμένων και την εύρεση των αγνοουμένων στα ερείπια. Ο εγκέλαδος με μέγεθος 6.8 βαθμούς τις κλίμακας ρίχτερ χτύπησε την επαρχία Αλ Χαούζ και δημιούργησε συνθήκες που θυμίζουν εμπόλεμη ζώνη. Τριήμερο πένθος κήρυξε το Μαρόκο καθώς και η Αλγερία, που για πολιτικούς λόγους απαγόρευε την πρόσβαση στον εναέριο της χώρο, θα επιτρέπει πτήσεις για ανθρωπιστικούς λόγους. Η διεθνής κοινότητα έδειξε την απαραίτητη κινητοποίηση με την Γαλλία να συνεισφέρει 5,3 εκατομμύρια ευρώ σε μη κυβερνητικούς οργανισμούς που ασχολούνται με την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η Ισπανία έστειλε ομάδα 56 ατόμων και 4 σκυλιών, η Τουρκία έστειλε 256 άτομα, η Αγγλία 60 ειδικούς και 4 σκύλους καθώς και ο Ερυθρός Σταυρός της Κίνας προσέφερε 200,000 δολάρια στο Μαρόκο.
Πηγή:
Πηγή:
46Εκατοντάδες κρατούμενοι συμμετέχουν στην πιο σημαντική απεργία πείνας του Μπαχρέιν (28 Αυγούστου 2023)
Στις φυλακές του Μπαχρέιν εκατοντάδες κρατούμενοι συνείδησης προχώρησαν σε απεργία πείνας από τις 7 Αυγούστου. Οι διαδηλωτές διεκδικούν τα ανθρώπινα τους δικαιώματα όπως το δικαίωμα να προσεύχονται συλλογικά σε χώρους λατρείας, εντός της φυλακής, να μην είναι κλεισμένοι στο κελί τους σχεδόν όλο το 24ωρο που μέχρι τώρα υφίσταται και εν τέλη διεκδικούν το δικαίωμά τους στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Οι αρχές του Μπαχρέιν έχουν φυλακισμένους πάνω από 1200 κρατούμενους συνείδησης καθώς καταδιώκουν και συγγενείς των «παραβατών». Ένας εκ των κρατουμένων είναι ο ακτιβιστής και υποψήφιος για Νόμπελ Ειρήνης Abdulhadi al-Khawaja. Όπως καταγγέλλει η κόρη του ακτιβιστή σε συνέντευξή της στο Al Jazeera, φοβάται για την ζωή του πατέρα της εντός της φυλακές και τονίζει ότι η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Μπαχρέιν γίνεται με τις ευλογίες των Δυτικών χωρών. Συνάντηση είχε ο Υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης με τον πρόεδρο του Εθνικού Ινστιτούτου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και με τον πρόεδρο της επιτροπής Φυλακισμένων όπου ακολούθησε δήλωση από τον Υπουργό. Τα όσα δήλωσε ο υπουργός αντίκρουσε ο Abdulhadi al-Khawaja (φυλακισμένος ακτιβιστής) λέγοντας «πολύ λίγα, πολύ αργά».
Πηγή:
47Το επίμονο ζήτημα της Τυνησίας: αστυνομική βία, δημόσια αντίδραση και δυναμική της εξουσίας (23 Αυγούστου 2023)
Το θέμα της αστυνομικής βίας είναι ένα μακροχρόνιο πρόβλημα στην Τυνησία, με πολλούς ακτιβιστές που διαμαρτύρονται για την αστυνομική αδικία να μοιράζονται ιστορίες προσωπικών συναντήσεων με βαρβαρότητα. Οι περιπτώσεις αστυνομικής βίας αποτελούν μέρος της ιστορίας της χώρας ακόμη και πριν από την ανεξαρτησία το 1956. Σήμερα, οι Τυνήσιοι πιστεύουν συχνά ότι η αστυνομία καθορίζει τα όρια της δημόσιας συμπεριφοράς στις πόλεις και τις κωμοπόλεις. Οι αναφορές για βασανιστήρια, επιθέσεις και ανεξήγητους θανάτους υπό κράτηση εξακολουθούν να υφίστανται, αλλά η δημόσια κατακραυγή παραμένει σπάνια. Οι περιπτώσεις που τεκμηριώθηκαν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Κατά των Βασανιστηρίων (OMCT) απεικονίζουν την τρέχουσα κατάσταση: άτομα όπως ο Rachid, ο οποίος βασανίστηκε μετά τη σύλληψή του. Adel, που υπέστη βία για ένα τροχαίο συμβάν. και ο Hamdi, ο οποίος πέθανε στη φυλακή αφού έδειξε σημάδια βίας. Ακόμη και στις διαδηλώσεις κατά της αστυνομικής βίας, η πρόοδος ήταν ελάχιστη.
Οι τακτικές της αστυνομίας έχουν αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, ειδικά από τότε που ο Πρόεδρος Saied ανέλαβε περισσότερη εξουσία. Τα δακρυγόνα και η βία αναπτύσσονται πλέον πιο γρήγορα κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων και όλοι οι διαδηλωτές αντιμετωπίζονται ως στόχοι. Η επιρροή και η ατιμωρησία της αστυνομίας έχουν αυξηθεί, με τους συμμάχους του Προέδρου Saied να καταλαμβάνουν βασικές θέσεις στο υπουργείο Εσωτερικών. Οι προσπάθειες νομικής μεταρρύθμισης στόχευαν στον περιορισμό της διακριτικής ευχέρειας της αστυνομίας στην ερμηνεία των νόμων για να επιβάλουν τη δική τους ατζέντα, ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις. Οι αστυνομικές καταχρήσεις, όπως το να σταματούν άτομα με βάση τις αντιληπτές παραβιάσεις της «δημόσιας ηθικής», επηρεάζουν δυσανάλογα τις ευάλωτες κοινότητες, συμπεριλαμβανομένης της LGBT κοινότητας.
Η αντίληψη του κοινού για την αστυνομία είναι πολύπλοκη. Ενώ υπάρχει κριτική για την ανάρμοστη συμπεριφορά της αστυνομίας, υπάρχει επίσης μια προθυμία να ανεχθεί κάποιος βαθμός αδικοπραγίας με αντάλλαγμα την ασφάλεια και την τάξη. Τα κοινά εγκλήματα βλέπουν συχνά υψηλά ποσοστά εκκαθάρισης, ενισχύοντας την εικόνα της επιβολής του νόμου που παρέχει ασφάλεια. Ο Πρόεδρος Saied έχει ευθυγραμμιστεί με τις υπηρεσίες ασφαλείας, ανυψώνοντας την εξουσία τους και δίνοντάς τους σημαντική ατιμωρησία. Έχει αναπτύξει ακόμη και δυνάμεις ασφαλείας εναντίον κοινοτήτων από τις οποίες αντλεί υποστήριξη, υπονομεύοντας ενδεχομένως τα λαϊκιστικά του διαπιστευτήρια καθώς οι οικονομικοί αγώνες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω διαμαρτυρίες και προκλήσεις για την εξουσία του.
Πηγή:
Πηγή:
48Το πολιτικό τοπίο της Τυνησίας: Η διακυβέρνηση του Προέδρου Saied εν μέσω προκλήσεων και λαϊκιστικών στρατηγικών (9 Αυγούστου 2023)
Αφού ο Πρόεδρος Saied ανέστειλε το κοινοβούλιο της Τυνησίας, απέλυσε τον πρωθυπουργό και ανέλαβε τον άμεσο έλεγχο τον Ιούλιο του 2021, το έθνος αντιμετώπισε μια σειρά από προκλήσεις. Η οικονομία παραμένει στάσιμη, οι ελλείψεις σε βασικά αγαθά είναι συχνές και η διεθνής υποστήριξη έχει μειωθεί λόγω πολιτικών συλλήψεων και καταγγελιών για ρατσισμό κατά Μαύρων προσφύγων και μεταναστών. Αν και οι δημοσκοπήσεις είναι συχνά αναξιόπιστες, ο Saied εξακολουθεί να φαίνεται να διατηρεί σημαντική υποστήριξη, με πολλούς να εγκρίνουν τις ενέργειές του παρά την επικίνδυνη οικονομική κατάσταση της χώρας. Ωστόσο, το βάθος αυτής της υποστήριξης είναι αμφίβολο, καθώς οι συγκεντρώσεις του ήταν αδύναμες και οι πρόσφατες κοινοβουλευτικές εκλογές παρουσίασαν ρεκόρ χαμηλής συμμετοχής. Η στρατηγική του Saied περιλαμβάνει τη μετατόπιση της ευθύνης για τα προβλήματα της χώρας από την κυβέρνησή του και σε άλλους, όπως το δικαστικό σώμα, οι ΜΚΟ και οι διεθνείς οντότητες. Αυτή η λαϊκιστική προσέγγιση έχει απήχηση σε τμήματα του πληθυσμού που είναι απογοητευμένα από την προηγούμενη πολιτική ελίτ. Ωστόσο, έχουν προκύψει ανησυχίες για τον αποδιοπομπαίο τράγο και την ενίσχυση της αίσθησης ομοιομορφίας, καθώς ο τουρισμός και οι επιχειρήσεις υποφέρουν και οι πολίτες εκφράζουν ανησυχία για την κατεύθυνση του έθνους. Παρά τη συγκέντρωση της εξουσίας, ο Saied δεν έχει επιτύχει την πρόοδο που πολλοί ήλπιζαν, αφήνοντας το έθνος σε κατάσταση πολιτικής αβεβαιότητας και οικονομικού αγώνα.
Πηγή:
Πηγή:
49Επιχείρηση Τζενίν του Ισραήλ: Θανάσιμες συγκρούσεις και αυξανόμενες εντάσεις (10 Ιουλίου 2023)
Στις 2 Ιουλίου, το Ισραήλ πραγματοποίησε μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση στην Πόλη Τζενίν της Δυτικής Όχθης, χρησιμοποιώντας δυνάμεις αέρος και εδάφους. Η επιχείρηση χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη επιχείρηση που έχει γίνει εδώ και αρκετά χρόνια επί παλαιστινιακού εδάφους. Η επίθεση ξεκίνησε τις πρώτες ώρες της Δευτέρας και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 8 τουλάχιστον Παλαιστίνιων και τον τραυματισμό άλλων, με τους αριθμούς αυτούς να αναμένεται ότι θα αυξηθούν. Ο Ισραηλινός στρατός, με δύναμη που όπως υπολογίζεται αριθμούσε σε 1.000 με 2.000 στρατιώτες, με την υποστήριξη αρμάτων και ελεύθερων σκοπευτών, εισήλθε στην πόλη Τζενίν και στον προσφυγικό καταυλισμό που στεγάζεται εκεί, ενώ όπως αναφέρεται, είχε ήδη ενημερώσει τον Λευκό Οίκο για το επιχειρησιακό πλάνο. Η επιχείρηση περιλάμβανε επίσης χτυπήματα από μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε κτίρια και Παλαιστίνιους που προέβαλαν αντίσταση. Ο Ισραηλινός στρατός υποστήριξε ότι ήταν μια συντονισμένη αντι-τρομοκρατική επιχείρηση που είχε ως στόχο το αρχηγείο τοπικής στρατιωτικής οργάνωσης. Η επιχείρηση ξυπνά μνήμες της Δεύτερης Ιντιφάντας, αφού είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση που έλαβε χώρα από το 2002 και την Μάχη στη Τζενίν. Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι καταδίκασαν την επιχείρηση ενώ την ίδια ώρα ξέσπασαν διαμαρτυρίες σε ολόκληρη την Δυτική Όχθη. Η κατάσταση παραμένει τεταμένη και υπάρχουν ανησυχίες για κλιμάκωση της κρίσης λόγω πιθανών αντιποίνων από πλευράς Παλαιστίνιών.
Πηγή:
50Παραβίαση της σουηδικής πρεσβείας στη Βαγδάτη: Κλιμακώνεται η αναταραχή μετά το περιστατικό καύσης του Κορανίου (29 Ιουνίου 2023)
Στην Βαγδάτη, διαδηλωτές παραβίασαν την περίμετρο της Σουηδικής πρεσβείας, μετά από το περιστατικό καταστροφής σελίδων του Κορανίου που έλαβε χώρα στην Στοκχόλμη νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. Ενορχηστρωτής των διαδηλώσεων ήταν ένας εκ των σημαντικότερων Σιιτών κληρικών, ο Muqtada al – Sadr. Βίντεο που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο, δείχνουν διαδηλωτές να σκαρφαλώνουν και να παραβιάζουν την περίφραξη της πρεσβείας, ωστόσο το κατά πόσο εισέβαλαν εν τέλει στην Πρεσβεία παραμένει ανεπιβεβαίωτο. Η Σουηδική πρεσβεία επιβεβαίωσε ότι το προσωπικό της πρεσβείας είναι ασφαλής. Σύμφωνα με Ιρακινές πηγές το περιστατικό διήρκησε περίπου 15 λεπτά. Οι διαδηλώσεις στη Βαγδάτη προκλήθηκαν από την καταστροφή ενός αντίγραφου του κορανίου έξω από ένα τζαμί στη Στοκχόλμη κατά τη διάρκεια της μουσουλμανικής γιορτής Eid-al-adha. O Salwan Momika, που έκαψε και κατάστρεψε το κοράνι, αναφέρεται ότι ζει στη Σουηδία και κατέχει Ιρακινή υπηκοότητα ως εκ τούτου. ο al-Sadr απαίτησε την αφαίρεσε της υπηκοότητας του. Μουσουλμανικές χώρες και ισλαμικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων του Ιράν, του Κουβέιτ, του Συμβουλίου συνεργασίας του Κόλπου, του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας και του Αραβικού Συνδέσμου, καταδίκασαν έντονα την καταστροφή του κορανίου. Το Μαρόκο ανακάλεσε τον πρέσβη του από τη Σουηδία. Σε ένα παρόμοιο σκηνικό, λίγους μήνες πριν, Ιρακινοί διαδηλωτές συγκρούστηκαν με τις τοπικές δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίες έξω από την Σουηδική πρεσβεία, με αιτία, ξανά, το κάψιμο ενός Κορανίου στην Στοκχόλμη.
Πηγές:
516 χρόνια μετά, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κατάρ ανοίγουν ξανά τις πρεσβείες τους (19 Ιουνίου 2023)
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (Η.Α.Ε) και το Κατάρ συμφώνησαν την επαναλειτουργία των πρεσβειών τους, γεφυρώνοντας, με αυτό τον τρόπο, το ρήγμα στις διπλωματικές τους σχέσεις, ένα ρήγμα που κράτησε σχεδόν έξι χρόνια. Το 2017, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, το Μπαχρέιν και η Αίγυπτος κατηγόρησαν το Κατάρ ότι στηρίζει τρομοκρατικές οργανώσεις και διατηρεί στενές σχέσεις με το καθεστώς του Ιράν. Παρά την διάψευση των κατηγοριών από πλευράς Κατάρ, οι ίδιες χώρες, επέβαλαν καθεστώς αποκλεισμού στο Κατάρ. Ωστόσο, το Κατάρ, αντιμετώπισε χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα τον αποκλεισμό και τους περιορισμούς κυρίως λόγω του ορυκτού πλούτου που διαθέτει αλλά και των πολύ στενών σχέσεων συνεργασίας που διατηρεί με το Ιράν και την Τουρκία. Επίσημα, η άρση του μποϊκοτάζ έγινε τον Ιανουάριο του 2021 και το Κατάρ, στα πλαίσια του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου 2022, ως η διοργανώτρια χώρα, φιλοξένησε αξιωματούχους τόσο από την Σαουδική Αραβία όσο και από την Αίγυπτο, τα Η.Α.Ε και το Μπαχρέιν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (Η.Π.Α) βλέπουν θετικά την επαναπροσέγγιση και την αποκατάσταση των σχέσεων Κατάρ – Η.Α.Ε αφού θεωρούν ότι είναι ένα σημαντικό βήμα για την προώθηση της ειρήνης στη περιοχή. Επιπρόσθετα, η Τουρκία, η οποία στήριξε το Κατάρ κατά την διάρκεια της διπλωματικής κρίσεως με τις γειτνιάζουσες χώρες, βελτίωσε επίσης σημαντικά τις σχέσεις της με τα Η.Α.Ε και την Σαουδική Αραβία. Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μία εποχή επαναπροσέγγισής και μείωσης των εντάσεων στον Κόλπο, ειδικότερα μετά και από την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων Σαουδικής Αραβίας – Ιράν έπειτα από 7 χρόνια.
Πηγή:
52Αποφεύγοντας διπλή φορολογία: Ρωσία και Ομάν υπογράφουν συμφωνία, ενισχύοντας παράλληλα τους οικονομικούς δεσμούς (8 Ιουνίου 2023)
Σύμφωνα με Ρώσους αξιωματούχους, Ρωσία και Ομάν υπέγραψαν συμφωνία για αποφυγή διπλής φορολόγησης. Η εν λόγω συμφωνία μπορεί να θεωρηθεί ως ένα μεγάλο βήμα προς την ενίσχυση και περεταίρω εμβάθυνση των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Ο Ρώσος Υφυπουργός Οικονομικών, Alexei Sazonov, ανέφερε ότι το έτος 2022, το εμπόριο μεταξύ των δυο χωρών αυξήθηκε κατά 46%, σημειώνοντας παράλληλα την σημαντικότητα της ενίσχυσης των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών.
Πρόσφατα, η Ρωσία εξέφρασε την πρόθεση της να τερματίσει τις υπάρχουσες συμφωνίες για αποφυγή της διπλής φορολόγησης με χώρες που θεωρούνται “μη φιλικές” προς την Μόσχα και πιο συγκεκριμένα, τις χώρες οι οποίες επέβαλαν κυρώσεις λόγω της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Η Μόσχα έχει συνάψει παρόμοιες συμφωνίες με 84 χώρες, συμπεριλαμβανομένων αυτών που επέβαλαν ήδη κυρώσεις στην Ρωσία, όπως είναι για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες, Γερμανία, Γαλλία και Ιαπωνία.
Η συμφωνία περιλαμβάνει γενικό φόρος παρακράτησης του 15% επί των εσόδων από μερίσματα, που μειώνεται στο 10% για εταιρείες που κατέχουν τουλάχιστον το 20% της εταιρείας που πληρώνει το μέρισμα. Επιπρόσθετα, η συμφωνία προνοεί φόρο 10% στα εισοδήματα από τόκους και πνευματικά δικαιώματα. Οργανώσεις που ελέγχονται από το κράτος όπως και άλλες μορφές επενδύσεων που απορρέουν από το δημόσιο, δεν θα υπόκεινται σε φόρο παρακράτησης επί των εσόδων από μερίσματα και τόκους.
Η συμφωνία αναμένεται να επικυρωθεί φέτος με σκοπό να τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2024.
Πηγή:
53Συγκέντρωση στη Μέση Ανατολή: Περισσότερη βία στο Σουδάν παρά την κατάπαυση του πυρός (25 Μαΐου 2023)
Στο Σουδάν, υπογράφηκε κατάπαυση του πυρός μεταξύ των Σουδανικών Ενόπλων Δυνάμεων και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης, αλλά όπως και οι προηγούμενες εκεχειρίες, δεν επιτεύχθηκε. Παρά την παρουσία μιας ομάδας ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας για την παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός, οι χερσαίες επιθέσεις και οι αεροπορικές επιθέσεις συνεχίστηκαν στο Χαρτούμ και στο Ομντουρμάν. Ενώ υπήρχε μια προσωρινή ηρεμία στις μάχες, οι παραδόσεις ανθρωπιστικής βοήθειας παρέμειναν αργές λόγω προκλήσεων υλικοτεχνικής υποστήριξης και ασφάλειας. Η έκβαση της σύγκρουσης ήταν καταστροφική, με περισσότερους από 860 άμαχους νεκρούς, περισσότερους από 1 εκατομμύριο ανθρώπους εκτοπισμένους και 25 εκατομμύρια που χρειάζονται βοήθεια. Εν τω μεταξύ, στην Τουρκία, η εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές μπαίνει στην τελική της ευθεία πριν από τον δεύτερο γύρο της Κυριακής. Και οι δύο υποψήφιοι, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, έχουν υιοθετήσει έναν πιο φανερό εθνικιστικό τόνο. Ο Κιλιτσντάρογλου υποσχέθηκε να αναγκάσει τους Σύρους πρόσφυγες να φύγουν από τη χώρα, απευθυνόμενος στο 5 τοις εκατό των ψηφοφόρων που δεν υποστήριξαν κανέναν από τους δύο υποψηφίους στον πρώτο γύρο. Ο Κιλιτσντάρογλου έχει κερδίσει την υποστήριξη του εθνικιστή πολιτικού Ουμίτ Οζντάγκ, ο οποίος έχει εκφράσει αντιμεταναστευτικές απόψεις και υπαινίσσεται πιθανό ρόλο ως υπουργός Εσωτερικών εάν κερδίσει ο Κιλιτσντάρογλου. Ωστόσο, ο Κιλιτσντάρογλου αντιμετωπίζει μια σημαντική πρόκληση καθώς τερμάτισε σχεδόν 5 ποσοστιαίες μονάδες πίσω από τον Ερντογάν στον αρχικό γύρο. Στόχος του είναι να ανακτήσει έδαφος τονίζοντας τη σκληρή του στάση απέναντι στους πρόσφυγες και διατηρώντας την πεποίθηση μεταξύ των υποστηρικτών του ότι η νίκη είναι δυνατή.
Πηγή:
54Η λειτουργία της διπλωματικής αποστολής της Σαουδικής Αραβίας στη Συρία ξεκίνησε εκ νέου (9 Μαΐου 2023)
Η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε την επαναλειτουργία της πρεσβείας της στη Συρία, σχεδόν μια δεκαετία αφότου οι δύο χώρες διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις. Η απόφαση έρχεται λίγες μέρες μετά την επανεισδοχή της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο, με πολλά αραβικά κράτη, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, να τερματίζουν την πολυετή απομόνωση και να εξομαλύνουν τις σχέσεις με το καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Ενώ το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας δεν έδωσε συγκεκριμένη ημερομηνία για την επαναλειτουργία της πρεσβείας, το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Συρίας επιβεβαίωσε ότι θα ξαναρχίσει τη διπλωματική του αποστολή στη Σαουδική Αραβία. Πηγές του Reuters αποκάλυψαν τον Μάρτιο ότι οι δύο χώρες συμφώνησαν να ανοίξουν ξανά τις πρεσβείες τους, με τις επαφές μεταξύ τους να εντείνονται μετά τη συμφωνία με τη μεσολάβηση της Κίνας για την αποκατάσταση των δεσμών μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, που είναι βασικός σύμμαχος του Άσαντ. Η κίνηση συναντήθηκε με την αντίθεση των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες επέκριναν τις κινήσεις των περιφερειακών χωρών για εξομάλυνση των σχέσεων με τον Άσαντ, επικαλούμενη τη βάναυση καταστολή της σύγκρουσης από το καθεστώς και την ανάγκη για πρόοδο προς μια πολιτική λύση. Ωστόσο, το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας δήλωσε ότι η απόφαση θα στηρίξει την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα.
Πηγή:
55Οι μάχες στο Σουδάν συνεχίστηκαν παρά την εκτεταμένη κατάπαυση του πυρός (28 Απρ. 2023)
Λόγω της γεωγραφικής θέσης του Σουδάν, συνοριακής χώρας με την Αίγυπτο, και των πρόσφατων συγκρούσεων, δημιουργούνται κίνδυνοι αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Αντίπαλες φατρίες του στρατού του Σουδάν συμφώνησαν να παρατείνουν την τριήμερη κατάπαυση του πυρός για άλλες 72 ώρες, μετά από έντονες διπλωματικές προσπάθειες από τις γειτονικές χώρες, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον ΟΗΕ. Η προηγούμενη εκεχειρία επέτρεψε σε χιλιάδες ανθρώπους να διαφύγουν ασφαλείς και σε δεκάδες χώρες να εκκενώσουν τους πολίτες τους. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν αναφορές για σφοδρές μάχες στην πρωτεύουσα Χαρτούμ. Τουλάχιστον 512 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, με σχεδόν 4.200 τραυματίες και πολλοί περισσότεροι αναμένεται να πεθάνουν λόγω εστιών ασθενειών και έλλειψης υπηρεσιών. Τα περισσότερα νοσοκομεία σε περιοχές συγκρούσεων δεν λειτουργούν και πάνω από το 60% των εγκαταστάσεων υγείας στο Χαρτούμ είναι ανενεργές. Η Διεθνής Επιτροπή Διάσωσης προειδοποιεί ότι η διεθνής κοινότητα κινδυνεύει να παραμελήσει την ευρύτερη κρίση στο Σουδάν στη βιασύνη για την εκκένωση ξένων υπηκόων. Οι μάχες ξέσπασαν στις 15 Απριλίου ως αποτέλεσμα μιας σκληρής μάχης για την εξουσία μεταξύ του τακτικού στρατού και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης. Οι φατρίες φοβούνται ότι θα χάσουν την εξουσία επειδή υπάρχουν στρατιώτες και στις δύο πλευρές που θα μπορούσαν να καταλήξουν στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου πoυ διαπράχθηκαν στο Νταρφούρ πριν από σχεδόν 20 χρόνια.
Πηγή:
56Παρά τη συμφωνία Ιράν-Σαουδικής Αραβίας, ο Λίβανος παραμένει σε πολιτικό αδιέξοδο (21 Απρ. 2023)
Η πρόσφατη συμφωνία Σαουδικής Αραβίας-Ιράν θα μπορούσε να βελτιώσει τη γεωπολιτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, η συμφωνία θα μπορούσε να επιδεινώσει τη θεσμική παράλυση του Λιβάνου καθώς αντίπαλα κοινοβουλευτικά μπλοκ ανταγωνίζονται για την εξουσία. Η οικονομική κρίση στον Λίβανο, που ξεκίνησε το 2019, οδήγησε τη λιβανέζικη λίρα να χάσει πάνω από το 90% της αξίας της, προκαλώντας εκτεταμένη οικονομική κατάρρευση. Επιπλέον, ο Λίβανος δεν έχει πρόεδρο και μόνο υπηρεσιακή κυβέρνηση από πέρυσι. Οι προσπάθειες ξένων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Κατάρ, της Σαουδικής Αραβίας, της Γαλλίας και της Αιγύπτου, να τερματίσουν το αδιέξοδο, δεν έχουν ακόμη πετύχει. Αν και η συμφωνία Σαουδικής Αραβίας-Ιράν βοήθησε στην απελευθέρωση των αιχμαλώτων Χούτι που υποστηρίζονται από το Ιράν στην Υεμένη, η συμφωνία φαίνεται να έχει μικρή επιρροή στην πολιτική κατάσταση του Λιβάνου. Τα μπλοκ της αντιπολίτευσης, η Χεζμπολάχ και οι σύμμαχοί της, έχουν πιέσει ώστε ο χριστιανός πολιτικός Sleiman Frangieh να γίνει ο επόμενος πρόεδρος, αλλά η πλειοψηφία των πολιτικών μπλοκ της χώρας τον απέρριψε. Ως σύμμαχος της Χεζμπολάχ, ο Φραγκιέ ήταν κοντά στο να γίνει πρόεδρος το 2016 προτού η ομάδα υποστήριξε τελικά έναν άλλο από τους χριστιανούς συμμάχους της, τον Μισέλ Αούν.
Πηγή:
57Μετά από διαδηλώσεις, ο Νετανιάχου αλλάζει γνώμη σχετικά με την απόλυση του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ (10 Απρ. 2023)
Το Ισραήλ αντιμετωπίζει μια έκρηξη βίας σε πολλά μέτωπα, συμπεριλαμβανομένων των εκτόξευσης ρουκετών από τη Γάζα, τον Λίβανο και τη Συρία, πυροβολισμούς στην άκρη του δρόμου στη Δυτική Όχθη και ένα αυτοκίνητο που εμβολίζει στο Τελ Αβίβ. Εν μέσω αυτής της κρίσης, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu αντέστρεψε την απόφασή του να απολύσει τον υπουργό Άμυνας Yoav Gallant, ο οποίος είχε προειδοποιήσει ότι η δικαστική αναθεώρηση του πρωθυπουργού βλάπτει τον στρατό. Ο Νετανιάχου ανακοίνωσε σε τηλεοπτική του ομιλία ότι ο Γκάλαντ θα παραμείνει στη θέση του, δηλώνοντας ότι θα συνεχίσουν να εργάζονται μαζί για την ασφάλεια των πολιτών του Ισραήλ. Η απομάκρυνση του Gallant είχε πυροδοτήσει διαμαρτυρίες ενάντια στο αντιδημοφιλές σχέδιο αποδυνάμωσης του δικαστικού σώματος, με πολλούς Ισραηλινούς να συμπεραίνουν ότι ακόμη και η ασφάλειά τους θα μπορούσε να θυσιαστεί για τα προσωπικά συμφέροντα του Νετανιάχου. Η κρίση ασφαλείας έχει κλονίσει περαιτέρω τη δημοτικότητα του Νετανιάχου, με μια δημοσκόπηση να δείχνει ότι μόνο το 27% των ερωτηθέντων βασίζεται στην κυβέρνηση για να χειριστεί το κύμα του τρόμου. Στην ομιλία του, ο Νετανιάχου προσπάθησε να διαλύσει τις αμφιβολίες για την ηγεσία του, δηλώνοντας ότι η ισραηλινή αεροπορία είχε αντεπιτεθεί σκληρά και ότι τα στρατεύματα «θα φτάσουν και θα ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς με όλους τους τρομοκράτες». Είπε επίσης ότι «αποκαθιστά την αποτροπή» που φέρεται να είχε αποδυναμωθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, μόνο το ένα πέμπτο του ισραηλινού κοινού ενέκρινε την παράσταση του πρωθυπουργού. Η έρευνα από τον έγκριτο δημοσκόπο Camil Fuchs για το Channel 13 έδειξε ότι ο συνασπισμός υπό την ηγεσία του κόμματος Likud θα κατατροπωθεί σήμερα από τα κόμματα που κατείχαν την εξουσία πριν από τις εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου με διαφορά 64 έναντι 46. Η δημοσκόπηση έδειξε αύξηση της δημοτικότητας του πρώην υπουργού Άμυνας Μπένι Γκαντζ και του κεντροδεξιού κόμματός του Εθνική Ενότητα. Η Εθνική Ενότητα θα κέρδιζε 29 έδρες, ο Yesh Atid θα κέρδιζε 21 έδρες και το κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου θα κατέρρεε από 32 σε 20 έδρες. Ο σημερινός συνασπισμός έχει 64 έδρες, εκ των οποίων 14 κατέχονται από δύο ακροδεξιά κόμματα, τον Θρησκευτικό Σιωνισμό και την Εβραϊκή Εξουσία. Η δημοτικότητά τους επίσης μειώνεται, με τη δημοσκόπηση να τους δίνει συνολικά 11 έδρες. Τα νέα αποτελέσματα της δημοσκόπησης ισοδυναμούσαν με μια ολοκληρωτική «κατάρρευση» για τον συνασπισμό, σύμφωνα με Ισραηλινούς αναλυτές.
Πηγή:
58Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν αποφασίζουν να ανοίξουν ξανά τις πρεσβείες, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στο Πεκίνο για την επανέναρξη των διπλωματικών σχέσεων (6 Απρ. 2023)
Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν συμφώνησαν να αποκαταστήσουν τις διπλωματικές σχέσεις και να ανοίξουν ξανά τις πρεσβείες τους, σηματοδοτώντας μια σημαντική εξέλιξη στη συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ των δύο εθνών. Η απόφαση ελήφθη κατά τη διάρκεια συνάντησης μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, που πραγματοποιήθηκε στις 6 Απριλίου 2023, στο Πεκίνο και με τη διευκόλυνση Κινέζων αξιωματούχων. Οι δύο χώρες βρίσκονται σε αντιπαράθεση εδώ και δεκαετίες, με τις εντάσεις να αυξάνονται μετά την εκτέλεση το 2016 του εξέχοντος σιίτη κληρικού, Νιμρ αλ-Νιμρ, από τη Σαουδική Αραβία και την επακόλουθη επίθεση στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη. Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν έχουν εμπλακεί σε έναν πόλεμο αντιπροσώπων στην Υεμένη και έχουν υποστηρίξει αντίπαλες πλευρές στη σύγκρουση στη Συρία. Η απόφαση για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις για την περιοχή και την παγκόσμια πολιτική. Θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και ενδεχομένως να ανοίξει το δρόμο για περισσότερη συνεργασία μεταξύ των δύο εθνών. Η κίνηση αντανακλά επίσης την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στη Μέση Ανατολή, καθώς επιδιώκει να ενισχύσει τους δεσμούς τόσο με τη Σαουδική Αραβία όσο και με το Ιράν. Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες ότι η απόφαση θα μπορούσε να αναστατώσει άλλες χώρες της περιοχής, ιδιαίτερα το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, που θεωρούν το Ιράν απειλή για την εθνική τους ασφάλεια. Η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων θα μπορούσε επίσης να αντιμετωπίσει προκλήσεις από σκληροπυρηνικές φατρίες τόσο στη Σαουδική Αραβία όσο και στο Ιράν, οι οποίες είναι αντίθετες σε οποιαδήποτε προσέγγιση μεταξύ των δύο εθνών. Παραμένει ασαφές τι επιφυλάσσει το μέλλον για τη σχέση Σαουδικής Αραβίας-Ιράν, αλλά η απόφαση για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων είναι ένα θετικό βήμα προς τη μείωση των εντάσεων και την προώθηση της ειρήνης στην περιοχή. Η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν είναι μια σημαντική εξέλιξη που θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες επιπτώσεις για την περιοχή και τον κόσμο. Είναι, ωστόσο, ένα θετικό βήμα προς τη μείωση των εντάσεων και την προώθηση της σταθερότητας στη Μέση Ανατολή.
Πηγή:
59Αφού ο Νετανιάχου απομάκρυνε τον υπουργό που αντιτάχθηκε στη δικαστική μεταρρύθμιση, οι διαδηλώσεις στο Ισραήλ εξαπλώθηκαν ευρέως (27 Μαρ. 2023)
Καθώς ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου απομάκρυνε τον υπουργό Άμυνας λόγω της αντίθεσής του σε μια προτεινόμενη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, μεγάλο πλήθος πλημμύρισε τους δρόμους του Τελ Αβίβ στις 26 Μαρτίου. Διαδηλωτές, κουνώντας ισραηλινές σημαίες και φωνάζοντας «δημοκρατία», παρατηρήθηκαν να παρεμποδίζουν δρόμους και γέφυρες, συμπεριλαμβανομένης της εθνικής οδού Ayalon. Στην κεντρική λεωφόρο του Τελ Αβίβ, οι διαδηλωτές άναψαν πολλές φωτιές. Ο αποκρουστικός, μαύρος καπνός του ανέβηκε στον ουρανό και κάλυψε εν μέρει αρκετούς από τους διάσημους πύργους της πόλης. Ενώ οι διαδηλώσεις στο Τελ Αβίβ είχαν υποχωρήσει γύρω στις 02:00 τοπική ώρα, ζωντανές εικόνες από την περιοχή έδειχναν το προσωπικό ασφαλείας να χρησιμοποιεί κανόνια νερού για να διαλύσει το υπόλοιπο πλήθος. Η ανακοίνωση έγραφε: «Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου επέλεξε να επανατοποθετήσει τον υπουργό Άμυνας Yoav Gallant στη θέση του». Κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας το βράδυ του Σαββάτου, όταν ο Νετανιάχου έλειπε από τη χώρα για επίσημο ταξίδι στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Gallant προέτρεψε να σταματήσουν οι δικαστικές μεταρρυθμίσεις. Σε αντίθεση με τις προτάσεις, για τις οποίες οι επικριτές ισχυρίζονται ότι θα διαβρώσει την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος, αρκετοί στρατιωτικοί έφεδροι έχουν ορκιστεί να παραιτηθούν από τις θέσεις τους. Σύμφωνα με τον Gallant, η προώθηση των ιδεών θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του Ισραήλ. Ορισμένες γνωστές αρχές ζήτησαν να ανασταλεί η διαδικασία δικαστικής μεταρρύθμισης ως αποτέλεσμα της απομάκρυνσής του και των εκτεταμένων διαδηλώσεων που ακολούθησαν. Τα μάτια όλου του κόσμου είναι στραμμένα πάνω σας, είπε ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτζογκ σε ανάρτησή του στο Facebook τη Δευτέρα, καλώντας τον Νετανιάχου και την κυβέρνησή του να σταματήσουν αμέσως τις προετοιμασίες. Ολόκληρη η χώρα είναι γεμάτη βαθιά ανησυχία. Όλοι κινδυνεύουν: η κοινωνία, η οικονομία και η ασφάλεια, σύμφωνα με τη δήλωση του Herzog.
Πηγή:
60Ιράκ: Ο νέος εκλογικός νόμος πυροδοτεί διαδηλώσεις (27 Μαρ. 2023)
Στις 27 Μαρτίου, το ιρακινό κοινοβούλιο ενέκρινε έναν αμφιλεγόμενο εκλογικό νόμο που ανέτρεψε πολλές από τις αλλαγές που έγιναν μετά το κίνημα διαμαρτυρίας του Οκτωβρίου 2019. Οι διαμαρτυρίες κατά του νόμου ξεκίνησαν στα τέλη Φεβρουαρίου και εντάθηκαν στις αρχές Μαρτίου, καθώς και πριν και μετά την ψήφιση του νόμου. Περίπου οι μισές από αυτές τις διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στην επαρχία Thi Qar, όπου ξεκίνησε το κίνημα του 2019, και όπου οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας και οι υποστηριζόμενες από το Ιράν πολιτοφυλακές κατέστειλαν βίαια διαδηλωτές, οδηγώντας στον αναφερόμενο θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων. Διαδηλώσεις σημειώθηκαν επίσης σε μεγάλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Βαγδάτης. Ο νέος νόμος έρχεται σε αντίθεση με τα βασικά αιτήματα του κινήματος διαμαρτυρίας του 2019, διαιρώντας τις επαρχίες σε πολλαπλές εκλογικές περιφέρειες και επαναφέροντας τα επαρχιακά συμβούλια. Ανεξάρτητα μέλη του κοινοβουλίου επέκριναν τον νέο νόμο για την εφαρμογή της μεθόδου καταμέτρησης ψήφων Sainte-Lague, η οποία πιστεύουν ότι θα ευνοήσει τα μεγαλύτερα εκλογικά μπλοκ έναντι των μικρότερων κομμάτων. Το μπλοκ του Σιιτικού Συντονιστικού Πλαισίου που είναι ευθυγραμμισμένο με το Ιράν, το οποίο έχασε έδρες στις εκλογές του 2021, ήταν ένας από τους κύριους αρχιτέκτονες του νέου νόμου.
Πηγή:
61Υεμένη: Παρά τις περιφερειακές διπλωματικές προόδους, η βία έχει αυξηθεί στο Κυβερνείο Μαρίμπ (16 Μαρ. 2023)
Ο αριθμός των μαχών στις οποίες συμμετείχαν οι αντίπαλες πλευρές στην Υεμένη τριπλασιάστηκε τον Μάρτιο σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, φθάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2022. Από την εφαρμογή της εκεχειρίας με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ τον Απρίλιο του 2022, οι Χούτι και το μέτωπο κατά των Χούτι στην Υεμένη δεν έχουν αλλάξει πολύ. Η άνοδος των εχθροπραξιών είναι πιθανώς μια προσπάθεια των Χούτι να αποκτήσουν μόχλευση στις συνεχιζόμενες πολιτικές διαπραγματεύσεις. Παρά τις προσπάθειες για τον τερματισμό της κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των συνομιλιών για κρατούμενους που σχετίζονται με τον πόλεμο μεταξύ της κυβέρνησης των Χούτι και της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης (IRG) τον Μάρτιο, η βία συνεχίζεται παρά την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας. Η Υεμένη περιήλθε σε εμφύλιο πόλεμο το 2014, αφού οι Χούτι ανέτρεψαν την κυβέρνηση της χώρας.
Πηγή:
62Ιράν και Σαουδική Αραβία υπογράφουν ιστορική συμφωνία για την επανέναρξη των διπλωματικών σχέσεων (10 Μαρ. 2023)
Μετά από χρόνια εντάσεων και διενέξεων, το Ιράν και η Σαουδική Αραβία συμφώνησαν να αποκαταστήσουν τις διπλωματικές σχέσεις. Η συμφωνία ανακοινώθηκε στις 10 Μαρτίου 2023 και θεωρείται σημαντική πρόοδος στη μακροχρόνια σύγκρουση μεταξύ των δύο περιφερειακών δυνάμεων. Η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα στην Υεμένη και τη Συρία, όπου το Ιράν και η Σαουδική Αραβία υποστηρίζουν τις αντίπαλες πλευρές. Η συμφωνία αντικατοπτρίζει επίσης μια αυξανόμενη τάση των χωρών της περιοχής που επιδιώκουν να μειώσουν τις εντάσεις και να προωθήσουν τη σταθερότητα. Η κίνηση διευκολύνθηκε από τις κυβερνήσεις του Πακιστάν και του Κουβέιτ, οι οποίες διαδραμάτισαν βασικό ρόλο στη διαμεσολάβηση της συμφωνίας. Οι δύο χώρες έχουν μακροχρόνιες σχέσεις τόσο με το Ιράν όσο και με τη Σαουδική Αραβία και μπόρεσαν να διευκολύνουν την επικοινωνία και τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο εθνών. Ενώ η συμφωνία σηματοδοτεί ένα θετικό βήμα προς τη μείωση των εντάσεων, μένει να δούμε πώς θα γίνει δεκτή από άλλες χώρες της περιοχής, ιδιαίτερα το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, που θεωρούν το Ιράν ως απειλή. Οι σκληροπυρηνικές φατρίες τόσο στο Ιράν όσο και στη Σαουδική Αραβία ενδέχεται επίσης να αντιταχθούν στη συμφωνία, καθιστώντας την εφαρμογή της μια πιθανή πρόκληση. Η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας είναι μια θετική εξέλιξη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να παρακολουθούμε πώς εξελίσσεται η κατάσταση και εάν τα δύο έθνη μπορούν να εργαστούν προς μια πιο συνεργατική σχέση στο μέλλον.
Πηγή: