Ενημερώσεις

Στις 21-22 Ιουλίου 2025, διεξάγεται στην Κίνα το Διεθνές Συνέδριο Κλιματικής Ηγεσίας. Η διήμερη αυτή διοργάνωση συγκεντρώνει ακαδημαϊκούς, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και επαγγελματίες από διεθνείς φορείς.

Το συνέδριο στοχεύει στην παροχή μιας πλατφόρμας για διεπιστημονικό διάλογο και συνεργασία με επίκεντρο την κλιματική κρίση. Κύριος στόχος είναι η διερεύνηση της άσκησης της κλιματικής ηγεσίας σε διάφορες κλίμακες και τομείς, όπως κυβερνήσεις, βιομηχανίες, πόλεις και κοινότητες. Συζητούνται οι τρόποι για την επιτάχυνση της προόδου προς τους στόχους των καθαρών μηδενικών εκπομπών, της κλιματικής ανθεκτικότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Η ατζέντα περιλαμβάνει την ανάλυση του τρόπου με τον οποίο η αποτελεσματική ηγεσία οδηγεί στη διαμόρφωση και εφαρμογή πολιτικών, στην προώθηση της καινοτομίας, στην κινητοποίηση χρηματοδότησης και στη διασφάλιση δίκαιων μεταβάσεων προς ένα βιώσιμο μέλλον.

Οι θεματικές ενότητες περιλαμβάνουν τη χρηματοδότηση για το κλίμα, τις τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, την ανθρακοποίηση βασικών τομέων, την κλιματική δράση σε αστικό περιβάλλον, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, τη διεθνή κλιματική συνεργασία, τις δίκαιες μεταβάσεις και την κοινωνική ένταξη, καθώς και την αλλαγή συμπεριφοράς και τη δημόσια δέσμευση.

Πηγή:

• International Society for Industrial Ecology

Ηνωμένο Βασίλειο: Κατάργηση του σχεδίου για «πράσινη ταξινομία» (15/07/2025)

Στις 15 Ιουλίου 2025, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε την επίσημη κατάργηση του σχεδίου για την εισαγωγή μιας «πράσινης ταξινομίας» (green taxonomy), ενός πλαισίου που στόχευε να κατευθύνει τις επενδύσεις σε βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον οικονομικές δραστηριότητες. Η απόφαση αυτή ήρθε ως αποτέλεσμα προβληματισμών σχετικά με την πρακτική εφαρμογή του συστήματος, τις υπερβολικές γραφειοκρατικές απαιτήσεις και την ανησυχία ότι οι κανονισμοί θα μπορούσαν να βλάψουν την ανταγωνιστικότητα της βρετανικής οικονομίας.

Η πράσινη ταξινομία έχει υιοθετηθεί σε διάφορες μορφές στην Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες περιοχές με σκοπό την αποτροπή του greenwashing, δηλαδή της παραπλανητικής περιβαλλοντικής ευαισθησίας από επιχειρήσεις και επενδυτές. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο επέλεξε να εγκαταλείψει το αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο, επικεντρώνοντας την προσπάθειά του στη χρήση πιο ευέλικτων εργαλείων για την προώθηση βιώσιμων επενδύσεων.

Αντί για νομοθετικές δεσμεύσεις, οι ρυθμιστικές αρχές, όπως η Financial Conduct Authority (FCA) και η Advertising Standards Authority (ASA), θα εφαρμόσουν περιορισμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του greenwashing. Η κυβέρνηση σκοπεύει να συνεργαστεί στενότερα με τον ιδιωτικό τομέα, προωθώντας κίνητρα και στρατηγικές που θα στηρίζουν τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα χωρίς να επιβαρύνουν υπερβολικά τις επιχειρήσεις.

Η απόφαση προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις: περιβαλλοντικές οργανώσεις και επενδυτές εξέφρασαν ανησυχίες ότι η έλλειψη αυστηρού πλαισίου μπορεί να μειώσει τη διαφάνεια και να αυξήσει τις περιπτώσεις greenwashing. Αντίθετα, επιχειρηματικοί φορείς υποστήριξαν ότι η κίνηση αυτή θα αποτρέψει την υπερβολική ρυθμιστική επιβάρυνση και θα διευκολύνει την καινοτομία.

Η κατάργηση του σχεδίου «πράσινη ταξινομία» αποτελεί μέρος ευρύτερων προσαρμογών στην πολιτική βιώσιμων επενδύσεων του Ηνωμένου Βασιλείου, με στόχο την εύρυθμη προώθηση της πράσινης μετάβασης χωρίς να περιορίζεται η ανάπτυξη της αγοράς (Reuters). Επιπλέον, η απόφαση αντανακλά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις στην εξισορρόπηση περιβαλλοντικών στόχων με οικονομική βιωσιμότητα. Η βρετανική προσέγγιση σηματοδοτεί μια στροφή προς πιο «αγοραίες» λύσεις που βασίζονται στη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (Financial Times).

Πηγές:

• Reuters
• Financial Times

Η Κίνα παρουσιάζει μια σύνθετη εικόνα όσον αφορά την περιβαλλοντική της στρατηγική, η οποία προσελκύει το ενδιαφέρον πολλών αναλυτών. Σε παγκόσμιο επίπεδο, συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους της πράσινης τεχνολογίας, έχοντας επενδύσει σημαντικά στην παραγωγή ηλιακής και αιολικής ενέργειας, στα ηλεκτρικά οχήματα και στις τεχνολογίες υδρογόνου. Έχει επίσης θέσει στόχο την επίτευξη ουδετερότητας άνθρακα έως το 2050.

Οι κινεζικές στρατηγικές για την ενεργειακή ασφάλεια περιλαμβάνουν τη λειτουργία νέων ανθρακικών σταθμών παραγωγής, γεγονός που καταδεικνύει τη διατήρηση ισορροπίας, μεταξύ ανάπτυξης, ενεργειακών αναγκών και περιβαλλοντικών δεσμεύσεων. Η χρήση ορυκτών καυσίμων καθώς και η αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα αποτυπώνουν την πολυπλοκότητα της ενεργειακής μετάβασης. (The Aspen Institute)

Η Κίνα εμφανίζει ανταγωνιστική παραγωγική ικανότητα, κάτι που συνδέεται με τη διατήρηση χαμηλού κόστους παραγωγής. Αυτή η προσέγγιση έχει επίδραση στο διεθνές εμπόριο και συζητείται σε φόρουμ όπως οι διεθνείς κλιματικές διαπραγματεύσεις.

Πηγές:

• The Aspen Institute

Στις 5-6 Ιουλίου 2025 πραγματοποιήθηκε στην πόλη Guiyang της Κίνας το ετήσιο Eco Forum Global, αφιερωμένο στην οικολογική πολιτισμική ανάπτυξη με συμμετοχή άνω των 1000 εκπροσώπων από 62 χώρες.

Το κεντρικό θέμα του φόρουμ ήταν η «Αρμονική Συμβίωση Ανθρώπου και Φύσης», με επίκεντρο την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ χωρών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία της βιοποικιλότητας και την προώθηση πράσινων τεχνολογιών. Οι συζητήσεις συνδέθηκαν θεματικά με τις διεθνείς διαδικασίες COP29 και COP16 για τη βιοποικιλότητα.

Μεταξύ των θεματικών ενοτήτων ήταν η οικολογική διακυβέρνηση, η χρήση πράσινων τεχνολογιών και η προώθηση βιώσιμων επενδύσεων. Παρουσιάστηκαν νέα προϊόντα και τεχνολογίες από κινεζικές και διεθνείς επιχειρήσεις, ενώ πραγματοποιήθηκαν πάνελ με τη συμμετοχή πολιτικών, ειδικών και εκπροσώπων διεθνών οργανισμών. (GlobeNewswire)

Σημαντικοί ομιλητές από την Κίνα, την Ουγγαρία, τη Γουινέα και τη Νησιά Σολομώντα αναφέρθηκαν στην ανάγκη συλλογικής δράσης και πολυμερών δεσμεύσεων. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη συμμετοχή του Παγκόσμιου Νότου και στην τεχνολογική μεταφορά ως κλειδιά για δίκαιη πράσινη ανάπτυξη. (Eco Forum Global Guiyang 2025 – Opening Report)

Πηγές:

• GlobeNewswire
• Eco Forum Global Guiyang 2025 – Opening Report

Στις 7-8 Ιουλίου 2025, πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη το Global Green Industrialization Dialogue, διεθνές φόρουμ για τη προώθηση της πράσινης βιομηχανικής μετάβασης. Σκοπός ήταν η διαμόρφωση κοινών στρατηγικών ενόψει της COP30.

Οι συζητήσεις εστιάστηκαν σε τέσσερις βασικούς άξονες, την χρηματοδότηση με έμφαση στη σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για επενδύσεις σε αναδυόμενες αγορές, την τεχνολογία και προώθηση καθαρών τεχνολογιών, ψηφιοποίηση και κυκλική οικονομία, το ανθρώπινο δυναμικό και την πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία για γυναίκες και νέους καθώς και ενίσχυση δεξιοτήτων και βιώσιμες εφοδιαστικές αλυσίδες με στόχο τη διασφάλιση πρόσβασης σε κρίσιμες πρώτες ύλες και καθαρές τεχνολογίες. (UNIDO Programme)

Κατά τη διάρκεια του διαλόγου παρουσιάστηκε η μελέτη «Foresight Study on Energy for Industry 2050», καθώς και σχέδια για την ανάπτυξη βιομηχανικών πάρκων μηδενικών εκπομπών. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην συνεργασία με στόχο τη μεταφορά τεχνογνωσίας και ενίσχυση της καινοτομίας σε αναπτυσσόμενες χώρες.(UNIDO Programme)

Συμμετείχαν κυβερνητικοί εκπρόσωποι από Μαρόκο, Νότια Αφρική, Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και στελέχη από Siemens Energy, ABB Motion, IRENA και Global Cement Association. Παράλληλα, ανακοινώθηκε η ενίσχυση της πρωτοβουλίας “Breakthrough Agenda” και η ενσωμάτωση δράσεων στην πλατφόρμα Global Matchmaking. (UNIS Media Advisory)

Το GGID αποτέλεσε προπαρασκευαστικό βήμα για την κατάρτιση του Global Green Industrialization Pact, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί επίσημα στην COP30 τον Νοέμβριο του 2025 στη Βραζιλία.

Πηγές:

• UNIDO Programme
• UNIS Media Advisory

Στις αρχές Ιουλίου 2025, η Ένωση Ευρωπαϊκών Ναυπηγείων και Κατασκευαστικών Ναυτιλιακού Εξοπλισμού, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση Εφοπλιστικών (ESCA), απηύθυνε ισχυρή έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναγνωρίσει επίσημα τον ναυτιλιακό τομέα-ιδίως τη ναυπήγηση και την κατασκευή εξοπλισμού-ως στρατηγικό πυλώνα στην πράσινη και βιομηχανική μετάβαση της Ε.Ε.. (Offshore Energy, 2025)
Η SEA Europe τόνισε ότι παρόλο που η Ευρώπη παραμένει παγκόσμιος ηγέτης σε πλοία υψηλής τεχνολογίας και ναυτιλιακές καινοτομίες, είναι ολοένα και πιο ευάλωτη λόγω της εξάρτησής της από ξένους προμηθευτές. Ο Christophe Tytgat, Γενικός Γραμματέας της SEA Europe, προειδοποίησε ότι χωρίς μια ισχυρή ευρωπαϊκή ναυπηγική στρατηγική, η Ε.Ε. κινδυνεύει να χάσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα τόσο στον εμπορικό όσο και στον αμυντικό τομέα. (European Commission)
Η κοινή δήλωση καλεί την Επιτροπή να εντάξει τον ναυτιλιακό τομέα στη Βιομηχανική Ναυτιλιακή Στρατηγική της Ε.Ε. και στο Σχέδιο Βιώσιμων Μεταφορών (STIP). Να παρέχει οικονομικά κίνητρα για πλοία μηδενικών ή χαμηλών εκπομπών, αναβαθμίσεις και καθαρές τεχνολογίες. Να διασφαλίσει ίσους όρους ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά τη ρύθμιση και τη φορολογία. Να διευκολύνει την πρόσβαση σε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για την ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση. Και να εφαρμόσει δεσμευτικούς στόχους για την παραγωγή και χρήση καθαρών καυσίμων, σύμφωνα με τους στόχους μηδενικών εκπομπών της Ε.Ε. για το 2050.

Πηγές:

• Offshore Energy, 2025
• European Commission

Η 59η Σύνοδος του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (HRC59) πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη από τις 24 έως τις 28 Ιουνίου 2025. Στο επίκεντρο των εργασιών της βρέθηκε η αναγνώρισή της κλιματικής αλλαγής ως κρίσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη για δίκαιη και βιώσιμη πράσινη μετάβαση. Κατά τη διάρκεια της συνόδου, παρουσιάστηκε έκθεση της Ειδικής Εισηγήτριας του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κλιματική αλλαγή, Elisa Morgera, η οποία τεκμηρίωσε ότι η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στη ζωή, στην υγεία και στην αυτοδιάθεση των λαών. Η έκθεση καλεί τα κράτη να καταργήσουν σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα και να σταματήσουν τις επιδοτήσεις τους, προωθώντας παράλληλα μια μετάβαση που να σέβεται τα κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα των πολιτών [OHRCHR, 2025] Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην έννοια της «δίκαιης μετάβασης», με στόχο την προστασία των εργαζομένων και των ευάλωτων κοινοτήτων. Επιπλέον, αναδείχθηκε η σύνδεση της παραγωγής πλαστικού με τα ορυκτά καύσιμα, ενισχύοντας τη συζήτηση για μια παγκόσμια συμφωνία περιορισμού της πλαστικής ρύπανσης. [UNHRC, 2025]

Πηγές:

• OHRCHR
• UNHRC

Στις 18 Ιουνίου, δημοσιεύθηκε από το World Economic Forum ο Δείκτης Ενεργειακής Μετάβασης 2025, ο οποίος καταγράφει τη γρηγορότερη πρόοδο από την εποχή πριν την πανδημία, με 65% των χωρών να βελτιώνουν τις επιδόσεις τους και 28% να σημειώνουν πρόοδο και στους τρεις βασικούς άξονες: ασφάλεια, βιωσιμότητα και ισότητα. (BW Businessworld)

Η Σουηδία, Φιλανδία και Δανία ηγούνται της κατάταξης, ενώ η Ανατολική Ευρώπη και η Αναδυόμενη Ασία παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες βελτιώσεις. Ωστόσο, η πρόοδος παραμένει άνιση, όπου το 90% των επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια κατευθύνεται σε ανεπτυγμένες οικονομίες και την Κίνα, ενώ οι αναδυόμενες αγορές αντιμετωπίζουν υψηλό κόστος κεφαλαίου και περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση. (World Economic Forum)

Παρά τις επενδύσεις-ρεκόρ ύψους $2 τρισεκατομμυρίων το 2024, οι εκπομπές CO2 έφτασαν σε ιστορικό υψηλό (37,8 δισεκατομμύρια τόνοι), καθώς η παγκόσμια ζήτηση ενέργειας αυξήθηκε κατά 2,2% κυρίως λόγω της τεχνητής νοημοσύνης, των data centers και της ηλεκτροκίνησης.

Πηγές:

• BW Businessworld
• World Economic Forum

Η στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων έχει αναζωπυρώσει τις ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές συνέπειες ενός τέτοιου πλήγματος. Οι ισραηλινές επιδρομές στόχευσαν μεταξύ άλλων την υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ, προκαλώντας σοβαρές επιπλοκές σε κρίσιμες υποδομές. Η καταστροφή εγκαταστάσεων που περιέχουν ραδιενεργά υλικά ενέχει σημαντικό κίνδυνο διαρροής. (Atlantic Council)
Ειδικοί προειδοποιούν ότι τέτοιες επιθέσεις μπορούν να προκαλέσουν έκλυση ραδιενεργών ισοτόπων στον αέρα και στο υπέδαφος, με μακροχρόνιες επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον. Η ραδιενεργή σκόνη μπορεί να μεταφερθεί σε μεγάλες αποστάσεις, επηρεάζοντας γεωργικές καλλιέργειες, υδάτινους πόρους και αλυσίδες τροφίμων. Επιπλέον, η καταστροφή συστημάτων ψύξης ή αποθήκευσης μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη θερμική αποσύνθεση ραδιενεργών υλικών. (Ynet News)
Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) ζήτησε άμεση πρόσβαση στις πληγείσες εγκαταστάσεις, ενώ ανεξάρτητοι αναλυτές προειδοποιούν ότι η περιβαλλοντική ζημιά από τέτοιες επιθέσεις μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη και να επηρεάσει γενιές. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν ενημερωθεί για τις επιχειρήσεις του Ισραήλ, καθώς η Ουάσιγκτον έχει ενημερώσει τους περιφερειακούς συμμάχους για τον κίνδυνο περιβαλλοντικής καταστροφής, χωρίς όμως να εμπλακεί άμεσα. (US News)

Πηγές:

• Atlantic Council
• Ynet News
• US News

Στις 13 Ιουνίου 2025, ολοκληρώθηκε στη Βόννη η 13η συνάντηση της Διευκολυντικής Ομάδας Εργασίας (FWG) της Πλατφόρμας Τοπικών Κοινοτήτων και Ιθαγενών Λαών (LCIPP), στο πλαίσιο των ενδιάμεσων διασκέψεων του ΟΗΕ για το κλίμα. Η συνάντηση επικεντρώθηκε στην εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης Μπακού (2025-2027), δίνοντας έμφαση σε δίκαιη, φιλόδοξη και ολιστική κλιματική δράση με ηγεσία από τις κοινότητες πρώτης γραμμής.(United Nations Climate Change)

Περισσότεροι από 200 εκπρόσωποι ιθαγενών και τοπικών κοινοτήτων παρουσίασαν λύσεις βασισμένες στη φύση και πολιτισμικά ενσωματωμένες πρακτικές. Η LCIPP προώθησε την ενίσχυση της συμμετοχής αυτών των κοινοτήτων στη λήψη αποφάσεων, την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και την αναγνώριση των δικαιωμάτων του στο πλαίσιο της κλιματικής διακυβέρνησης.

Η αποστολή της LCIPP ευθυγραμμίζεται με το όραμα της επερχόμενης COP30, όπου η τοπική ηγεσία και η πολιτισμική ανθεκτικότητα αποτελούν θεμέλια της παγκόσμιας μετάβασης. Ο οργανισμός Indigenous Climate Action έχει επανειλημμένα τονίσει ότι οι ιθαγενείς διαχειρίζονται το 80% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας και αποτελούν κρίσιμους συμμάχους στην επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας των Παρισίων. Ωστόσο, επισημαίνεται επίσης ότι η πρόσβαση στη χρηματοδότηση και η θεσμική αναγνώριση παραμένουν ανεπαρκείς.

Πηγές:

• United Nations Climate Change

Στην συνεδρίαση της ομάδας εργασίας «Πράσινη Συμφωνία και τοπική διοίκηση», της 3ης Ιουνίου 2025, συζητήθηκε και εγκρίθηκε ο χάρτης πορείας.
Ο χάρτης πορείας, ακολουθεί το σχέδιο προώθησης μιας νέας Πράσινης Συμφωνίας. Μέσα σε αυτό θα διεξαχθούν οι εξής ενέργειες:
1) Συνέχεια της πορείας προς την Πράσινη Μετάβαση, στην οποία αναφέρθηκε και η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
2) Προώθηση του Action Plan for Clean Industrial Deal καθώς και του Σχεδίου για προσιτές τιμές ενέργειας. Παράλληλη ενίσχυση δράσης και κινητοποίησης των βιομηχανιών για μηδενική παραγωγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και για τις εταιρείες τεχνολογίας. Επιπλέον, θα ενισχυθεί και η μετάβαση προς κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050.
3) Επιτάχυνση προσπαθειών εκσυγχρονισμού ανανεώσιμων πηγών.
Η ομάδα εργασίας θα αναλάβει την:
1) Μεταρρύθμιση των μεταφορικών μέσων και δικτύων έτσι ώστε να συμβαδίζουν με την πράσινη ατζέντα.
2) Προώθηση μακροπρόθεσμού σχεδιασμού καθώς και στρατηγικής σκέψης για το νομοθετικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
3) Ενσωμάτωση παγκόσμιας πράσινης ατζέντας στον σχεδιασμό της Ε.Ε καθώς και σε ενδεχόμενη επέκταση της.
4) Διασύνδεση όλων των σχεδίων για πράσινη μετάβαση σε κάθε πόλη και περιοχή μαζί με πολιτική εναρμόνιση εποπτείας των ευρωπαϊκών αποστολών.
5) Επικοινωνία με αρμόδιους για καταστολή παραπληροφόρησης στην κοινωνία.
Η ομάδα εργασίας θα διασφαλίσει ότι η φωνή των δήμων και περιφερειών θα ενσωματωθεί στις βασικές αρχές αναφορικά με την μελλοντική ανάπτυξη των πράσινων πολιτικών στην Ε.Ε..

Πηγή:

• My Ota

Το 2025, ένα κύμα θετικών περιβαλλοντικών εξελίξεων διαμορφώνει ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Αγρότες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη υιοθετούν την πρακτική της «ηλιακής βόσκησης», όπου πρόβατα διατηρούν τη βλάστηση κάτω από φωτοβολταϊκά πάνελ, προωθώντας την αποδοτική χρήση γης. Στη Σκωτία, παραπροϊόντα από την παραγωγή ουίσκι μετατρέπονται από τη βιοτεχνολογική εταιρεία MiAlgae σε βιώσιμα συμπληρώματα Ωμέγα-3, μειώνοντας την πίεση στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Στην Ολλανδία, συνεχίζεται η εκστρατεία «tile whipping», με τους πολίτες να αφαιρούν πλάκες από τις αυλές τους, δημιουργώντας χώρους πρασίνου που καταπολεμούν τις πλημμύρες και ενισχύουν τη βιοποικιλότητα. Νομικές και πολιτικές εξελίξεις περιλαμβάνουν την απόφαση ολλανδικού δικαστηρίου που επιβάλλει τη μείωση της ρύπανσης από άζωτο, καθώς και τη στήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου προς εργαζόμενους σε ορυκτά καύσιμα που μεταβαίνουν στον τομέα της πράσινης ενέργειας μέσω ενός νέου «διαβατηρίου δεξιοτήτων». Μια νίκη για τον ακτιβισμό υπήρξε και η αποζημίωση που εξασφάλισε ο Ιταλός ερευνητής Dr. Gianluca Grimalda, ο οποίος απολύθηκε επειδή αρνήθηκε να ταξιδέψει αεροπορικώς – μέρος της αποζημίωσης θα δοθεί σε περιβαλλοντικούς σκοπούς. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η διατήρηση της φύσης ενισχύεται με αυξημένες καταθέσεις στον Παγκόσμιο Τράπεζα Σπόρων του Σβάλμπαρντ και περισσότερες εμφανίσεις φαλαινών στις ακτές του Ηνωμένου Βασιλείου. Τεχνολογικές καινοτομίες περιλαμβάνουν τη μετατροπή βιομηχανικών αποβλήτων σε υλικά για μπαταρίες αποθήκευσης καθαρής ενέργειας, ενώ η Σεντ Χελένα εγκατέστησε τον πιο απομακρυσμένο σταθμό φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο. Τέλος, η Ιταλία, η Αλβανία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα υπέγραψαν συμφωνία για ανταλλαγή ανανεώσιμης ενέργειας, αποδεικνύοντας πως η διεθνής συνεργασία μπορεί να επιταχύνει την πράσινη μετάβαση.

Πηγή:

• Euronews

Πως η συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων σε πρωτοβουλίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας —μέσω οικονομικών κινήτρων, θέσεων εργασίας και βελτιωμένων υπηρεσιών— μπορεί να αυξήσει τη δημόσια υποστήριξη και να μειώσει την αντίσταση; Οι μελέτες περιπτώσεων δείχνουν ότι όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι ωφελούνται άμεσα, είναι πιο πιθανό να υποστηρίξουν πράσινα έργα. Αντίθετα, η έλλειψη δέσμευσης μπορεί να πυροδοτήσει την τοπική αντίθεση. Το άρθρο υποστηρίζει ότι ο σχεδιασμός με επίκεντρο την κοινότητα είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της πράσινης μετάβασης της Ευρώπης.

Πηγή:

• Euronews

Ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ υποστήριξε την επανεκτίμηση των τρεχουσών στρατηγικών καθαρού μηδενισμού, επικρίνοντας την εστίαση στη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων και προτρέποντας επενδύσεις σε τεχνολογίες όπως η δέσμευση άνθρακα και η πυρηνική ενέργεια. Τα σχόλιά του προκάλεσαν συζήτηση εντός του Εργατικού Κόμματος και μεταξύ περιβαλλοντικών οργανώσεων.

Πηγή:

• The Guardian

Κυκλοφόρησε η δέκατη πέμπτη έκδοση του Global Green Finance Index (GGFI 15), που αξιολογεί τις προσφορές πράσινων οικονομικών από 95 μεγάλα χρηματοοικονομικά κέντρα παγκοσμίως. Η έκθεση σημειώνει αυξημένη δυναμική στα κρατικά ομόλογα που συνδέονται με τη βιωσιμότητα, αντανακλώντας το αυξανόμενο ενδιαφέρον των επενδυτών για τα πράσινα χρηματοδοτικά μέσα.

Πηγή:

• Global Business Council

Τον Μάρτιο του 2025, η Ευρώπη κατέγραψε τον θερμότερο Μάρτιο από τότε που ξεκίνησαν οι καταγραφές, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus (C3S) της ΕΕ. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ήταν ο δεύτερος θερμότερος Μάρτιος που έχει καταγραφεί ποτέ, με τις μέσες θερμοκρασίες να είναι 1,6°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Αυτό σηματοδοτεί τη 20ή φορά στους τελευταίους 21 μήνες που οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ξεπέρασαν το όριο του 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Επιπλέον, οι πάγοι της Αρκτικής έφτασαν στη χαμηλότερη έκτασή τους για μήνα Μάρτιο στα 47 χρόνια δορυφορικών παρατηρήσεων, συνεχίζοντας μια τάση διαρκών ρεκόρ χαμηλών επιπέδων.

Πηγή:

• Reuters

Αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καταγράφηκε το 2024, με την ηλιακή και αιολική ενέργεια να αποτελούν το 92,5% της νέας ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως. Η Κίνα ήταν πρωτοπόρος στην ανάπτυξη, κυρίως μέσω των ηλιακών εγκαταστάσεων. Παρά την πρόοδο, ο κόσμος αναμένεται να χάσει τον στόχο της τριπλασιασμού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέχρι το 2030. Παρά την αύξηση της παγκόσμιας επένδυσης, απαιτούνται πιο ισχυρές κλιματικές πολιτικές για την επίτευξη των μελλοντικών στόχων.

Πηγή:

• AP NEWS

Η Συμμαχία για Υψηλότερη Φιλόδοξία καλεί τους ηγέτες της ΕΕ να δεσμευτούν για μείωση των καθαρών εκπομπών κατά 90% μέχρι το 2040. Η δήλωση τονίζει την ανάγκη για φιλόδοξες δράσεις και την αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Κλιματικού Νόμου, επισημαίνοντας τη σημασία της ενέργειας και της ανανεώσιμης ενέργειας για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας. Στόχος είναι η ενίσχυση της αξιοπιστίας και ηγεσίας της ΕΕ στην παγκόσμια δράση για το κλίμα.

Πηγή:

• C40

Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοίνωσε τη μεγαλύτερη δράση απορρύθμισης στην ιστορία της χώρας τον Μάρτιο του 2025. Η ενέργεια αυτή αποσκοπεί στη μείωση του κόστους για τις αμερικανικές οικογένειες και επιχειρήσεις, χαλαρώνοντας διάφορους περιβαλλοντικούς κανονισμούς, όπως αυτοί που αφορούν τη βιομηχανία ενέργειας και τις εκπομπές οχημάτων. Επικεντρώνεται επίσης στην ενίσχυση της εξουσίας των πολιτειών και την υποστήριξη της οικονομικής ανάκαμψης.

Πηγή:

• EPA

Στις 11 Φεβρουαρίου 2025, τέθηκε σε ισχύ ο Κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις Συσκευασίες και τα Απόβλητα Συσκευασίας (PPWR), εισάγοντας μέτρα για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων που προκαλεί η υπερβολική συσκευασία. Ο κανονισμός στοχεύει στην ενίσχυση της αποδοτικότητας των πόρων, την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και τη μείωση της εξάρτησης από πρωτογενείς πόρους. Κύριες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν την ενθάρρυνση συστημάτων επαναχρησιμοποίησης και επαναπλήρωσης ως εναλλακτικές λύσεις στη χρήση μιας χρήσης, καθώς και τη βελτίωση της πληροφόρησης των καταναλωτών για την προώθηση καλύτερων πρακτικών ανακύκλωσης. Αυτά τα μέτρα αναμένεται να δημιουργήσουν ευκαιρίες στους τομείς της ανακύκλωσης και της βιωσιμότητας, να ενισχύσουν την καινοτομία στις λύσεις συσκευασίας και να περιορίσουν ορισμένες επικίνδυνες ουσίες για την προστασία της υγείας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επικεντρωθεί πλέον στην εφαρμογή του νέου κανονισμού.

Πηγή:

• Επίσημη Ιστοσελίδα Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Μια ομάδα επενδυτών που διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία ύψους 6,6 τρισεκατομμυρίων ευρώ κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να διατηρήσει τους υφιστάμενους κανονισμούς βιωσιμότητας, προειδοποιώντας ενάντια σε οποιαδήποτε αποδυνάμωση αυτών των πολιτικών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει προτάσεις για την απλοποίηση των απαιτήσεων αναφοράς βιωσιμότητας, ανταποκρινόμενη σε ανησυχίες των επιχειρήσεων σχετικά με την πολυπλοκότητά τους.
Ωστόσο, οργανώσεις επενδυτών, όπως η Institutional Investors Group on Climate Change και οι Principles for Responsible Investment, προειδοποιούν ότι σημαντικές αλλαγές θα μπορούσαν να προκαλέσουν αβεβαιότητα και να διαταράξουν κρίσιμες επενδύσεις που είναι απαραίτητες για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Τονίζουν ότι μια πλήρης αναθεώρηση αυτών των κανονισμών θα μπορούσε να υπονομεύσει τον στόχο της ΕΕ να κατευθύνει κεφάλαια προς βιώσιμα έργα. Ενώ η Επιτροπή επιδιώκει να μειώσει τις υποχρεώσεις αναφοράς, ιδιαίτερα για τις μικρές επιχειρήσεις, χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία πιέζουν για περαιτέρω καθυστερήσεις στην εφαρμογή αυτών των μέτρων.

Πηγή:

• Reuters

Ο Ντόναλντ Τραμπ αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα για δεύτερη φορά και σταματά τις άδειες για έργα αιολικής ενέργειας την Ημέρα Ορκωμοσίας.
Στις 21 Ιανουαρίου 2025, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα για δεύτερη φορά, ευθυγραμμίζοντας τη χώρα με το Ιράν, τη Λιβύη και την Υεμένη, που είναι οι μόνες χώρες εκτός της συμφωνίας. Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συμφωνία «άδικη, μονομερή… απάτη» και τόνισε ότι οι ΗΠΑ δεν θα «sabοτάρουν τις δικές τους βιομηχανίες ενώ η Κίνα ρυπαίνει ατιμώρητα».
Αυτή η αποχώρηση αναμένεται να τεθεί σε ισχύ μέσα σε έναν χρόνο. Η Συμφωνία του Παρισιού, που υπογράφηκε από 196 χώρες το 2015, στοχεύει στον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από 1,5°C ή «καλά κάτω από 2°C» σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα μέχρι το τέλος του αιώνα. Η υπέρβαση αυτών των ορίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες ζημιές σε βασικά οικοσυστήματα της Γης.
Εκτός από την αποχώρηση από τη Συμφωνία του Παρισιού, ο Πρόεδρος Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που σταματά τις άδειες και τις μισθώσεις για έργα αιολικής ενέργειας, κηρύσσοντας «εθνική ενεργειακή έκτακτη ανάγκη» και εκφράζοντας τη δέσμευσή του για την επέκταση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτές οι ενέργειες σηματοδοτούν μια σημαντική αλλαγή στην ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ, απομακρύνοντας τη χώρα από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ενδεχομένως επηρεάζοντας τις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, είχε προειδοποιήσει νωρίτερα ότι μια δεύτερη αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού θα μπορούσε να υπονομεύσει τις παγκόσμιες προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, τονίζοντας τη σημασία της συμμετοχής και της ηγεσίας των ΗΠΑ στις διεθνείς κλιματικές πρωτοβουλίες.

Πηγή:

• EARTH.ORG

Σε ακύρωση του σχεδίου για την απαγόρευση πώλησης λεβήτων αερίου μέχρι το 2035 θα προχωρήσει η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς τα πρότυπα των νέων κατοικιών δεν θα υποχρεώνουν την εφαρμογή λεβήτων που θα είναι φιλικοί προς το περιβάλλον. Η χρήση αερίου για θέρμανση στα νοικοκυριά του Η. Β. εκπέμπει 18% του συνόλου των ατμοσφαιρικών ρύπων της χώρας.

Πηγή:

• The Guardian

Νέος συλλογικός ποσοτικοποιημένος στόχος. Ο νέος στόχος συμφωνήθηκε με στόχο οι ανεπτυγμένες χώρες να πρωτοστατήσουν στην κινητοποίηση τουλάχιστον 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για τις αναπτυσσόμενες χώρες έως το 2035. Πολυμερής μεταρρύθμιση της χρηματοοικονομικής αρχιτεκτονικής. Οι συμφωνίες τόσο στο COP29 όσο και στη σύνοδο των ηγετών της G20 τόνισαν τη σημασία της μεταρρύθμισης των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως οι αναπτυξιακές τράπεζες. Paris Agreement Crediting Mechanism - Πιστωτικός Μηχανισμός Συμφωνίας του Παρισιού Οι επιπτώσεις για τις παγκόσμιες αγορές άνθρακα και ποιο συγκεκριμένα για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών.

Πηγή:

• UNFCCC

Η χρονιά 2024 θα είναι η πρώτη χρονιά που θα ξεπεράσει το όριο του +1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της προβιομηχανικής περιόδου με βάση το Παρατηρητήριο Copernicous. Η έκθεση παρουσιάζει τον Νοέμβριο του 2024 ως τον δεύτερο πιο θερμό Νοέμβριο που καταγράφηκε ποτέ με βάση των δεδομένων ERA5, κάτι που καθορίζει πως το 2024 θα είναι η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί υπερβαίνοντας το όριο του 1.5c που ορίζεται από την Συμφωνία του Παρισίου. Επιπρόσθετα δεδομένα που αναλύονται στην έκθεση είναι η μειωμένη βροχόπτωση στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη καθώς και το ρεκόρ χαμηλότερης έκτασης πάγου στη θάλασσα της Ανταρκτικής.

Πηγή:

• Copernicus Observatory

Μετά από έντονες διαπραγματεύσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών στην 29η Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, συμφωνήθηκε χρηματοδότηση ύψους 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2035. Ο νέος συλλογικός ποσοτικός στόχος (NCQC) θα αντικαταστήσει τον υφιστάμενο στόχο των 100 δισεκατομμυρίων που πρόκειται να λήξει το 2025. Πέραν της συμφωνίας για την χρηματοδότηση ορίστηκαν κανόνες για μια παγκόσμια αγορά άνθρακα με την υποστήριξη του ΟΗΕ.

Πηγές:

• World Meteorological Organization

Ο Δείκτης Πράσινης Μετάβασης αξιολογεί 29 χώρες στην Ευρώπη αναφορικά με την πρόοδο που σημείωσαν προς την πράσινη μετάβαση στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα σε κατηγορίες όπως οικονομία, φύση, μεταφορές, απόβλητα κλπ. Για σκοπούς σύγκρισης, στην κορυφή της λίστας του Δείκτη κατατάσσονται η Ολλανδία με Σ.Μ.Ο 57.4, h Δάνεια 57% και η Εσθονία με 55.4%. Η Κύπρος κατατάσσεται τελευταία στην λίστα του δείκτη με μέσο όρο 26.9%. Στις κατηγορίες Φύση και Απόβλητα καταλαμβάνει την τελευταία θέση σημειώνοντας επίσης και αρνητική πρωτιά στον τομέα της μεταποίησης όπου έχει την υψηλότερη ένταση εκπομπών GHG. Μια ενημέρωση του 2024 υπογραμμίζει ότι η Ευρώπη, ενώ είναι ηγέτιδα στις πρωτοβουλίες για το κλίμα, εξακολουθεί να αγωνίζεται να ευθυγραμμιστεί με τους στόχους μείωσης των εκπομπών κατά 1,5°C. Σημαντικά επενδυτικά κενά εξακολουθούν να υπάρχουν, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η ενέργεια και η μεταποίηση

Πηγές:

• OliverWyman

• CDP

Τον Νοέμβριο 2024 συνήλθε η Διάσκεψη του ΟΗΕ COP 29 στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν όπου η πρώτη διεργασία οδήγησε τα εμπλεκόμενα μέρη στην έγκαιρη έγκριση των διεθνών προτύπων πίστωσης άνθρακα με την υποστήριξη του ΟΗΕ που θα χρηματοδοτεί έργα που αποσκοπούν στην μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Παρά το πράσινο φως στην συμφωνία χρηματοδότησης, η εκλογή του Προέδρου Τραμπ αμβλύνει τις προσδοκίες μετά από δηλώσεις του για απόσυρση των ΗΠΑ από την συμφωνία των Παρισίων.

Πηγή:

• Reuters

Οι συνομιλίες στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή του 2024 θα εστιάσουν στη χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης μέσω της έγκρισης ενός νέου συλλογικού ποσοτικοποιημένου στόχου (NCQG). Η συμφωνία για το NCQG δεν είναι μόνο το κλειδί για την ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης, αλλά είναι επίσης απαραίτητη για την ενημέρωση της προετοιμασίας του επόμενου γύρου εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (NDC) στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού, οι οποίες πρέπει να γίνουν το 2025. Στο πιο πάνω πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε ισχυρές διαπραγματευτικές εντολές για τις επερχόμενες διασκέψεις του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, τη βιοποικιλότητα και την απερήμωση.

Πηγές:

• Επίσημη Ιστοσελίδα Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα
• International Institute for Sustainable Development

Η έκθεση της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης αποκάλυψε ότι από τα 47.282 είδη δέντρων που αξιολογήθηκαν, τα 16.425 θεωρούνται υπό κίνδυνο να εξαφανιστούν. Η αξιολόγηση αναδεικνύει ότι οι λόγοι που οδήγησαν την πανίδα σε αυτή τη κατάσταση είναι μεταξύ άλλων η ατμοσφαιρική ρύπανση από τα ορυκτά καύσιμα καθώς και η αποψύλλωση των δαασών. Η Γενική Διευθύντρια της IUCN, Γκρέτελ Αγκιλάρ, δήλωσε πως «η απώλεια δέντρων απειλεί άμεσα χιλιάδες άλλα είδη, φυτά, μύκητες και ζώα, αποδεικνύοντας πόσο βαθιά διασυνδεδεμένος είναι ο φυσικός μας κόσμος».

Πηγές:

• CNN Climate

Η έκθεση Green Transition Scenaros 2024 της Statkraft, που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο, παρείχε ενδελεχής πληροφόρηση αναφορικά με την ενεργειακή μετάβαση. Στην έκθεση γίνεται, για πρώτη φορά, αναφορά για την παραγωγή πράσινης ενέργειας από αιολικές και ηλιακές πηγές να ξεπερνά την παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο πανευρωπαϊκά. Ωστόσο, η έκθεση τόνισε ότι τομείς όπως η βιομηχανία, τα κτίρια και οι μεταφορές παραμένουν σημαντικές πηγές εκπομπών CO2 και η μετάβαση σε αυτούς τους τομείς θα απαιτήσει περαιτέρω καινοτομίες στην ηλεκτροδότηση και την ενεργειακή απόδοση.

Πηγές:

• Statkraft

Τον Σεπτέμβριο του 2024, δημοσιεύτηκαν αρκετές σημαντικές εκθέσεις για το περιβάλλον, αποκαλύπτοντας σημαντικές ανησυχητικές τάσεις. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Κλίματος της NOAA, το 2024 υπολογίζεται να είναι το πιο ζεστό έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, ξεπερνώντας το 2023. Το πρώτο εξάμηνο του έτους σημείωσε άνευ προηγουμένου υψηλές θερμοκρασίες ανά το παγκόσμιο, με τον Ιούνιο και τον Αύγουστο να είναι οι πιο θερμοί μήνες. Η Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus κάνει αναφορά επίσης στο γεγονός ότι το καλοκαίρι του 2024 (Ιούνιος-Αύγουστος) ήταν το θερμότερο που έχει καταγραφεί παγκοσμίως και στην Ευρώπη, με τις θερμοκρασίες στην Ευρώπη να είναι κατά 1,54°C πάνω από τον μέσο όρο 1991-2020. Η έκταση του θαλάσσιου πάγου στην Αρκτική και την Ανταρκτική συνεχίζει να μειώνεται, συμβάλλοντας στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Αυτές οι επίμονες ακραίες καιρικές συνθήκες υπογραμμίζουν την ανάγκη για άμεση δράση για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για να αποτραπεί περαιτέρω καταστροφή του κλίματος.

Πηγές:

• Carbon Brief

• Climate Copernicus

• NOAA

Ο Δείκτης Επιδόσεων Κλιματικής Αλλαγής (CCPI) αξιολογεί τις δράσεις 63 χωρών που ευθύνονται για πάνω από το 90% των παγκόσμιων εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων, αξιολογώντας την πρόοδό τους. Πρόοδος θεωρείται η μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, η μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η βελτίωση της χρήσης ενέργειας και η εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών για το κλίμα.
Στην κατάταξη του 2024, χώρες όπως η Εσθονία είχαν καλές επιδόσεις λόγω της μείωσης των εκπομπών και της αυξημένης χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ η Σουηδία, η Δανία και η Νορβηγία προηγούνται σταθερά για τις ισχυρές πολιτικές τους για το κλίμα.
Ωστόσο, μεγάλες εταιρείες ρύπων όπως η Κίνα και η Ινδία επικρίθηκαν για ανεπαρκή πρόοδο. Το CCPI χρησιμεύει ως σημείο αναφοράς για να καταστήσει τις χώρες υπεύθυνες για τις δεσμεύσεις τους για το κλίμα και να ενθαρρύνει ισχυρότερη παγκόσμια δράση.

Πηγές:

• EurekAlert
• ESG Mena

Ο Δείκτης Energy Transition (ETI) 2024 υπογραμμίζει την παγκόσμια στροφή προς τη βιώσιμη ενέργεια. Χώρες όπως η Κίνα, σημείωσαν πρόοδο στις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Όχι και τόσο καλή πορεία έχουν χώρες στη Μέση Ανατολή, όπως η Υεμένη, οι οποίες κατατάσσονται χαμηλά στον δείκτη λόγω των προκλήσεων στην ενεργειακή μετάβαση. Ο δείκτης Tracking SDG 7: Energy Progress Report 2024 δείχνει επίσης ότι, ενώ το 91% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια, η απορρόφηση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές παραμένει ανεπαρκής για την επίτευξη των στόχων του 2030, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων της Μέσης Ανατολής.

Πηγή:

IRENA, Tracking SDG 7: Energy Progress Report 2024

Decarbonization Channel

Η έκθεση 2024 Environmental Performance Index (EPI) παρέχει μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση της παγκόσμιας βιωσιμότητας, αξιολογώντας 180 χώρες χρησιμοποιώντας 58 δείκτες απόδοσης σε 11 περιβαλλοντικά ζητήματα.
Τα βασικά αποτελέσματα μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν:
• Την παγκόσμια περιβαλλοντική επίδοση που την πρωτιά καταλαμβάνει η Εσθονία
• Την κλιματική αλλαγή όπου οι χώρες αδυνατούν να πετύχουν τους στόχους και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την συμφωνία των Παρισίων. Παρά την αύξουσα τάση στην χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας οι εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων αυξάνονται. Από αυτό προκύπτει ότι μόλις 5 χώρες φαίνεται να μπορέσουν να επιτύχουν τον στόχο για μηδενικούς ρύπους το 2050.
• Η απώλεια της βιοποικιλότητας καθώς και συνολικά του οικοσυστήματος απαιτεί περισσότερη προσοχή από τις χώρες καθώς οι απόλειες συνεχίζονται.
• Η οικονομική αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών για την εφαρμογή ισορροπημένων πολιτικών είναι σημαντική για ρην βιώσημη ανάπτυξη,
Ο Δείκτης EPI 2024 προσφέρει σημαντικά δεδομένα και πληροφορίες προς τις αρμόδιες αρχές που είναι υπεύθυνες για χάραξη των περιβαλλοντικών πολιτικών.

Πηγή:

Environmental Performance Index

Η επικαιροποιημένη οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές και τις εκπομπές ζώων τέθηκε σε ισχύ στις 4 Αυγούστου, αντικαθιστώντας την προηγούμενη οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές (IED). Αυτή η αναθεώρηση είναι σύμφωνη με τη φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μηδενική ρύπανση, με στόχο τη μείωση των εκπομπών από μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις και τις εκμεταλλεύσεις χοίρων και πουλερικών, την προώθηση ενός υγιέστερου περιβάλλοντος και την ενίσχυση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας στην ΕΕ.
Τα βασικά σημεία περιλαμβάνουν:
Μειώσεις εκπομπών: Μέχρι το 2050, οι εκπομπές βασικών ρύπων αναμένεται να μειωθούν έως και 40% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020.
Δικαίωμα αποζημίωσης: Για πρώτη φορά, η νομοθεσία της ΕΕ θα επιτρέπει στους ανθρώπους να ζητούν αποζημίωση για βλάβες στην υγεία που προκαλούνται από παράνομη ρύπανση.
Αυστηρότεροι κανόνες: Η οδηγία θα καλύπτει περισσότερες πηγές εκπομπών, θα εξορθολογίσει τις διαδικασίες αδειοδότησης, θα επιβάλει αυστηρότερα όρια εκπομπών, θα μειώσει το διοικητικό κόστος και θα επιβάλει αυστηρότερες κυρώσεις για παραβιάσεις.
Νέοι τομείς που καλύπτονται: Η εξόρυξη μετάλλων και η μεγάλης κλίμακας κατασκευή μπαταριών περιλαμβάνονται πλέον, βελτιώνοντας τον έλεγχο της ρύπανσης και την εμπιστοσύνη των επενδύσεων.
Διευρυμένη Κάλυψη Φάρμας: Οι εντατικές χοιροτροφικές και πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις (εξαιρουμένων των βιολογικών χοιροτροφείων) θα έχουν νέους κανόνες αδειοδότησης και λειτουργίας για τη μείωση της αζωτούχου ρύπανσης.
Κυκλική οικονομία και καινοτομία: Ο νόμος υποστηρίζει την υιοθέτηση των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών για τη διαχείριση των απορριμμάτων και προωθεί την αποδοτικότητα των πόρων και τις λιγότερο τοξικές βιομηχανικές διεργασίες.
Βιομηχανική καινοτομία: Οι ευέλικτοι κανόνες αδειοδότησης θα βοηθήσουν τους βιομηχανικούς πρωτοπόρους να δοκιμάσουν προηγμένες μεθόδους ελέγχου της ρύπανσης.
Ένα νέο Κέντρο Καινοτομίας για Βιομηχανικό Μετασχηματισμό και Εκπομπές (INCITE) θα παρέχει πληροφορίες για καινοτόμες τεχνολογίες. Τα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους 22 μήνες για να εφαρμόσουν το αναθεωρημένο IED, με τα δεδομένα να υποβάλλονται στη νέα πύλη Industrial Emissions Gateway από το 2028. Αυτή η οδηγία επηρεάζει περίπου 75.000 μεγάλες εγκαταστάσεις και αγροκτήματα στην ΕΕ, απαιτώντας συμμόρφωση με συγκεκριμένα περιβαλλοντικά πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές.

Πηγή:

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Σε αξιολόγηση 120 χωρών προέβη ο Δείκτης Ενεργειακής Μετάβασης 2024 σχετικά με την πρόοδο για την ενεργειακή πράσινη μετάβαση. Τα νομοθετικά πλαίσια που έχουν η Σουηδία, η Δανία, η Φιλανδία και η Ελβετία βοήθησαν στην χρήση ΑΠΕ σε βαθμό που να εμφανίζονται από τις κορυφαίες κατατάξεις στην αξιολόγηση του δείκτη. Άξιες αναφοράς για την αυξημένη τους ενεργειακή αποδοτικότητα είναι η Γαλλία, η Κίνα και η Βραζιλία.
Ο Δείκτης Περιβαλλοντικής Απόδοσης (EPI) κατατάσσει την Εσθονία πρώτη για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ο Δείκτης Περιβαλλοντικών Αγορών FTSE παρακολουθεί τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε περιβαλλοντικές τεχνολογίες, βοηθώντας στις επενδυτικές αποφάσεις.
Πέραν των πιο πάνω θετικών στοιχείων η συνολική εικόνα προόδου φαίνεται να έχει επιβραδύνει. Η καθυστέρηση στην εφαρμογή των πράσινων πολιτικών προκύπτει κυρίως από τις αυξημένες τιμές ενέργειας και τις γεωπολιτικές εντάσεις.

Πηγή:

World Economic Forum

Σε νομική διαμάχη η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασίλειου σχετικά με την κακή του κατάσταση όσον αφορά τη διατήρηση της άγριας ζωής. Η κατάσταση της χώρας χαρακτηρίζεται ως μία από τις πιο φτωχές σε βιοποικιλότητα παγκοσμίως. Η νομική διαδικασία υποκινείται από ομάδες προστασίας του περιβάλλοντος που αμφισβητούν την επιτυχία της κυβέρνησης να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για τη βιοποικιλότητα. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει σημειώσει σημαντικές μειώσεις σε είδη άγριας ζωής και βιοτόπους, καθιστώντας το μία από τις πιο φτωχές σε βιοποικιλότητα χώρες παγκοσμίως. Παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό περιλαμβάνουν την εντατική γεωργία, την αστικοποίηση και τη ρύπανση. Οργανώσεις για τη διατήρηση του περιβάλλοντος μηνύουν την κυβέρνηση, ισχυριζόμενες ότι δεν έχει λάβει επαρκή μέτρα για να σταματήσει την απώλεια της βιοποικιλότητας και να προστατεύσει την άγρια ζωή. Υποστηρίζουν ότι τα σχέδια και οι πολιτικές της κυβέρνησης είναι ανεπαρκείς για να εκπληρώσουν τις νομικές και διεθνείς υποχρεώσεις. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ισχυρίζεται ότι είναι δεσμευμένη στη βελτίωση της βιοποικιλότητας, επισημαίνοντας πρωτοβουλίες και χρηματοδοτήσεις που στοχεύουν στην αποκατάσταση του περιβάλλοντος και στην προστασία των ειδών. Ωστόσο, οι κριτικοί υποστηρίζουν ότι αυτές οι προσπάθειες είναι ανεπαρκείς και στερούνται επείγοντος χαρακτήρα. Οι ειδικοί τονίζουν την ανάγκη για άμεσες και σημαντικές αλλαγές για να αντιστραφεί η μείωση και να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα.

Πηγή:

Euronews

Σε νομική διαμάχη η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασίλειου σχετικά με την κακή του κατάσταση όσον αφορά τη διατήρηση της άγριας ζωής. Η κατάσταση της χώρας χαρακτηρίζεται ως μία από τις πιο φτωχές σε βιοποικιλότητα παγκοσμίως. Η νομική διαδικασία υποκινείται από ομάδες προστασίας του περιβάλλοντος που αμφισβητούν την επιτυχία της κυβέρνησης να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για τη βιοποικιλότητα. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει σημειώσει σημαντικές μειώσεις σε είδη άγριας ζωής και βιοτόπους, καθιστώντας το μία από τις πιο φτωχές σε βιοποικιλότητα χώρες παγκοσμίως. Παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό περιλαμβάνουν την εντατική γεωργία, την αστικοποίηση και τη ρύπανση. Οργανώσεις για τη διατήρηση του περιβάλλοντος μηνύουν την κυβέρνηση, ισχυριζόμενες ότι δεν έχει λάβει επαρκή μέτρα για να σταματήσει την απώλεια της βιοποικιλότητας και να προστατεύσει την άγρια ζωή. Υποστηρίζουν ότι τα σχέδια και οι πολιτικές της κυβέρνησης είναι ανεπαρκείς για να εκπληρώσουν τις νομικές και διεθνείς υποχρεώσεις. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ισχυρίζεται ότι είναι δεσμευμένη στη βελτίωση της βιοποικιλότητας, επισημαίνοντας πρωτοβουλίες και χρηματοδοτήσεις που στοχεύουν στην αποκατάσταση του περιβάλλοντος και στην προστασία των ειδών. Ωστόσο, οι κριτικοί υποστηρίζουν ότι αυτές οι προσπάθειες είναι ανεπαρκείς και στερούνται επείγοντος χαρακτήρα. Οι ειδικοί τονίζουν την ανάγκη για άμεσες και σημαντικές αλλαγές για να αντιστραφεί η μείωση και να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα.

Πηγή:

Euronews

Σύμφωνα με τον Δείκτη Απόδοσης για την Κλιματική Αλλαγή του 2024 (CCPI), η Δανία, η Σουηδία και η Χιλή είναι οι κορυφαίες χώρες σε πράσινες πολιτικές. Η Δανία έχει υψηλές επιδόσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στη μείωση των εκπομπών. Η Σουηδία διακρίνεται για τις περιβαλλοντικές πολιτικές και το υψηλό ποσοστό ανανεώσιμης ενέργειας. Η Χιλή έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο με φιλόδοξους στόχους και επενδύσεις σε ηλιακή και αιολική ενέργεια.

Αντίθετα, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία και το Καζακστάν βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις λόγω υψηλών εκπομπών, εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και ανεπαρκών κλιματικών πολιτικών. Το Ιράν δυσκολεύεται με τις υψηλές εκπομπές και τη χαμηλή χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η Σαουδική Αραβία εξαρτάται από το πετρέλαιο και έχει ελάχιστες δράσεις για το κλίμα, ενώ το Καζακστάν έχει υψηλή ένταση άνθρακα και ανεπαρκείς κλιματικές πολιτικές.
Για λεπτομερείς κατατάξεις και περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να ανατρέξετε στην έκθεση CCPI 2024.

Πηγή:

Climate Change Performance Index 2024

Με την οικονομική ενίσχυση ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ προχωρά η Ελλάδα στην πράσινη μετάβαση επενδύοντας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με την αποδέσμευση του κεφαλαίου, μετά την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα θα προχωρήσει στην περεταίρω ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύστημα ηλεκτρισμού. Τα έργα που καλείτε η Ελλάδα να εκπονήσει με τους πόρους αυτούς είναι το «Faethon Project» το οποίο περιλαμβάνει 2 φωτοβολταϊκά σημεία με συνολική ισχύ 504MW που σκοπός τους είναι να παράγει περισσότερη ενέργεια την μέρα για να καταναλώνεται σε χρόνους με περισσότερη ζήτηση. Το δεύτερο έργο «Seli» είναι φωτοβολταϊκή μονάδα 309 MW με σύστημα αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες λιθίου με σκοπό να βελτιστοποιήσει την παραγωγή και την σταθερότητα του δικτύου. Τα πιο πάνω έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του πακέτου «Fit for 55».

Πηγή:

European Commission Official Website 2 April 2024

Με συστάσεις προς την κυβέρνηση του Η.Β. προχώρησε μέσω δημοσιευμένης εργασίας η Επιτροπή Πολιτικής για τα Αειφόρα Πλαστικά του Πανεπιστημίου του Birmingham. Το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει κρίση λόγω της αυξανόμενης ρύπανσης από το πλαστικό, με το 3,3% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου να προέρχεται από την παραγωγή και επεξεργασία πλαστικών. Η προτεινόμενη λύση είναι η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία πλαστικών, με συστάσεις για αναπροσαρμογή της αξίας των πλαστικών, μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό σύστημα, μείωση της αποτέφρωσης και υγειονομικής ταφής, ρύθμιση των βιοπλαστικών και κομποστοποιήσεων, προώθηση βιώσιμων προμηθειών, και δημιουργία βάσης στοιχείων μέσω ερευνητικού κέντρου. Παρά τη δημόσια ανησυχία, οι περιβαλλοντικές πολιτικές δεν αντανακλούν πλήρως την ανησυχία αυτή, με πρόταση για μια νέα πολιτική προσέγγιση που θα επιτρέπει στα πλαστικά να συμβάλλουν θετικά στην οικονομία χωρίς να βλάπτουν το περιβάλλον. Τέλος, υπάρχει ευκαιρία για το Ηνωμένο Βασίλειο να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω πολιτικών που ενθαρρύνουν την προώθηση της κυκλικής οικονομίας πλαστικών, με θετικές επιπτώσεις στην οικονομία και το περιβάλλον.

Πηγή:

University of Birmingham

Τα ευρήματα της έρευνας του Πανεπιστημίου Monash που δημοσιεύθηκαν στο «The Lancet Planetary Health δείχνουν την θνησιμότητα 1 εκατομμυρίου ανθρώπων κάθε χρόνο λόγω της ατμοσφαιρική ρύπανσης. Η κατανομή των θανάτων αυξάνεται στα αστικά κέντρα με την Ασία να κατέχει το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων της τάξης του 65,2%, η Αφρική να κατέχει ποσοστό 12%, η Ευρώπη 12.5%, η Αμερική 5.6% και η Ωκεανία 0.1%. Το δείγμα της έρευνας ξεπερνά τις 13.000 πόλεις από τις οποίες εξετάστηκαν τα επίπεδά μόλυνσης των σωματιδίων PM2.5.

Πηγή:

CNN GR

Στα εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος εντάχθηκε με νέα νομοθεσία το λαθρεμπόριο ξυλιάς, η υπερ-εκμετάλλευση υδάτινων πόρων, η ρύπανση από τα πλοία καθώς και οι παραβιάσεις για τα χημικά προϊόντα. Οι ποινές φτάνουν τα 10 χρόνια φυλάκισης και χρηματικά προστύμματα ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ σε εταιρείες. Πέραν των αυστηρών ποινών η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύει τα κράτη μέλη σε συλλογή δεδομένων για τα περιβαλλοντικά αδικήματα και θα βοηθήσει τις εθνικές αρχές στον σχεδιασμό στρατηγικών για ενημέρωση και πρόληψη.

Πηγή:

European Parliament

Τα φεστιβάλ ενεργά αναζητούν πιο περιβαλλοντικά βιώσιμες μεθόδους λειτουργίας λόγω της μεγάλης εξάρτησής τους από το ηλεκτρικό ρεύμα, ειδικά σε απομακρυσμένες περιοχές όπου η πρόσβαση στο εθνικό δίκτυο ηλεκτρισμού είναι περιορισμένη. Προς το παρόν, πολλά φεστιβάλ χρησιμοποιούν γεννήτριες που κινούνται με ορυκτά καύσιμα, προκαλώντας επιβλαβείς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Για να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, τα φεστιβάλ επενδύουν όλο και περισσότερο σε πιο πράσινες εναλλακτικές ενέργειες όπως η ηλιακή ενέργεια και η αποθήκευση μπαταριών. Πρωτοβουλίες όπως η εγκατάσταση ανεμογεννητριών και ηλιακών πάνελ υλοποιούνται, και μερικά φεστιβάλ δίνουν προτεραιότητα στις βεγκανικές και χορτοφαγικές επιλογές για τροφή προκειμένου να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Για παράδειγμα, το φετινό φεστιβάλ Glastonbury φιλοξένησε έναν ανεμογεννήτρια 20 μέτρων για να παρέχει ηλεκτρικό ρεύμα σε επιλεγμένες αγορές. Εγκατεστημένη από την Octopus Energy, η ανεμογεννήτρια, μαζί με ηλιακούς συλλέκτες και μπαταρίες, παρείχε ενέργεια σε ένα μικρό δίκτυο με αρκετό ηλεκτρικό ρεύμα για να λειτουργήσει 300 ψυγεία την ημέρα. Περισσότερα φεστιβάλ επενδύουν σε πιο πράσινες εναλλακτικές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της ηλιακής ενέργειας και της αποθήκευσης μπαταριών.

Πηγή:

BBC

Το κρουαζιερόπλοιο Icon of the Seas, το πλέον μεγαλύτερο παγκοσμίως, πραγματοποίησε για πρώτη φορά ταξίδι προξενώντας ανησυχίες στους περιβαλλοντολόγους οι οποίοι επισήμαναν τους κινδύνους διαρροής βλαπτικού για το περιβάλλον μεθανίου στην ατμόσφαιρα (αρκετά ισχυρότερου αερίου θερμοκηπίου συγκριτικά με το διοξείδιο του άνθρακα) καθώς το κρουαζιερόπλοιο κινείται με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Ιδιοκτήτης του είναι ο Όμιλος Royal Caribbean και έχει μήκος 365 μέτρων (1.197 πόδια), 20 καταστρώματα και δυνατότητα να φιλοξενήσει έως 7.600 επιβάτες. Ο διευθυντής του Θαλάσσιου Προγράμματος στο Διεθνές Συμβούλιο για Καθαρές Μεταφορές (ICCT), Μπράιαν Κόμερ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters τόνισε ότι «Είναι ένα βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση» και συνέχισε λέγοντας πως «Θα εκτιμούσαμε ότι η χρήση LNG ως θαλάσσιου καυσίμου εκπέμπει πάνω από 120% περισσότερες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στον κύκλο ζωής από ό,τι το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης πλοίων». Τέλος, σε δημοσίευμά του το ICCT ανακοίνωσε ότι η εκπομπή μεθανίου από πλοία που κινούνται με LNG υπερβαίνει το επιτρεπτό όριο που θέτουν οι παρόντες κανονισμοί.

Πηγή:

BBC

Με την ολοκλήρωση του 2023 προστέθηκε ακόμη μια χρονιά στην οποία καταγράφηκε αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη. Από την προ - βιομηχανική εποχή, περίπου μέχρι το 1900, ο μέσος όρος θερμοκρασιών αυξήθηκε κατά 1 βαθμό κελσίου και το αποτύπωμα του διοξειδίου του άνθρακα να είναι το διπλάσιο από τις μετρήσεις του 1950. Με τις πιο πάνω αυξήσεις η κλιματική αλλαγή είναι εμφανής με την εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, εξαφανίσεις ειδών ζώων κ.ο.κ. Διακόσιες κυβερνήσεις υπέγραψαν το 2015 την Συμφωνία των Παρισίων σε μία κοινή προσπάθεια για αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Με έλεγχο των εθνικών σχεδίων κάθε 5 χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση ηγείται της προσπάθειας αυτής. Απώτερος στόχος είναι ο περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1.5 βαθμούς κελσίου και η εκμηδένιση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα μέχρι το 2050.

Πηγή:

BBC

Μετά την έγκριση της Συμφωνίας του Παρισιού (COP21) του 2015 το επόμενο πρακτικό βήμα του ΟΗΕ γίνεται στο 28ο Συνέδριο COP28. Η Σύνοδος COP28 συνήλθε στο Ντουμπάι με την συμμετοχή 200 χωρών οι οποίες μετά από έντονες διαπραγματεύσεις 2 εβδομάδων, συμφώνησαν την «Μετάβαση μακριά από τα ορυκτά καύσιμα». Η απόφαση έρχεται να δώσει πρακτικές λύσεις στα μέτρα που θα ληφθούν καλώντας τις χώρες στον μηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2050. Για κάθε χώρα θα εκπονηθούν συγκεκριμένα σχέδια για την υλοποίηση των στόχων ανάλογα με τις εθνικές τους δυνατότητες. Για την μείωση του μεθανίου η Συμφωνία κάνει έκκληση για τριπλασιασμό των ΑΠΕ σε παγκόσμια κλίμακα μέχρι το 2030. Η επίτευξη της συμφωνίας για πρώτη φορά με την αναφορά στην απομάκρυνση της παγκόσμιας οικονομίας από τα ορυκτά καύσιμα είναι μια ενωμένη έκφραση της διεθνούς κοινότητας προς την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στον αντίλογο τάχθηκαν Νησιά Κράτη που δεν συναίνεσαν με την απόφαση.

Πηγή:

New York Times

Καθώς οι συνομιλίες για το κλίμα της COP28 πλησιάζουν σε μια κρίσιμη φάση, ο επικεφαλής του ΟΗΕ για το κλίμα Simon Stiell προτρέπει τα έθνη να συνεργαστούν και να ολοκληρώσουν μια συμφωνία, ιδιαίτερα αντιμετωπίζοντας το επίμαχο ζήτημα της έκκλησης για τερματισμό των ορυκτών καυσίμων. Ο Stiell αναγνωρίζει την πρόοδο στην επίλυση των διαφωνιών, αλλά τονίζει τα υψηλά διακυβεύματα, προειδοποιώντας ότι η υποχώρηση από φιλόδοξους στόχους θα μπορούσε να κοστίσει αμέτρητες ζωές. Η Προεδρία της COP28, που ασκείται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αναμένεται να δημοσιεύσει ένα νέο προσχέδιο κειμένου για την πιθανή τελική συμφωνία. Δύο βασικές συζητήσεις συνεχίζονται: η φιλοδοξία των εθνών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και οι οικονομικές και υποστηρικτικές δεσμεύσεις που είναι διατεθειμένες να αναλάβουν. Πάνω από 80 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της ΕΕ και των μικρών νησιωτικών χωρών, υποστηρίζουν μια συμφωνία για τη «σταδιακή κατάργηση» των ορυκτών καυσίμων, αντιμετωπίζοντας την αντίθεση από αξιόλογους παράγοντες όπως η Σαουδική Αραβία, βασικός παράγοντας στην ομάδα παραγωγών πετρελαίου του ΟΠΕΚ. Οι διαπραγματευτές έχουν προθεσμία μέχρι την Τρίτη για να καταλήξουν σε συναίνεση σχετικά με το ποια θα μπορούσε να είναι η πρώτη παγκόσμια συμφωνία για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ανανεώνει την έκκλησή του προς τους ηγέτες να δεσμευτούν σε ένα όριο θέρμανσης 1,5°C, να τερματίσουν την εποχή των ορυκτών καυσίμων και να αποδώσουν δικαιοσύνη για το κλίμα. Η αντιπροσωπεία της Σαουδικής Αραβίας επιμένει ότι η συμφωνία θα πρέπει να επικεντρωθεί στη μείωση των εκπομπών αντί να ξεχωρίζει τις πηγές ενέργειας. Αυτή η στάση ευθυγραμμίζεται με την επιστολή του ΟΠΕΚ που αντιτίθεται σε οποιαδήποτε γλώσσα στοχεύει άμεσα τα ορυκτά καύσιμα, καθώς τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να αποτελούν περίπου το 80% της παγκόσμιας ενέργειας παρά την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών. Οι διαπραγματευτές σημειώνουν αντίσταση από άλλα μέλη του ΟΠΕΚ και του ΟΠΕΚ+, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, του Ιράκ και του Ιράν, κατά της συμπερίληψης σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων στη συμφωνία COP28. Η υπουργός Περιβάλλοντος της Σιγκαπούρης Γκρέις Φου αναγνωρίζει την πρόοδο σε ορισμένους τομείς, αλλά τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα εναπομένοντα κενά στην εξεύρεση λύσεων.

Πηγή:

• Reuters

Η COP28, συντομογραφία της 28ης Διάσκεψης των Μερών βάσει της Σύμβασης Πλαίσιο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC), είναι η τελευταία σε μια σειρά ετήσιων συναντήσεων όπου οι κυβερνήσεις του κόσμου συζητούν τις παγκόσμιες απαντήσεις στην κλιματική κρίση. Η UNFCCC, που ιδρύθηκε το 1992, υποχρεώνει τις χώρες να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και να μειώσουν δίκαια τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Οι συναντήσεις της COP είχαν τόσο επιτυχίες (όπως η Συμφωνία του Παρισιού το 2015) όσο και αποτυχίες (όπως η Κοπεγχάγη το 2009). Η COP28, που φιλοξενείται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στο Ντουμπάι, ξεκίνησε στις 30 Νοεμβρίου, με τους παγκόσμιους ηγέτες να συμμετέχουν στην Παγκόσμια Σύνοδο Κορυφής για τη Δράση για το Κλίμα στις 1-2 Δεκεμβρίου. Παρά τη νομικά δεσμευτική δέσμευση της Συμφωνίας του Παρισιού ορόσημο για τον περιορισμό των αυξήσεων της παγκόσμιας θερμοκρασίας, γνωστές ως Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές (NDCs), ήταν ανεπαρκείς για την επίτευξη των περιγραφόμενων στόχων. Η COP26 το 2021 αναγνώρισε την ανάγκη να επικεντρωθεί στον πιο απαιτητικό στόχο του 1,5°C και προέτρεψε τις χώρες να ενημερώνουν τα NDC τους ετησίως. Ωστόσο, γεωπολιτικά γεγονότα, όπως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχουν αλλάξει το τοπίο, επηρεάζοντας τις τιμές της ενέργειας και τις παγκόσμιες προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η COP27, που πραγματοποιήθηκε στην Αίγυπτο, σημείωσε πρόοδο στην αντιμετώπιση των «απωλειών και ζημιών» από τις ακραίες κλιματικές συνθήκες. Οι ανεπτυγμένες χώρες συμφώνησαν να δημιουργήσουν ένα ταμείο για τα πιο ευάλωτα έθνη που πλήττονται από τις κλιματικές καταστροφές. Η COP28 στοχεύει στη μετατροπή αυτής της συμφωνίας σε πράξη. Συγκεκριμένα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μια μεγάλη πετρελαιοπαραγωγός χώρα, διόρισε τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εθνικής τους εταιρείας πετρελαίου ως πρόεδρο της COP28, πυροδοτώντας διαμάχες. Το Ηνωμένο Βασίλειο, ο οικοδεσπότης του COP26, έχει αντιμετωπίσει επικρίσεις για ανατροπές πολιτικής και για μια αντιληπτή έλλειψη ηγεσίας για το κλίμα. Η επείγουσα ανάγκη περιορισμού της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5°C τονίζεται από τα πρόσφατα ρεκόρ θερμοκρασιών. Ωστόσο, οι τρέχουσες τάσεις εκπομπών και η ανάγκη για ουσιαστικές μειώσεις θέτουν σημαντικές προκλήσεις. Οι συζητήσεις για το COP28 θα περιστρέφονται γύρω από τις ενημερώσεις του NDC, την κατανομή της χρηματοδότησης για το κλίμα και την επιτακτική ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης με αυξημένη αίσθηση επείγουσας ανάγκης και δέσμευσης.

Πηγή:

• The Guardian

Μια πρόσφατη έκθεση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) δείχνει ότι η Γη βρίσκεται σε τροχιά για αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3°C μέχρι το τέλος του αιώνα, η οποία είναι διπλάσια από τον στόχο που έχει τεθεί από τη Συμφωνία του Παρισιού. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η ανησυχητική τάση, η Έκθεση Κενών Εκπομπών 2023 τονίζει την κρίσιμη ανάγκη για τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις να μειώσουν επειγόντως τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά 42% έως το 2030, με στόχο τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5°C. Η έκθεση όχι μόνο παρέχει μια αξιολόγηση των τρεχουσών και των προβλεπόμενων παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά εμβαθύνει επίσης στις ενεργειακές μεταβάσεις σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Επιπλέον, εξετάζει τον ρόλο των στρατηγικών απομάκρυνσης του διοξειδίου του άνθρακα στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Ενώ αναγνωρίζει την πρόοδο από την υπογραφή της Συμφωνίας του Παρισιού το 2015, με μείωση των προβλεπόμενων εκπομπών το 2030 να αυξηθούν από 16% σε 3%, η έκθεση τονίζει ότι απαιτούνται περαιτέρω μειώσεις 28% και 42% για τους 2°C και 1,5 μονοπάτια °C, αντίστοιχα. Η εφαρμογή των Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών (NDC) που περιγράφονται στη Συμφωνία του Παρισιού, είτε άνευ όρων είτε υπό όρους, θα εξακολουθήσει να έχει ως αποτέλεσμα αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,9°C και 2,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, αντίστοιχα. Η έκθεση προτρέπει όλα τα έθνη να επισπεύσουν τους συνολικούς αναπτυξιακούς μετασχηματισμούς με χαμηλές εκπομπές άνθρακα. Αναγνωρίζοντας τις ποικίλες ικανότητες και ευθύνες των εθνών για τις εκπομπές, απαιτεί πιο φιλόδοξες ενέργειες από εκείνα με μεγαλύτερες δυνατότητες, μαζί με υποστήριξη προς τις αναπτυσσόμενες χώρες για την επιδίωξη ανάπτυξης ανάπτυξης χαμηλών εκπομπών. Η έκθεση διερευνά επίσης πώς οι ενισχυμένες προσπάθειες εφαρμογής μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα οι επερχόμενες Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές του 2025 να μειώσουν αποτελεσματικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου το 2035 σε επίπεδα σύμφωνα με τις οδούς 2°C και 1,5°C. Επιπλέον, αξιολογεί τις δυνατότητες και τους κινδύνους που σχετίζονται με τις μεθόδους αφαίρεσης διοξειδίου του άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων των λύσεων που βασίζονται στη φύση και της άμεσης δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα στον αέρα.

Πηγή:

• UNEP Report 2023

Αξιωματούχοι οι οποίοι γνωρίζουν επί του θέματος αποκάλυψαν ότι περισσότερες από 60 χώρες εγκρίνουν μια πρόταση υπό την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Ηνωμένων Πολιτειών και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για τον τριπλασιασμό της παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας την επόμενη δεκαετία, ενώ απομακρύνονται από τον άνθρακα. Αυτή η πρωτοβουλία προωθείται εν όψει των κλιματικών διαπραγματεύσεων COP28 του ΟΗΕ, που έχουν προγραμματιστεί από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου στο Ντουμπάι. Η ΕΕ, οι ΗΠΑ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναζητούν την υποστήριξη του παγκόσμιου ηγέτη για τη δέσμευση, με ώθηση για τη συμπερίληψή της στο τελικό αποτέλεσμα μιας συνάντησης στις 2 Δεκεμβρίου. Αρκετά έθνη, όπως η Νιγηρία, η Νότια Αφρική, το Βιετνάμ, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, ο Καναδάς , Περού, Χιλή, Ζάμπια και Μπαρμπάντος, έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν. Η προτεινόμενη δέσμευση, που περιγράφεται σε προσχέδιο που αναθεωρήθηκε από το Reuters, περιλαμβάνει επίσης τον διπλασιασμό του ετήσιου ποσοστού βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης στο 4% έως το 2030. Τονίζει την ανάγκη ταυτόχρονης μείωσης της εξάρτησης από την αμείωτη ενέργεια από άνθρακα, συμπεριλαμβανομένης της διακοπής της χρηματοδότησης νέων καύσης άνθρακα φυτά. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαπραγματεύσεις με την Κίνα και την Ινδία για να ενταχθούν στη δέσμευση βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι τόσο η επέκταση της καθαρής ενέργειας όσο και η ταχεία μείωση των ορυκτών καυσίμων που εκπέμπουν CO2 είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό της σοβαρής κλιματικής αλλαγής. Οι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η έγκαιρη υποστήριξη αυτής της πρωτοβουλίας θα δημιουργήσει ώθηση και θα ενισχύσει μια θετική ατμόσφαιρα για τις δυνητικά απαιτητικές συζητήσεις στη διάσκεψη για το κλίμα.

Πηγή:

• Reuters

Η σύνδεση της κλιματικής αλλαγής και των συγκρούσεων είναι εμφανής, με 14 χώρες να βιώνουν επί του παρόντος ένοπλη βία, συμπεριλαμβανομένων της Υεμένης, του Αφγανιστάν, του Σουδάν και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Αυτές οι χώρες αγωνίζονται να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή λόγω εσωτερικών διχασμών ή συνεχιζόμενης βίας. Η κλιματική αλλαγή μπορεί επίσης να πυροδοτήσει τις υπάρχουσες εντάσεις σχετικά με την πρόσβαση σε λιγότερες ανάγκες, καθιστώντας τις πιο ευάλωτες. Η κλιμακούμενη βία στη Λωρίδα της Γάζας έχει κάνει τον πληθυσμό της πιο ευάλωτο από ποτέ. Οι κυματιστικές επιπτώσεις των συγκρούσεων και της κλιματικής αλλαγής μπορούν να προκαλέσουν εκτεταμένες καταστροφές, ειδικά σε ζητήματα γης και πόρους. Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC) διαπίστωσε ότι οι κυματισμοί των συγκρούσεων και της κλιματικής αλλαγής μπορούν να προκαλέσουν εκτεταμένες καταστροφές, ειδικά στις περιοχές του Σαχέλ και της λίμνης Τσαντ. Η αστάθεια στην περιοχή οδήγησε τους βοσκούς και τους αγρότες να εγκατασταθούν σε περιοχές με ένοπλη βία, ανταγωνιζόμενοι τους ντόπιους για χώρο και πόρους. Οι αρχές που συνήθως βοηθούν στην επίλυση διαφορών έχουν αποσυρθεί από ορισμένες περιοχές λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια, οδηγώντας σε συγκρούσεις. Ως αποτέλεσμα, ένοπλες ομάδες επιβαρύνουν ολοένα και περισσότερο τη βία.

Η Σομαλία, μια από τις πιο ευάλωτες στο κλίμα χώρες στον κόσμο, αντιμετωπίζει δεκαετίες συγκρούσεων και σοβαρές ξηρασίες, με αποτέλεσμα να εκτοπιστούν περισσότεροι από 3,8 εκατομμύρια άνθρωποι. Τα ζητήματα γης και οι διαμάχες έχουν επιδεινώσει τις εντάσεις, με την κατοχή γης να επικρατεί στη Νότια-Κεντρική Σομαλία. Οι οπλισμένες συγκρούσεις και η κλιματική αλλαγή είναι οι κύριοι μοχλοί για την επισιτιστική ανασφάλεια, με τις συγκρούσεις να έχουν δραστικές δευτερογενείς επιπτώσεις, ειδικά όταν οι εμπλεκόμενες χώρες είναι βασικοί παραγωγοί ή εξαγωγείς βασικών αγαθών. Οι ένοπλες συγκρούσεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν όλεθρο στο φυσικό περιβάλλον μιας χώρας, με πάνω από το 80% των συγκρούσεων να λαμβάνουν χώρα σε εστίες βιοποικιλότητας. Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος πυροδοτεί έναν φαύλο κύκλο, συμβάλλοντας στην κλιματική αλλαγή και μειώνοντας την ικανότητα προσαρμογής του πληθυσμού. Η Γάζα, όπου ζουν 2,2 εκατομμύρια άνθρωποι, αντιμετωπίζει τρομερή έλλειψη υποδομών και υγιεινής, αύξηση της θερμοκρασίας, μείωση των βροχοπτώσεων, άνοδο της στάθμης της θάλασσας και συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα. Τα Παλαιστινιακά Εδάφη είναι μεταξύ των 25 περιοχών που είναι πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή, χωρίς κανένα μέρος να ξεφύγει από την κατάσταση.

Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή απαιτεί σημαντική κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική αναμόρφωση, με τις χώρες που κατατάσσονται στη χαμηλότερη θέση να είναι οι πιο ευάλωτες και λιγότερο προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν τους στρεσογόνους παράγοντες. Οι συγκρούσεις μπορεί να οδηγήσουν στην καταστροφή βασικών υπηρεσιών όπως το νερό, το σχολείο και τα κέντρα υγείας, επηρεάζοντας την οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Η Διεθνής Επιτροπή για την Ανθεκτικότητα (ICRC) υπογραμμίζει ένα χάσμα στη χρηματοδότηση της δράσης για το κλίμα μεταξύ σταθερών και εύθραυστων χωρών, με πολλές να παραμελούνται οικονομικά λόγω συγκρούσεων. Ακόμη και σταθερές χώρες όπως η Γαλλία και η Ελβετία αγωνίζονται να προσαρμοστούν σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα. Η ΔΕΕΣ εργάζεται για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της Γάζας και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας τόσο σε συγκρούσεις όσο και σε κρίσεις της κλιματικής αλλαγής. Ο οργανισμός εργάζεται για να διασφαλίσει ότι τα σημεία ύδρευσης θα συνεχίσουν να λειτουργούν ακόμη και αν επηρεαστεί η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Πηγή:

• France 24

Έξι εβδομάδες πριν από τις κλιματικές συνομιλίες COP28, διαπραγματευτές από την Αφρική και την Ινδία παρουσίασαν χωριστά σχέδια για να παροτρύνουν τις ανεπτυγμένες χώρες να κάνουν πιο σημαντικά βήματα για την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα.

Η Αφρικανική Ομάδα διαπραγματευτών καλεί τα πλούσια έθνη να σταματήσουν την έγκριση νέων έργων παραγωγής ορυκτών καυσίμων έως το 2030. Εν τω μεταξύ, η Ινδία υποστηρίζει αυτές τις χώρες όχι μόνο να επιτύχουν καθαρές μηδενικές εκπομπές αλλά και να απομακρύνουν ενεργά τον άνθρακα από την ατμόσφαιρα με 2050.

Αυτές οι προτάσεις ευθυγραμμίζονται με την αρχή των "κοινών αλλά διαφοροποιημένων ευθυνών" στις συνομιλίες του ΟΗΕ για το κλίμα, όπου τα πλουσιότερα έθνη, κυρίως υπεύθυνα για την κλιματική αλλαγή, θα πρέπει να πρωτοστατήσουν στην αντιμετώπισή της. Ωστόσο, πλούσια κράτη όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση εστιάζουν σε παγκόσμιους στόχους, όπως ο τριπλασιασμός της ικανότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030 και η σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων παγκοσμίως πολύ πριν από το 2050.

Παρά ορισμένους περιορισμούς για την υποστήριξη έργων ορυκτών καυσίμων στο εξωτερικό, μεγάλες χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και η Νορβηγία συνεχίζουν να εγκρίνουν την εγχώρια παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου χωρίς να ορίζουν ημερομηνίες λήξης. Η Αφρικανική Ομάδα Διαπραγματευτών ζήτησε «διαφοροποιημένες διαδρομές», δίνοντας έμφαση στη διακοπή της εξερεύνησης ορυκτών καυσίμων στις ανεπτυγμένες χώρες πολύ πριν από το 2030, δίνοντας παράλληλα στις αναπτυσσόμενες χώρες την ευκαιρία να καλύψουν βραχυπρόθεσμα το παγκόσμιο χάσμα εφοδιασμού.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι μια έκθεση του ΟΗΕ του 2021 έρχεται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς περί κενού εφοδιασμού ορυκτών καυσίμων, αποκαλύπτοντας ότι οι κυβερνήσεις παγκοσμίως σχεδιάζουν να παράγουν υπερδιπλάσια ποσότητα ορυκτών καυσίμων το 2030 από ό,τι είναι συμβατό με τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5°C. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της αυξημένης παραγωγής προέρχεται από αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, η Ρωσία και η Ινδία. Η Δανία και η Κόστα Ρίκα έχουν σχηματίσει τη Συμμαχία Beyond Oil and Gas, δεσμευόμενη να σταματήσουν την παραγωγή αυτών των ορυκτών καυσίμων. Ο Αφρικανός αγωνιστής για το κλίμα Thuli Makama τάσσεται κατά της έγκρισης νέων έργων εξόρυξης ορυκτών καυσίμων στην Αφρική ή αλλού, τονίζοντας ότι αυτά τα έργα εμποδίζουν την ανάπτυξη στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της πράσινης οικονομίας στην ήπειρο, ενώ ωφελούν πρωτίστως τις εταιρείες πλούσιων χωρών.

Η Αφρικανική Ομάδα καλεί επίσης τα πλούσια έθνη να παράσχουν περισσότερη οικονομική υποστήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, την προσαρμογή και την αντιμετώπιση απωλειών και ζημιών. Προτείνουν 200-400 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για απώλειες και ζημιές και επιπλέον 400 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή έως το 2030, επιπλέον της χρηματοδότησης για τη μείωση των εκπομπών.

Η υποβολή της Ινδίας στον απολογισμό του ΟΗΕ υποδηλώνει ότι οι ανεπτυγμένες χώρες θα πρέπει να φτάσουν σε καθαρές αρνητικές εκπομπές έως το 2050, κάτι που ευθυγραμμίζεται με τον στόχο της επίτευξης παγκόσμιων καθαρών μηδενικών εκπομπών. Αυτή η πρόταση υποστηρίζεται από ειδικούς που υποστηρίζουν ότι οι ανεπτυγμένες χώρες έχουν εξαντλήσει τον προϋπολογισμό τους για άνθρακα και η επίτευξη στόχων 1,5°C δεν θα πρέπει να βαρύνει τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Ο Αντόνιο Γκουτέρες, ο επικεφαλής του ΟΗΕ, είχε προηγουμένως ζητήσει τα ανεπτυγμένα έθνη να φτάσουν στο μηδέν έως το 2040, αλλά η πρότασή του έλαβε περιορισμένη προσοχή τόσο από τις ανεπτυγμένες όσο και από τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Πηγή:

• Ειδήσεις για την αρχική σελίδα του κλίματος

Τον Φεβρουάριο, ο Daniel Caspary, ο ηγέτης του κυβερνώντος κόμματος της Γερμανίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υποστήριξε την προτεινόμενη πανευρωπαϊκή απαγόρευση των οχημάτων εσωτερικής καύσης έως το 2035, υποδεικνύοντας ότι είναι απαραίτητο να επιτευχθούν οι στόχοι για το κλίμα, αλλά λάθος να βασίζεται αποκλειστικά σε μία λύση. Εξέφρασε την πεποίθησή του για τη νοημοσύνη των μηχανικών παγκοσμίως για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων στο μέλλον. Ως δημοσιογράφος για το κλίμα, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε όχι μόνο τη φύση της παραπληροφόρησης για το κλίμα, αλλά και τις πηγές και τα κίνητρά της. Ενώ η απόλυτη άρνηση του κλίματος γίνεται όλο και πιο σπάνια, το πιο διαδεδομένο ζήτημα είναι η «κλιματική καθυστέρηση», η οποία υποθέτει ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μπορεί να περιμένει ή είναι πολύ δαπανηρή. Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν καταρρίψει αυτούς τους ισχυρισμούς, καθιστώντας πρόκληση για τους δημοσιογράφους να τους καταπολεμήσουν. Η δήλωση του Caspary, αν και ακούγεται λογική, έρχεται σε αντίθεση με τις σαφείς αποδείξεις ότι η εστίαση στα ηλεκτρονικά καύσιμα μπορεί απλώς να καθυστερήσει τις μειώσεις των εκπομπών. Οι προμήθειες ηλεκτρονικών καυσίμων προβλέπεται να είναι ανεπαρκείς έως το 2035 και οι εκπομπές από τα αυτοκίνητα με ηλεκτρονικά καύσιμα είναι σημαντικά υψηλότερες από τα ηλεκτρικά οχήματα. Η Γερμανία και η Αυστρία, όπου βρίσκεται η παραδοσιακή αυτοκινητοβιομηχανία, έχουν συμφέροντα στην προώθηση των ηλεκτρονικών καυσίμων. Η Κίνα έχει γίνει παγκόσμιος ηγέτης στην παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων και οι εισαγωγές της στη Γερμανία έχουν αυξηθεί. Ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ αντιστέκεται επίσης στη στροφή προς τα ηλεκτρονικά οχήματα και έχει κάνει δύσπιστα σχόλια για την κλιματική αλλαγή. Για να κατανοήσουν τις συνέπειες αυτής της παραπληροφόρησης, οι δημοσιογράφοι πρέπει να διερευνήσουν τις λεπτομέρειες. Η Αυστρία στοχεύει να είναι κλιματικά ουδέτερη έως το 2040, αλλά δεν υπάρχει δεσμευτικός νόμος για την προστασία του κλίματος που να υποστηρίζει αυτόν τον στόχο. Οι δημοσιογράφοι πρέπει να εξετάσουν εξονυχιστικά τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των προτεινόμενων λύσεων, τα συμφέροντα πίσω από αυτές και εάν συμβάλλουν πραγματικά στη δράση για το κλίμα ή απλώς χρησιμεύουν ως τακτικές μάρκετινγκ ή καθυστερήσεων για πιο ουσιαστικές πολιτικές.

Πηγή:

• Reuters Institute

Στις 30 Σεπτεμβρίου 60,000 Ελβετοί διαδήλωσαν στην Ελβετική πρωτεύουσα Μπερν απαιτώντας από την κυβέρνηση πιο άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Οι Ελβετοί διαδηλώνουν λίγες μόλις μέρες από τις επερχόμενες εκλογές ασκώντας πίεση στους κυβερνόντες και τους υποψήφιους για αποτελεσματικότερα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος. Στοιχείο που αποδεικνύει την σοβαρότητα της κλιματικής αλλαγής είναι το λιώσιμο κατά 10% των παγετώνων της Ελβετίας σε 2 χρόνια. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει εγκεκριμένο προσχέδιο νόμου για την μείωση και την εκμηδένιση των εκπομπών αερίων μέχρι το 2050 με οικονομικές χορηγίες και προώθηση ΑΠΕ δεν θα εφαρμοστεί μέχρι το 2025.

Πηγή:

• Reuters

Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αποφάσισε να διαφοροποιήσει και να θέσει υπό αμφισβήτηση, όπως και ο Άγγλος Πρωθυπουργός, τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περιβαλλοντική πολιτική. Ο Πρόεδρος Μακρόν κάνει λόγο για μέτρα που θα δώσουν κίνητρα στους Γάλλους προς την πράσινη μετάβαση, και όχι μέσο επιβλητικότητας, με απώτερο στόχο την μείωση κατά το ημίση των εκπομπών άνθρακα μέχρι το 2030. Το πακέτο μέτρων «planification écologique» δεν θα επιβαρύνει οικονομικά τους πολίτες της Γαλλίας (με εξώδικα και κυρώσεις), προσθέτοντας 7 δισεκατομμύρια ευρώ στον προϋπολογισμό για ενεργειακή απόδοση κτιρίων, ανάπτυξη ενεργειακών τεχνολογιών και την ανάπτυξη δασικών περιοχών. Ακυρώνεται επίσης, η επιβολή άμεσων κυρώσεων στις ρυπογόνες επιχειρήσεις, αντίθετα θα γίνουν επιχορηγήσεις για ενεργειακή ανάπτυξη και μείωση ρύπων (45%). Πέραν των πιο πάνω μέτρων ακυρώνετε η απαγόρευση λεβήτων πετρελαίου ή φυσικού αερίου μέχρι την επαρκή παραγωγή αντλιών θερμότητας το 2027 η οποία θα επιχορηγείται από το κράτος της Γαλλίας.

Πηγή:

• POLITICO

Με δέσμευση προέβη η Μεγάλη Βρετανία για την χρηματοδότηση 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο «Πράσινο Ταμείο για το Περιβάλλον» (Green Climate Fund). Το ταμείο δημιουργήθηκε από τα κράτη μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών με στόχο την βοήθεια των υποανεπτυγμένων χωρών να φτάσουν τους στόχους τους για την προστασία του περιβάλλοντος. Τα χρήματα του ταμείου θα επενδυθούν για την μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κ.ο.κ. Με την δέσμευση της Αγγλίας, η δήλωση των G20 αναφέρει ότι θα χρειαστούν περίπου 5,9 τρισεκατομμύρια δολάρια πριν το 2030 για να μειωθούν οι ατμοσφαιρικοί ρύποι στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Πηγή:

• Reuters

Στη φάση του σχεδιασμού νέας συνθήκης βρίσκεται ο ΟΗΕ που θα περιορίζει την παραγωγή των πλαστικών υλικών. Στη επερχόμενη σύνοδο τα κράτη θα συνεδριάσουν τον Νοέμβριο για την τρίτη φάση των συνομιλιών στην Ναϊρόμπι, όπου θα κληθούν να αποφασίσουν μία από τις επιλογές που προσχεδιάστηκαν. Οι επιλογές που θα κληθούν να αποφασίσουν μια εξ αυτών τα κράτη - μέλη του ΟΗΕ είναι να δεσμευτούν ότι θα σταματήσουν την αύξηση της παραγωγής πλαστικών με μέγιστο όριο παραγωγής το οποίο θα συμφωνηθεί ή μια άλλη επιλογή είναι να συμμορφωθούν τα κράτη παίρνοντας τα απαραίτητα μέτρα για την μείωση της παραγωγής χωρίς να υπάρχει κάποια δέσμευση σε συγκεκριμένο στόχο. Πέραν της ρύπανσης του πλανήτη, η παραγωγή πλαστικών προκαλεί ατμοσφαιρική ρύπανση της τάξης του 3%. Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ο λόγος που η ανακύκλωση δεν επιλύνει το πρόβλημα στο επιθυμητό αποτέλεσμα όπως εξηγεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η μείωση της παραγωγής πλαστικών θα επηρεάσει σημαντικά τις οικονομίες μεγάλων χωρών που κάνουν εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου όπως οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία οι οποίες εθελοτυφλούν.

Πηγή:

• Climate Home News

Ο στόχος της Γερμανίας για μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου κατά 65% έως το 2030 φαίνεται πιθανό να χαθεί, θέτοντας αμφιβολίες για τον μακροπρόθεσμο μηδενικό στόχο της για το 2045. Εκθέσεις κυβερνητικών συμβούλων για το κλίμα και της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος αποκαλύπτουν αυτές τις αδυναμίες. Παρά το γεγονός ότι η Γερμανία είναι ηγέτης για το κλίμα στην ΕΕ και έχει πιο φιλόδοξους στόχους, πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες σε πολλές χώρες έχουν αποσπάσει την προσοχή από την κλιματική κρίση. Αν και η Γερμανία πέτυχε 40% μείωση των επιπέδων CO2 από το 1990 μέχρι το περασμένο έτος, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αυτό είναι ανεπαρκές. Οι τομείς των κατασκευών και των μεταφορών δυσκολεύονται ιδιαίτερα να εφαρμόσουν τα απαραίτητα μέτρα, με τον κτιριακό τομέα να αναμένεται να μειωθεί κατά 35 εκατομμύρια τόνους CO2 από τον στόχο του 2030 και ο τομέας των μεταφορών να υπερβαίνει δυνητικά τους στόχους εκπομπών κατά 117-191 εκατομμύρια τόνους. Μια άλλη έκθεση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος τονίζει ότι οι προγραμματισμένες και υπάρχουσες πολιτικές της Γερμανίας για το κλίμα δεν θα της επιτρέψουν να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2045. Οι τρέχουσες πολιτικές θα οδηγήσουν σε εκπομπή 229 εκατομμυρίων τόνων αερίων θερμοκηπίου έως το 2045, υπονομεύοντας τους κλιματικούς στόχους της χώρας. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι οι πολιτικές που εφαρμόζονται από το 2021 θα αντιμετωπίσουν σημαντικό μέρος των υπερβολικών εκπομπών CO2 και θα εξετάσουν τις συστάσεις των συμβούλων για να επανέλθουν σε τροχιά. Οι εκθέσεις επισημαίνουν επίσης αλλαγές πολιτικής που μειώνουν τις προσπάθειες, όπως η χαλάρωση της σταδιακής κατάργησης των συστημάτων θέρμανσης με πετρέλαιο και φυσικό αέριο και η ανεπαρκής εστίαση στις μεταφορές ιδιωτικών οχημάτων. Μια μη κερδοσκοπική ομάδα, η Deutsche Umwelthilfe (DUH), υποστηρίζει ένα πρόγραμμα έκτακτης ανάγκης για το κλίμα, ειδικά για τον ταλαιπωρημένο τομέα των μεταφορών. Σκοπεύουν να κινηθούν νομικά για την επιβολή ορίου ταχύτητας στους γερμανικούς αυτοκινητόδρομους και τη μείωση των επιβλαβών για το περιβάλλον κρατικών επιδοτήσεων.

Πηγή:

• Climate Home News

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σημαντικά ως προς την στήριξη της αειφορίας και βιωσιμότητας του εδάφους της. Στις 5 Ιουλίου 2023 η Ευρωπαϊκή Κομισιόν υιοθέτησε ένα πακέτο μέτρων όσο αφορά την βιωσιμότητα και υγεία των εδάφων της, με στόχο την αύξηση της ανθεκτικότητα των Ευρωπαϊκών συστημάτων τροφίμων και γεωργίας. Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης υιοθετήθηκε νομοθεσία όσο αφορά την υγεία του εδάφους. Η εξής νομοθεσία προσφέρει ένα εναρμονισμένο ορισμό της υγείας του εδάφους, αλλά και ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο παρακολούθησης και προώθησης της βιώσιμης διαχείρισης του εδάφους και της αποκατάστασης μολυσμένων τοποθεσιών. Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Κομισιόν 60-70% των εδάφων της παραμένουν νοσηρά, ενώ δισεκατομμύρια τόνοι εδάφους ξεπλένονται κάθε χρόνο λόγω της διάβρωσης, επιφέροντας εκτιμούμενα κόστη άνω των 50 δισεκατομμυρίων κάθε χρόνο. Η Ευρωπαϊκή ένωση έθεσε ως στόχο να αποκτήσει υγιή εδάφη μέχρι και το 2050, τα οποία θα επιφέρουν τόσο περιβαλλοντικά πλεονεκτήματα αλλά και θα παρέχουν πρόσθετες ευκαιρίες εισοδήματος στο τομέα της γεωργίας και της διαχείρισης γης.

Sources:

• European Green Deal
• Soil Monitoring and Resilience
• EU sets out first-ever soil law to protect food security and slow global heating

Μια σύνοδος κορυφής που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της φτώχειας ολοκληρώθηκε χωρίς να επιτευχθεί συμφωνία για την εφαρμογή φόρου στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη διεθνή ναυτιλία. Στη διήμερη συγκέντρωση, που φιλοξένησε ο Γάλλος Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, συμμετείχαν παγκόσμιοι ηγέτες και οικονομικοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων από τις ΗΠΑ, την Κίνα, τη Βραζιλία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Συγκέντρωση επικεντρώθηκε στη δημιουργία ενός νέου παγκόσμιου συμφώνου χρηματοδότησης. Ενώ η ιδέα ενός παγκόσμιου φόρου στις εκπομπές από τη ναυτιλία έχει κερδίσει υποστήριξη και θα μπορούσε να υιοθετηθεί από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό τον Ιούλιο, ο Μακρόν πρότεινε ότι η Κίνα και οι ΗΠΑ δεν ήταν υπέρ της πρότασης. Ο φόρος θα δημιουργήσει κεφάλαια για να βοηθήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Αν και δεν ελήφθησαν επίσημες αποφάσεις στη σύνοδο κορυφής, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διέθεσε περιουσιακά στοιχεία αξίας 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ευάλωτες χώρες και συζητήθηκε η ελάφρυνση του χρέους για τα φτωχά έθνη. Ωστόσο, οι προτάσεις για φόρους στη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων και στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές έλαβαν περιορισμένη υποστήριξη από τα πλούσια κράτη.

Πηγή:

• Al Jazeera