Περιγραφή
Με την ένταξή της το 2004 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κυπριακή Δημοκρατία ως ένα μικρό κράτος, επιχειρούσε να εξισορροπήσει το δυσμενές ισοζύγιο δυνάμεων που διαμόρφωνε η τουρκική ισχύς στο νησί και να διαμορφώσει ευνοϊκές προϋποθέσεις για λύση του Κυπριακού. Αυτή υπήρξε ευθύς εξαρχής η στρατηγική επιδίωξη τόσο των κυπριακών, όσο και των ελλαδικών κυβερνήσεων, μέσα από την υιοθέτηση της πολιτικής της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που οδήγησε, χωρίς αμφιβολία, στην κορυφαία πολιτικοδιπλωματική επιτυχία της χώρας από της ίδρυσής της το 1960.
Συμπληρώνονται φέτος 20 χρόνια από τότε. Η Κύπρος απολαμβάνει αναμφίβολα μεγαλύτερης ασφάλειας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σήμερα, έναντι οιασδήποτε νέας τουρκικής επιβουλής, όμως το Κυπριακό παραμένει ακόμα ανοικτό, συνιστώντας μόνιμη εστία κινδύνων και απειλών. Παράλληλα, μια σειρά από νέες προκλήσεις ασφάλειας έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια που η διαχείρισή τους απαιτεί συνεργασία σε υπερεθνικό επίπεδο.
Νέου τύπου κρίσεις και απειλές, όπως η τρομοκρατία του ισλαμικού κράτους και των μοναχικών λύκων, οι ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές, η πανδημία του κορωνοϊού, η κλιματική αλλαγή, οι νέου τύπου υβριδικές που απειλούν τις δημοκρατίες, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν πλέον αποτελεσματικά σε εθνικό επίπεδο - και αυτό ισχύει προφανώς στο πολλαπλάσιο για μικρά κράτη.
Στην εποχή των πολυκρίσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να προσφέρει πολύ πιο πειστικές απαντήσεις ως προς την αντιμετώπιση όλων αυτών των νέων προκλήσεων, δεδομένου βεβαίως ότι μπορεί να προσαρμοστεί με ευελιξία στις νέες συνθήκες. Στο πλαίσιο αυτό, ο ρόλος που μπορούν να διαδραματίσουν και τα ίδια τα μικρά κράτη εντός της Ένωσης είναι κρίσιμος.
Τι σημαίνουν τα πιο πάνω για την Κύπρο, σε μια εποχή μάλιστα που συζητείται το ενδεχόμενο κατάργησης, σε ορισμένες περιπτώσεις, του δικαιώματος των κρατών-μελών για βέτο στη λήψη αποφάσεων; Ποια τα ρίσκα και ποιες ευκαιρίες ενδεχομένως δημιουργούνται για την Κύπρο; Πώς η Κύπρος μπορεί να αξιοποιήσει με τον πιο αποδοτικό τρόπο τη συμμετοχή της στην Ευρωπαική Ένωση για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων ασφάλειας αλλά και της μόνιμης υπαρξιακής απειλής που παραμένει υπαρκτή, όσο το Κυπριακό παραμένει άλυτο;
