Συνοπτική Περιγραφή Έργου:

Σύμφωνα με τον Joseph Nye, ήπια ισχύς είναι η ικανότητα μιας χώρας να ελκύει και να πείθει 1.  Έτσι, ενώ η σκληρή ισχύς διασυνδέεται με την ικανότητα εξαναγκασμού, κυρίως μέσω της στρατιωτικής ή και της οικονομικής ισχύος, η ήπια ισχύς βασίζεται στη θελκτικότητα της κουλτούρας, των πολιτικών ιδανικών και των πολιτικών επιλογών μιας χώρας. 

Πολλές είναι οι κυβερνήσεις σήμερα που εφαρμόζουν εξειδικευμένες στρατηγικές ήπιας ισχύος που αποσκοπούν στον να ισχυροποιήσουν την εικόνα και τη φήμη της χώρας τους (nation branding) στο διεθνές σκηνικό.  Οι στρατηγικές αυτές συχνά διασυνδέονται με την πολιτιστική διπλωματία, τη δημόσια διπλωματία ή ακόμα και με την οικονομική διπλωματία και την αμυντική διπλωματία.  Αν και η άμυνα και η οικονομία εμπίπτουν κατεξοχήν στο πεδίο της σκληρής ισχύος, στην πραγματικότητα μπορεί και αυτές να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπο που να ενισχύουν μια ευρύτερη στρατηγική ήπιας ισχύος.  Άλλωστε, ο Νye δεν θεωρεί την ήπια ισχύ ως υποκατάστατο αλλά ως συμπλήρωμα της σκληρής ισχύος.  Συνδυαστικά μάλιστα, σκληρή και ήπια ισχύς προσδίδουν σε ένα κράτος, αυτό που αποκαλεί, «έξυπνη ισχύ» (smart power). 

Το βέβαιο, είναι πως σε αντίθεση με τις πολιτικές σκληρής ισχύος, οι πολιτικές ήπιας ισχύος δεν γίνονται συνήθως εύκολα αντιληπτές, ούτε προφανώς και ανακοινώνονται ως τέτοιες.  Συχνά δε προωθούνται με έμμεσους τρόπους, όπως για παράδειγμα μέσω μη κυβερνητικών οργανισμών ή κάνοντας χρήση ιδιωτικών χορηγιών. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να εντάξει κανείς και τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει στο σύγχρονο κόσμο το διαδίκτυο.  Όχι τυχαία στον χώρο αυτό διεξάγεται ένας ακήρυχτος πόλεμος για επιρροή.  Χωρίς αμφιβολία, λοιπόν, ο αντίκτυπος, ανάλογων συντεταγμένων στρατηγικών ήπιας ισχύος από ένα κράτος στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης άλλων κρατών, μπορεί να είναι πολύ σημαντικός.

Το Ινστιτούτο Μελετών Πολιτικής και Δημοκρατίας επιδιώκει να διερευνήσει το ζήτημα αυτό, επικεντρώνοντας την προσοχή του ειδικά στην περίπτωση της Κύπρου.  Πρόκειται για ένα θέμα που δεν έχει τύχει ουσιαστικής μελέτης εώς σήμερα.  Ποιες χώρες εφαρμόζουν ανάλογες πολιτικές ήπιας ισχύος στην Κύπρο, ποιο το περιεχόμενο τους και που στοχεύουν;  Πώς αυτές προσλαμβάνονται από τους Κύπριους και πως επηρεάζουν, αν επηρεάζουν, τις αντιλήψεις τους για τις χώρες αυτές;  Σε δεύτερο χρόνο, η έρευνα αυτή θα εξετάσει επίσης σε ποιο βαθμό το ίδιο το Κυπριακό κράτος, χρησιμοποιεί πολιτικές ήπιας ισχύος για να προάγει τα συμφέροντα του.

 

 

Footnotes

  1. Joseph S. Nye, "Soft power", Foreign policy, Αρ. 80, 1990, σσ. 153-171.